'Türkiye kritik oyuncu'

28 Ağustos 2011 15:28 tsi
Newsweek’in yazarı Owen Matthews, Esad rejiminin pek manevra alanının kalmadığına ilişkin en ciddi göstergesinin, Ankara’nın rejimi kınaması olduğunu belirttiği analizinde Türkiye’nin, Suriye konusunda “kritik oyuncu” olduğun

Suriye’de olayların, Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirmekle tehdit edecek hale gelirse “kilit” meselenin Türkiye’nin takınacağı tavrın olacağı yorumları yapılıyor. Newsweek dergisince yayımlanan bir analizde Esad rejiminin pek manevra alanının kalmadığına ilişkin en ciddi göstergenin, Ankara’nın rejimi kınaması olduğu vurgulanırken Suriye konusunda Türkiye’nin “kritik oyuncu” olduğunun altını çizdi.


Newsweek dergisi sitesinde, yazar Owen Matthews’in Türkiye’nin Suriye’deki ciddi krize ilişkin tutumunun irdelendiği bir analizi yayımladı. Esad rejiminin, dostlarını kaybetmek üzere olduğunu, “eski müttefiki Türkiye’nin bile uzaklaştığı”nı belirten Matthews, Suriye’nin siyasi muhaliflerin şimdiye kadar sağlanan “en geniş koalisyonu”nun, Esad rejimine “ölümcül bir darbe” vurmak üzere İstanbul’da toplandığında, Suriyeli Müslüman Kardeşler, sokaklardaki son protestoların liderleri ve sürgündeki Suriyeli aydınların tek bir çatı altında ilk defa bir araya geldiklerine dikkat çekti.
Owen Matthews, geçici Ulusal Konsey üyelerinin belirlenmeye çalışıldığı İstanbul’daki toplantı sürerken Esad rejimi üzerindeki uluslararası baskıların yoğunlaştığına işarete ederek, Obama Yönetiminin de Esad’ı iktidarı bırakmaya çağırdığını anımsattıktan sonra, “Ancak, Esad’ın manevra alanının tükenmekte olduğunun en ciddi göstergesi, Washington’dan gelen kınama değil, Ankara’nın kınamasıdır” sözlerini kullandı.

“DAVUTOĞLU ARACILIK ETTİ, MİT AJANLARI DA CIA’YI BİLGİLENDİRDİ”
Türkiye’nin, Suriye’deki “Arap Baharı” başlarında “ülkedeki statükoyu korumak için yoğun çaba gösterirken reform yapıp kanlı baskılara son vermesini sağlamak için Esad’a baskı yaptığı” yorumuna yer verildiği analize şöyle devam edildi:
“Ankara, Suriye’nin kötü şöhretli El Muhaberat gizli polisi ile irtibat kurması için MİT Başkanı Hakan Fidan ve diğer bazı üst düzey istihbarat yetkililerini bile gönderdi. Aynı zamanda Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Esad’ı Beyaz Saray’ın, Suriye dahil çeşitli Ortadoğu konularındaki pozisyonuna ilişkin bilgilendirerek aracılık ederken yerindeki MİT ajanları, CIA’nın gelişmeleri takip etmesini sağladı.”
Buna karşın “son iki hafta Ankara’nın Esad rejimi konusunda sabrının tükendiği gibi göründüğü”nü de yazan Newsweek, bu bağlamla Davutoğlu’nun Suriye’ye yönelik “mevcut durumu sürdürülemez” yönündeki uyarılarına işaret etti.

“İRAN GELİŞMELERİ PEK ETKİLEYEMEZ, TÜRKİYE İSE KİLİT OYUNCU”
ABD’li dergi, Türkiye’nin Esad rejiminden uzaklaşmasıyla Şam’ın eski müttefik İran’ın dışında pek az dostu kaldığına işaret ederek, “Ancak askeri ve diplomatik açından İran’ın, Suriye’deki gelişmeleri yerinde etkilemek için yapabileceği pek az şey var. Diğer yandan Türkiye, kritik bir oyuncu. Türkiye, Suriye’nin en büyük ticaret ortağıdır ve Suriye’ye ihracatı, 2005-2010 döneminde bir kata yakın bir artış gösterdi” dedi.
2007 yılında iki ülke arasında serbest ticaret bölgeyi oluşturulan anlaşmanın imzalandığı, vizelerin kaldırıldığı ancak 12 bin Suriyelinin Haziran ayında Hatay’a kaçmasının ardından ticaretin büyük ölçüde azaldığı da belirtildiği analizde, “Daha önemlisi, Suriye’nin gelecekteki siyasi istikrarı Türkiye için hayati bir konu çünkü Suriye’deki büyük Kürt nüfusu arasında ayaklamalar, hızla Türkiye’ye yayılırdı” görüşü öne sürüldü.

“TÜRKİYE’NİN İÇ SAVAŞI ÖNLEMEK İÇİN YAPABİLECEĞİ PEK BİR ŞEY YOK”
“Olaylar, Esad’ı devirmekle tehdit edecek duruma gelirse, kilit mesele, Türkiye’nin ne yapacağıdır” diyen Newsweek, Türk basınına dayanarak Ankara’nın, askeri müdahale olasılığını dışlamayı reddetmekle birlikte bir müdahalenin, sadece son seçenek olarak ve bir BM kararı çerçevesinde yapılabileceğini de belirttiğine dikkat çekti.
Buna karşın, dergi, İstanbul’daki muhalifler konferansında “gözlemci” olarak yer alan bir Batılı diplomata atfen “Esad düşerse eğer, Türkiye’nin, bir iç savaşı önlemek için yapabileceği pek bir şey yok” değerlendirmesini de yansıttı.

Bu haber 1,014 defa okundu.