Dengeleri değiştirebilecek konuşma

19 Temmuz 2011 10:31 tsi
"Başbakan Erdoğan’ın yarın yapacağı konuşma belki de Akdeniz'deki dengeleri değiştirecek düğmeye basılması anlamına gelebilir."

Doğu Akdeniz’deki stratejik dengeler, giderek Arap Baharı ile boy ölçüşecek ölçüde değişim işaretleri vermeye başladı. Bu nedenle Erdoğan’ın konuşmasının muhtemelen Kıbrıs ölçeğinin ötesinde olması, özellikle de AB’ye yönelmesi bekleniyor.

Doğu Akdeniz’deki dengelere gelmeden önce bölgenin tam ortasındaki Kıbrıs’taki duruma bakalım. Erdoğan’ın oy desteğini yüzde 50’ye yükseltmesinin ardından ilk yurtdışı seyahatini yaptığı bir döneme denk gelecek Kıbrıs konuşması, Kıbrıs Rum Hükümeti gibi Yunanistan’ı da talihsiz bir zamanda yakaladı. Yunanistan tarihinin en ağır ekonomik krizinden çıkış arıyor. Rumlar ise geçen hafta yaşadıkları bir patlamanın şokunu ve etkilerini henüz atlatamadılar. BM ambargosu uyarınca bir Suriye gemisinde el konmuş İran silahlarının korunduğu ve adanın en büyük elektrik santralının yanına inşa edilmiş bir askeri depodaki patlama, yalnız deniz kuvvetleri komutanının ölümüne, milli muhafız komutanı ve savunma bakanının, dün de Dışişleri Bakanı Markos Kiprianu’un istifasına yol açmakla kalmadı, adanın güneyini de karanlığa da mahkûm etti.

Dün BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Alexander Downer ile görüşen KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Erdoğan’ı ağırlamadan önce bugün Kıbrıslı Rum muhatabı Dimitris Hristofyas ile görüşecek ve Hristofyas muhtemelen Eroğlu’na elektrik satmayı kabul ettiği için teşekkür edecek.

Kıbrıs bölgedeki bir başka ihtilafın da tarafı bugünlerde… İsrail ile Lübnan arasında Akdeniz’in açık sularındaki doğalgaz yatakları nedeniyle yaşanan ihtilaf, tansiyonu yükseltiyor ve zaten iç karışıklıklar içindeki Suriye ve Mısır’ı da ilgilendirerek bölgesel tansiyonu yükseltiyor.

Soğuk Savaş yılları boyunca Doğu Akdeniz’de, Kıbrıs’taki İngiliz üssünü ve bölgedeki Amerikan ve Rus varlığını da katarak adı konulmamış bir denge vardı. Bu tahterevalli benzeri dengenin bir kolunda Mısır ve Yunanistan, diğer kolunda İsrail ve Türkiye oturuyordu. Bir tarafın etkisi yükseldikçe diğeri düşüyor ve bu böyle gidiyordu.

Şimdi Mısır ve Yunanistan kendi dertleri dışında bir şeyle ilgilenemez durumda. Ancak tahterevallinin diğer kefesindeki Türkiye ve İsrail’in ilişkileri tarihlerindeki en ağır ve uzun krizlerden birini yaşıyor. Yani o kefe de yükselemiyor. Yani Doğu Akdeniz’de miadını doldurmuş dengelerin yeniden tanımlanması için bütün koşullar mevcut.

Erdoğan’ın yarın yapacağı konuşma belki de bu dengeleri değiştirecek düğmeye basılması anlamına gelebilir.

Murat Yetkin / Radikal

Bu haber 1,177 defa okundu.