Gaz bahislerini Putin yükseltiyor

0 0 0000 00:00 tsi
Rusya başbakanı Vladimir Putin, enerji işbirliğini genişletmek ve Orta Asya’nın doğal gaz arzındaki rekabeti arttırmak için bir düzine önerge ile silahlı durumda Kazakistan ve Türkmenistan’a yedi günlük bir geziye çıktmıştı. İşte dengeleri değ

Başbakan Çarşamba günü Kazakistan’ın başkenti Astana’ya uçtu ve Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ı ve Hazar kıyısında büyüyen iki petrol şehri olan Türkmenbaşı ve Aktau’yu ziyaret edecek.

Rusya’nın enerji ve sanayi bakan yardımcısı Andrei Reus,  “Orta Asya ile olan işbirliği Rusya’nın enerji stratejisindeki ana önceliklerinden biri” olduğunu açıkladı.

Rusya ve Kazakistan Putin’in doğalgaz işleme, boru hatları, kömür, elektrik ve uranyuma ilişkin ziyareti süresince bir dizi anlaşma imzalamayı umuyorlar.

Türkmenistan’da, Putin’in hedefi Türkmenistan’ın geçen yıl ölen eski başbakanı Saparmurat Niyazov’la mutabık kalınan uzun dönemli gaz ithalatı kontratlarını birleştirmek olacak. Kararsız bir diktatör olan Niyazov, Rusya ile gaz fiyatları konusunda anlaşmazlığa düşmüş ve rakip müşterilere gaz vermeyi vaat etmişti.

Türkmenistan’ın yeni başbakanı Gurmanguly Beridmuhammedov ise Rusya ile daha yakın ilişkiler inşa etmek için taahhütte bulunuyor.

Bir keresinde Sovyetler Birliği’nin çökmesini “jeopolitik bir trajedi” olarak tanımlayan Putin, Orta Asya ile olan ekonomik işbirliğini bilhâssa petrol ve gazdaki alanlarda genişletme mücadelesi veriyor.

Bu poltika, Rus şirketlerin önemli petrol yataklarında ve boru hatları projelerine angaje olduğu Kazakistan’da en başarılı parametreyi yakalamış durumda.

Güney Rusya’daki bir fabrikada Kazakistan’ın dev Karachaganak petrol yatağından gaz işlemeyi hedefleyen yeni bir ortak girişim, Kuzey Rusya’ya olan Kazak gaz üretim akışının büyük bir kısmını güven altına alacak. Moskova’nın stratejisi, kendi depolarında bulunan gazlardaki beklenen bir azalmanın önünü tıkamak için Orta Asya’nın gazını artan bir oranda ithal etmek olarak şekilleniyor. 

En büyük gaz rezervine sahip Orta Asya cumhuriyeti olan Türkmenistan, bu yıl ve gelecek yıl Rusya’ya 50 milyar metre küp gaz ihraç etmek için sözleşme imzaladı.

2003 yılında imzalanan bir gaz işbirliği uzlaşması, Rusya’ya olan Türkmen gaz ihracatının 2028 yılında yaklaşık ikiye katlanması çağrısını içeriyor.

Reus, Rusya’nın bölgenin tek büyük gaz ihraç rotası olan Özbekistan ve Kazakistan üzerinden kuzeye Rusya’ya gaz taşıyan Orta Asya transit sistemini besleyen bir boru hattını yenileştirmek için Türkmenistan’a yardım etmeyi önerdiğini söyledi.

Ancak Çin Orta Asya gazı için rekabet ediyor ve bölgenin dışına ihracat için bir boru hattı inşasını finanse etmeyi önerdi. Hindistan da Türkmen gazını satın almaya ilgili gözüküyor.

Amerika ve Avrupa ise Aşkabat’ı Hazar Denizi’nin karşısından Azerbaycan’a bir boru hattı inşa ederek gazını Kafkasya’dan Türkiye’ye ve Avrupa’ya taşımasını ve ihracat rotalarını çeşitlendirmesi için zorluyor.

(Dün AP Rusya’nın Türkmen gazını Kazakistan ve Rusya üzerinden Avrupa’ya taşıyacak bir Hazar boru hattı konusunda Orta Asyalı liderleri ikna ettiğini ve anlaşmanın dünya güçleri ile Rusya arasında bölgenin geniş enerji kaynakları konusundaki rekabeti daha da kızıştırdığını rapor etti.)

(FT, 9 Mayıs 2007, Russian president fends off gas competition)
ADAM Basın Taralamaları Grubu iyibilgi.com için çevirdi

Bu haber 199 defa okundu.