"Genç subaylar ayaklanabilir!"

0 0 0000 00:00 tsi
"Cumhurbaşkanlığı seçimi gene aynı yola girerse, AKP'ye, askerden muhtıradan fazlası gelir. Darbeden bile daha kötüsü olabilir..." Bu sözler Işık Üniversitesi Rektörü siyaset bilimci Prof. Ersin Kalaycıoğlu'na ait...

Cumhurbaşkanlığı seçimi gene aynı yola girerse, AKP'ye, askerden muhtıradan fazlası gelir. Genç subayların ayaklanması olabilir. Bu, emir komuta zincirindeki darbeden daha fecidir

Son muhtıra, emir-komuta zinciri içinde olmuş izlenimi vermiyor. Genelkurmay'ın denetimi dışında bir girişimmiş gibi gözüküyor. 1960-63 dönemine mi dönüyoruz diye çok endişelenmeliyiz

Bu insanlar sadece yaşam biçimlerini tehdit altında görmüyor. Yaşamlarını da tehdit altında görüyorlar. Örtünmeyenlerin yüzüne kezzap atacak, İran'daki gibi asacaklar diye korkuyorlar.

Siyaset sahnesinde bir dizi gelişme oluyor. Ordunun muhtırası gibi garipliklere de, partilerin birleşmesi gibi siyasi gelişmelere de şahit oluyoruz. Bütün bunlar yapılacak seçimlerin sonuçlarını etkiler mi? Yoksa kemikleşmiş oylar kımıldamaz mı?

Türkiye'de Batı'daki gibi kemikleşmiş oy yok. Bizde seçmenin yarısı bir seçimden diğerine müthiş değişiklik yapıyor. 2002 seçimlerinde bir partiden diğerine geçenlerin oranı yüzde 43.9'du. Demokrasisi gelişmiş Batı dünyasında böyle bir 'yüzer gezer' oy oranı yok. Türkiye bu ligde tek başına.

Bu nasıl bir sonuç yaratıyor?

Biz her seçim öncesinde Rus ruleti oynar durumdayız. Her üç-dört yılda bir Meclis'in yüzde 60-70'i değişiyor. Düşünün, ABD'de iki yılda bir kongre seçimleri oluyor, yüzde 10 değişiyor. Zaten bir ülkede oyların kemikleşmiş olabilmesi için orada siyasi partilerin uzun ömürlü örgütler olması, parti sisteminin kurumsallaşması lazımdır. Bizde ise sık sık darbeler, muhtıralar, anayasa değişiklikleri, parti kapatmalar bütün ezberleri bozuyor. Oysa demokrasi biraz ezberle giden bir iştir.

Önce askerin gece yarısı muhtırasından başlayalım. Muhtıranın etkileri sandığa nasıl yansıyacak sizce? Kimilerinin dediği gibi halk askerden ürküp AKP'den uzaklaşacak mı? Yoksa bir diğer kesimin dediği gibi bu mağduriyet AKP'nin oyunu mu artıracak?

Bugünkü durumda, AKP'nin oyları artacak ya da en azından azalmayacak. Ancak kapatılma durumu ortaya çıkarsa, AKP'nin oyları azalır. Çünkü

o zaman seçmen 28 Şubat sonrasındaki gibi davranır. 28 Şubat'ta Refah Partisi kapatıldı ve onun devamı olan Fazilet Partisi'ne seçimde yeterince oy çıkmadı. Çünkü seçmen, 'Bu partiye niye oy verelim ki? Bu parti askeri yönetemiyor. Askerle didişiyor ve sonra da parti kapanıyor' diye düşündü.

AKP, askerin muhtırasına sert bir cevap verdi. Bu cevap seçmeni nasıl etkiler?

Seçmen bu parti sağlam diye düşünür ama... Ben askerin geri adım atacağını düşünmüyorum. Cumhurbaşkanlığı seçim süreci gene aynı yola girerse, askerden tekrar muhtıra gelir, Belki daha fazlası olur. Darbe olmayabilir ama darbeden daha kötüsü olabilir.

Darbeden kötüsü ne olabilir?

Genç subayların ayaklanması olabilir. 1960 darbesi genç subayların ayaklanmasıyla geldi. Harbiye öğrencileri Genelkurmay Başkanı'nı öldürmek için otomatik silahlarla evinin kapısına dayandı. 1960-63 arasında genç subay darbe girişimlerini yaşadığımız için, bunun, emir komuta zinciri içinde yapılmış bir darbeden çok daha kötü olduğunu biliyoruz biz. Askerin son muhtırası da, pek emir komuta zinciri içinde olmuş gibi bir izlenim vermiyor. Muhtıra, Genelkurmay Başkanlığı'nın denetimi dışında bir girişimmiş gibi gözüküyor. Bu, 'Tekrar 1960-63 dönemine mi dönüyoruz acaba?' diye başta ordu olmak üzere, hepimizin çok endişe duyması gereken bir gelişme. AKP seçimlerden sonra gene uzlaşma aramadan kendi adayını cumhurbaşkanı seçtirme yoluna girerse aynı kaynaklardan aynı reaksiyon tekrar gelecektir.

Cumhurbaşkanını halkın seçmesini de içeren bir Anayasa değişikliği paketi geçen hafta Meclis'ten geçti. Bu mu büyük felaket?

Evet. Eğer sistem bu haliyle uygulanırsa ve AKP'nin istediği gibi cumhurbaşkanını halk seçerse, bu, yeni bir kriz demek değildir. Bundan sonra hiç bitmeyecek üst üste krizler demektir bu. Çünkü cumhurbaşkanını halkın seçmesiyle siyasi otorite ikiye bölünecek ve bir yanda halkın oyuyla gelen cumhurbaşkanı, diğer yanda halkın oyuyla gelen bir Meclis olacak. Siyasi sistemde çift başlılık üretilecek. Burada bir sürtüşme çıkmaması olanaksızdır. Aynı partiden olsalar bile uzlaşmayabilirler, ikisi arasında kriz yaşanabilir. Çünkü bu cumhurbaşkanı 40 milyon seçmenin diyelim ki 20 milyonunun oyunu almış biri olacak. Ve, yetkilerini mutlaka artırmaya çalışacak. Yoksa şimdiki cumhurbaşkanının yetkileri için halkoyuna gidilir mi? Anayasa Mahkemesi'ne, YÖK'e üye atamak için halka gidilir mi?

Türkiye'nin birçok şehrinde meydanları dolduran AKP karşıtı milyonlarca insanın tepkisi sandığa nasıl yansıyacak?

Bu ülkede 40 küsur milyon seçmen var. Meydanlarda ise iki milyon kişi toplanıyor. Seçmenin yüzde 5'i bu. Yüzde 5 hiçbir şey ifade etmiyor. Yüzde 10'luk barajı bile geçmiyor. Bu seçmen muhtemelen AKP'ye oy vermeyecek ama bunların oyunun tamamı da tek bir partiye gitmeyecek. Çağlayan'daki mitinge gittim. Orada MHP'liler, ÖDP'liler de vardı.

Neşe Düzel- Radikal

Bu haber 266 defa okundu.