İncirlik ‘hayalet’ şehir!

0 0 0000 00:00 tsi
İncirlik, 1 Mart tezkeresini takip eden süre zarfında hayalet şehre döndü. Amerikalılara hitap eden lüks mağaza ve restoran-barların bulunduğu ana cadde esnafının yüzde yetmişi Irak’taki Amerikan üssüne taşındı. 

Adana'nın İncirlik kasabası, içinde "Amerikan üssü" geçen haberlerden tanınıyor. Kasabanın kaderi, "soğuk savaş" döneminde Sovyet tehdidine karşı kurulan Amerikan Hava Üssü ile değişti. Kurulduğu 1951’den bu yana, Rusya ve Ortadoğu’daki sıcak gelişmelere göre zaman içinde kapasitesi ve misyonu genişleyen Amerikan üssü, Türkiye-ABD ilişkilerinde hep masadaki pazarlık unsuru oldu.

En son 1 Mart 2003 tezkeresi ile tekrar gündeme gelen İncirlik’te günlük hayat, o günden bu yana çok değişti.

Ekonomisini üsteki Amerikan varlığına endeksleyen kasaba, Amerikan askerlerine hitap eden lüks mağazalar, restoran-barlar ve ev kiralarından elde ettiği gelirle bir dönem altın devrini yaşamıştı. 12.000 Amerikan askerinin olduğu dönemlerde nizamiyeden bölgeye günde 300 bin dolar akıyordu. Bir mağaza bir günde en az bin dolarlık satışı yakalıyordu. Amerikalılar, sadece İncirlik’i değil, hafta sonu gittikleri Mersin ve Silifke’ye kadar olan kıyı şeridini de ihya ediyordu.

Kıyı şeridinde Amerikalıları çekmek için birbirinden lüks eğlence merkezleri açılmaya başladı. Ama İncirlik Caddesi’nin durumu hep farklıydı. Varlık sebebi Amerikan üssü olan cadde, haftanın her günü iş yapıyor, artan satışlarla ev ve dükkân kiraları da artıyor, kasabada her şey değerleniyordu. 11 Eylül’ün ikinci yıldönümünde İncirlik esnafı, kollarına siyah bant takarak bir şekilde minnettarlıklarını dile getirmek istemişti. Şimdi, sayıları giderek azalan Amerikan askerleri artık İncirlik Caddesi'ni beslemeye yetmiyor.

Esnaf kan ağlıyor

Kasabanın durumunu görmek için en canlı olması beklenen bir zamanda, cumartesi akşamı İncirlik’e gittim. Girişinde ‘hoş geldiniz’ tabelasıyla bizi karşılayan ve Amerikan üssüne kadar uzanan meşhur İncirlik Caddesi’nde her yer ışıklandırılmıştı; sokak aydınlatmaları, mağazaların ışıklı tabelaları, barların yanıp sönen neonları, ışıklı ağaç süsleri... Adana’nın İstiklal Caddesi havasında. Tek eksik, insan! Sokaklar bomboştu. Kasaba halkına hitap etmeyen lüks mağazalar, üsten dışarı çıkacak tek tük Amerikan askerinin yolunu gözlüyordu. Mağaza sahipleri kapı önüne çıkmış, akşamın o saatinde siftah yapmak için boş caddede Amerikalı aranıyordu.

Yol boyunca ilerledikçe birçok mağazanın da kapalı olduğunu gördüm. Esnafın birçoğu, buradaki dükkânını kapatarak Irak’taki Amerikan üssüne taşınmış. Şu anda Musul’daki Marez Öncü Operasyon Üssü'nde (FOB) 200’den fazla Türk mağazası var. Büyük çoğunluğu da İncirlik’i terk edip giden esnaf tarafından açılmış.

İncirlik’in halini en iyi anlatacak yer, Müjdat’s Restoran. Girişteki duvarları boydan boya kaplayan yüzlerce fotoğrafta, restoranda yemek yemiş meşhur Amerikalı şarkıcılar, üst düzey komutanlar, devlet adamları ve dahi George Bush görünüyor. O güzel günlerden geriye, içeride oturan bir tek Amerikalı asker kalmış. Türk kız arkadaşıyla yemek yiyen asker konuşmak istemiyor. Restoranın sahibi Turgay Akçınar, artık maaliyetleri karşılayamadıklarını ama yerleşmiş bir adı olduğu için de restoranı kapatamadığını söylüyor.
 
Şube açanlar da var

Türk-Amerikan Derneği’nde İngilizce kurslarına giden garson Ali Kahvecioğlu, burada herkesin İngilizce öğrendiğini söylüyor. Şu anda maaşları ödemekte zorlanan Akçınar, çareyi, kardeşini Irak’taki Amerikan üssüne gönderip orada bir şube açmakta bulmuş. 200 metrekare kapalı alanı, 60 metrekare balkonu olan Cheers Bar’a girdiğimizde daha kötü bir manzara ile karşılaşıyoruz. Müzik çalıyor, disko ışıkları yanıp sönüyor ama bir tek kişi bile yok içeride. Barın sahibi Jashua, balkonda arkadaşları ile bilardo oynuyor.

Ayda 1500 YTL bile kazanamadıklarını söyleyen Jashua da Irak’ta bir hediyelik eşya dükkânı açmış.Barın hemen yanındaki mobilya dükkânında bir hareketlilik görüp oraya gidiyorum. Bir Amerikalı kadın verdiği mobilya siparişini takip için gelmiş. Freedom Furniture’ın sahibi Erdinç, sipariş üzerine mobilya imal ettiklerini, bunları içeriye, yani üsse teslim ettiklerini söyledi. Genelde buradaki görevi sona eren ve ülkesine dönecek olan Amerikalıların mobilya siparişi verdiğini belirten Erdinç, ayda 3-4 takım yatak odası sattıklarını ekliyor. Erdinç, ayda 5 ila 7 bin dolar arası ciro yapıyor.

1 Mart tezkeresi dükkân kapattırdı

İncirlik Kasabası Esnaf Derneği Başkanı Abdülkerim Estetik, esnafın bugünkü durumunun baş sorumlusu olarak, 1 Mart tezkeresini geçirmeyen Meclis'i görüyor. Tezkere geçmeyince Kuzey Keşif Saha Tugayı’nın gittiğini, buradaki kuvvetin alay seviyesinde kaldığını belirten Estetik, üç sene içinde 40 kişinin iflas ettiğini, esnafın yüzde 70’inin de Irak’taki Amerikan Üssü’ne gittiğini söyledi. Amerikalı askerlerin sayısının 1200’lere kadar düştüğünü, onların da üsteki işlerle uğraşmaktan dışarı çıkamadıklarını belirten Estetik, “Bu mağazalar tamamen Amerikalılara hizmet vermek için kuruldu. 1 Mart tezkeresi, buradaki esnafa yapılmış bir haksızlıktır. Tezkere öncesinde 380 esnaf vardı. Şu anda iflas edenler ve Irak’a gidenlerden sonra İncirlik’te sadece 105 esnaf kaldı. Onlar da kan ağlıyor” dedi. Üsteki yüksek rütbeli subaylarla sık sık görüştüklerini söyleyen Estetik, adını veremeyeceği üst düzey yetkililerin, Amerikan Senatosu’ndaki Ermeni yasa tasarısı geçmezse, Türkiye’ye yeni asker sevkıyatının yapılacağını söylediklerini belirtti. Estetik, yakın zamanda 2000-3000 yeni Amerikalı askerin geleceğini umuyor.

referans

Bu haber 3,925 defa okundu.