'Görünmez oyuncu' ortaya çıktı

18 Ocak 2011 16:54 tsi
Akdeniz'deki güç oyununa daha önce hiç bakmadığınız bir gözlükle bakın. Mahir Kaynak'ın modeli ile...iyibilgi analiz

Akdeniz'de büyük güçlerin iştahını uyandıracak çapta doğalgaz ve petrol rezervi bulunduğu günden beri, Türkiye kendini yeni bir politik güç oyunun ortasında buldu.

İsrail ile Türkiye arasında başlayan bölgesel çapta güç rekabeti, Mavi Marmara katliamı sonrası iyice görünür hale geldi ve bu güç oyunun önemli bir parçası olarak yorumlanmaya başlandı. Fakat Akdeniz'deki rekabet sadece Türkiye ile İsrail arasında yaşanmıyor. Rusya, Yunanistan, Kıbrıs ve AB derken çok bilinmeyenli bir denklem ile karşı karşıyayız. Önümüzde gerçekleşen oyunu tam anlamıyla okuyabilmek için kendi içinde tutarlı bir modele ihtiyacımız var. İyibilgi olarak kendi içinde tutarlı çeşitli modelleri sizlere sunmaya çalışıyoruz. Şimdi onlardan bir ile karşı karşıyayız. İstihbarat ve uluslararası ilişkiler uzmanı, iktisatçı Prof. Dr. Mahir Kaynak, iyibilgi okuyucları için bu tabloyu kendi modeli ile yorumladı. Mahir Hoca'nın yorumlarına geçmeden önce, önemli olgular bakımından kısaca hafızanızı tazelemek isteriz.

Bildiğiniz gibi şu sıralar Güney Kıbrıs Rum Cumhuriyeti, fevkalade merkezi bir konumda. Önce Almanya Şansölyesi Angela Merkel adada Türkiye'ye yönelik sert açıklamalarda bulundu. AB ile ilgili Türkiye'nin üyelik sürecine dair son derece negatif mesajlar gönderdi; Ankara aynı sert söylemle cevap verdi. Hemen hemen aynı günlerde Başbakan çıktığı körfez gezisinde, Arap dünyasına yönelik olarak "biz bize yeteriz" minvalinde sözler sarf etti. Daha sonra Türkiye'nin doğu sınırından ilginç bir hamle geldi: Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan Güney Kıbrıs'a resmi bir ziyarette bulundu. Tıpkı Merkel gibi o da Türkiye'nin AB üyeliği ile ilgili negatif mesajlar verdi. Türk basınında kimsenin dikkatini çekmeyen en ilginç nokta ise, Hıristofyas ile Sarkisyan'ın ortak basın toplantısında Rusça konuşmaları oldu. Ardından Başbakan Erdoğan'ın Newsweek dergisinde bizzat kaleme aldığı bir makalesi yayınlandı. AB'ye seslendiği makalede şu sözler dikkat çekti: 'Kapınızda uysal bir ricacı değiliz'  Ve bütün bunlar olurken, Akdeniz'de bir "ejderha" geziniyor.

Mahir Kaynak, bu tabloyu özetle şöyle yorumladı:

Bütün bu görüşmeler ve açıklamaların hedefinde kim var? Engellenmek istenen oyuncular kimler? Esas bu soruları cevaplandırmak gerekiyor. Bu oyuncular Avrupa ve Çin. Karşılarında ise ABD ve Rusya var. İki süpergüç ortak hareket ediyor. Bu bakımdan iki süpergücün desteklediği Türkiye'nin aleyhine bir durum söz konusu değil. Hatta Yunanistan ile Türkiye arasında derin işbirliğine gidiliyor. Söz konusu olan belki de siyasal bir birlik...

Mahir Hoca'nın modeli ile bakınca, daha önce anlamlandırılamamış hamleler, tutarlı bir forma bürünüyor. Örneğin Çin'in finansal açıdan Avrupa Birliği'nin imdadına neden yetiştiğini anlayabiliyoruz. Ya da AB ile Türkiye arasında iplerin gerilmesini.

Ancak geriye hala cevaplanmamış bazı önemli sorular kalıyor. Örneğin

- ABD'nin hangi kanadı Türkiye'yi destekliyor? Neo-Conlar, Evanjelistler ve Obama hangi kulvarlarda?

- İsrail'in pozisyonu ne? Türkiye'yi çevrelemiyor mu?

- Yunanistan kendi içinde bu plana ne kadar sahip çıkıyor? Çin'in yaptığı mali yardımlar göze alındığında, Yunanistan ne kadar serbest hareket edebilir?

- Almanya ile Rusya arasındaki enerji politikaları kaynaklı yakınlığı AB'den bağımsız nasıl okuyacağız?

- Türkiye ve Çin arasındaki ortak askeri tatbikatı nereye koyacağız?

Fakat bu soruların ötesinde, Kaynak'ın sunduğu model Çin'i hesaba katarak, orjinalliğini kanıtlıyor.  Siz okuduğunuz herhangi bir makalede veya analizde, Akdeniz'deki Çin hareketlilğine dikkat çekildiğini gördünüz mü?

www.iyibilgi.com özel

Bu haber 2,746 defa okundu.