Newsweek: ABD, bir savaşı daha kaybediyor

0 0 0000 00:00 tsi
ABD'de yayınlanan haftalık haber dergisi Newsweek'in son sayısında, Asya ülkelerinde dışa açılımın artmasına rağmen ABD yerine Çin etkisinin daha fazla hissedildiği belirtildi.

Hint asıllı Amerikalı yazar Freed Zakaria tarafından kaleme alınan yazıda Asya ülkelerinin ekonomik, sosyal ve kültürel olarak Çin'e olan bağımlılığı üzerinde duruldu. Singapur Başbakanı Lee Hsien Loong'un Washington ziyaretinde söylediği "Bu kıtada dostlarınız var. Fakat pek çok Asya ulusuna göre Çin, 2 bin yıl daha burada hakim. ABD başka yere gidebilir" cümlesiyle giriş yapan Zakaria, yazısına Vietnam'daki izlenimleri ile devam etti. Hanoi'de bir kitapçıya giderek Asya'da rüzgarın ne tarafa estiğini anlamanın mümkün olduğunu kaydeden Zakaria, Çinli liderler Deng Xiaoping, Jiang Zemin ve Hu Jintao'nun söylemlerinin yer aldığı kitapların, Hillary Clinton'un anılarından daha fazla sattığını kaydetti.

Çin ve Vietnam arasındaki hassas ilişkilerden dolayı ismini vermek istemeyen bir yetkilinin görüşlerine yer verilen yazıda, "Vietnamlılar olarak Çin'e özel bir sevgimiz yok. Ülkemiz bin yıldır Çin'in işgali altında. Tarih boyunca 13 kez bizi istila etmeye çalıştılar. Ama şu da bir gerçek ki Çin çok büyük ve bizim en büyük ihracatçımız. Çin'in yetenekli ve gelişmeye açık bir ülke olduğunu hepimiz kabul ediyoruz" ifadeleri yer aldı. Benzer görüşlere Japonya'da da rastladığını kaydeden Zakaria, tarihsel olaylardan kaynaklanan gerilime rağmen iki ülke arasındaki ekonomik bağların Çin'e olan bağımlılığı arttırdığını kaydetti.

Zakaria, Çin'in bölgedeki bu ağırlığına rağmen batı ülkelerindeki "Amerikan Rüyası" tabirinin Asya'daki ülkeler için "Çin Rüyası" şekline dönüşemediğinin altını çizdi. Zakaria'ya göre Çin Rüyası tabiri yeterince açık değil ve Asyalılara bir şey ifade etmiyor. Bu rağmen Çin'in yükselişte olduğu, politik ve ekonomik gücü sağlamada olağan üstü derecede yetenekli ve sabırlı davrandığı kesin bir dille kabul ediliyor. Çin'in etkinliğinin bu kadar fazla olmasının Asya'daki diğer ülkeleri rahatsız ettiğini ve ABD Başkanı George W. Bush'un Asya politikasını "akıllıca" bulduğunu kaydeden Zakaria, "Asya'daki Çin etkisini azaltmak isteyen Bush, Japonya, Hindistan, Avustralya, Singapur ve Vietnam ile her alandaki ilişkilerini güçlü tutmak istiyor. Fakat burada iki sorun karşısına çıkıyor: Tasvip edilmeyen Irak politikaları ile Endonezya ve Tayland gibi ülkelerde yükselen Anti Amerikancı söylemler" diye ifade etti.

Asya politikasındaki sorunların Bush yönetiminden değil, ABD'nin yönetim şeklinden kaynaklandığının üzerinde duran Zakaria, "Kongrenin dar kafalı ve himayeci yapısı Vietnam gibi ülkelere yapılacak yardım, ticaret anlaşmaları ve diğer ilişkilerin geliştirilmesinin öneminin farkında değil" şeklinde ifade etti. Zakaria, ABD'nin bölgeye yoğunlaşması halinde, Çin'in etkisinden kurtulmuş bir Asya ile karşılaşacağını sözlerine ekledi.
 
Zaman

Bu haber 273 defa okundu.