'Krizler ile dolu yeni bir dünya doğuyor'

27 Kasım 2010 09:21 tsi
"Tüm dünyadaki dış politikaların merkezine Türkiye'yi koymayı pek seviyoruz lakin başka yerlerde de müdahil olamadığımız birçok şey oluyor."

Kore'ler bölgesinde giderek yükselen gerilimin sadece askeri boyutta kalması beklenmemeli. Zira askeri görüntü verse bile bu tip bir gerilim, ekonomik sonuçlara yol açabilir. Bir güvenlik krizinden türeyen politikaların Çin'e sıçrayarak bu ülkenin ekonomisine yönelik yaptırımlara zemin hazırlaması mümkündür. Batı'da Çin ile savaşın top veya tüfekle değil, ekonomik araçlarla yapılması gerektiğini düşünen ciddi bir stratejist kitlesi olduğunu da belirtmek gerekir.

Çin ile ABD'nin ekonomik bir rekabet içerisinde oldukları ve özellikle yuan-dolar dengesi yüzünden daha da gerilimli günlerin gelmekte olduğu bir sır değil. Kanada'da yapılan G-20 zirvesinden hemen önce Çin'in yuan üzerindeki kontrolünü gevşeteceğini belirtmesiyle zirvenin gündeminden düşen Çin ile ekonomik rekabet konusunun önümüzdeki dönemde küresel bazda ancak yavaş yavaş geliştirilen önlemlerle şekilleneceği söylenebilir. Beyaz Saray'ın ekonomi danışmanlarından Kristin Forbes'un 'Çin Batı'nın en büyük umudu ve en büyük korkusudur' ifadesi bu bakımdan önemli.
Çin'e karşı adım atmak Batı açısından da çok acı verici. Morgan Stanley'nin Asya bölgesi başkanı Stephen Roach, 'Amerikan Kongresi'ne 2005 ile 2007 yılları arasında 45 tane anti-Çin yasa önerisi getirildiğini, fakat bunların hiçbirinin kongreden geçmediğini' belirtirken Çin ile ekonomik ilişkileri tepeden düzenlemenin ne kadar zor olduğunu da ortaya koymakta. Lakin şartlar giderek daha da ciddileşiyor. Son 2 sene ekonomik açıdan tam bir kabus niteliğinde. Ekonomik kriz Batı'nın belini kırmış durumda. Acılı bir çözümden kaçınmak ise mümkün olamayacak gibi.

Kore'lerdeki durumun askeri bakımdan görünüşü ise dünyanın yeni düzeninin müsveddesinin oluşturulduğu intibaını veriyor. ABD, Kore'yi eskiden özellikle Rusya için bir savunma noktası olarak görürken, bugün bölgeyi Çin'i çevrelemek bakımından önemli sayıyor. Yeni bir 'containment' politikasının önü açılıyor; üstelik de Rusya ile el ele giden bir süreç içerisinde. Batıda Afganistan ve belki gelecekte Pakistan, doğuda ise Güney Kore'de yapılan askeri düzenlemelerle Çin'i çevrelemek için ihtiyaç duyduğu meşruiyet zemini iki koldan hazırlanıyor.

Kuzey Kore hem nükleer programını aksatmadan sürdürüyor ve hem de ne kadar saldırgan olabileceğini gösteren detaylarla yangına körükle gidiyor ve gereken sosyo-psikolojik ortamı hazırlıyor. Pakistan ise topraklarında barınan İslamcı militanlar ve bir El Kaide üssüne dönüşmüş yapısı dolayısıyla Afganistanlaşma eğilimleri gösteriyor. (Avrupa'da bir terör saldırısı gerçekleşirse buradaki senaryo da tamamlanabilir).

Tüm dünyadaki dış politikaların merkezine Türkiye'yi koymayı pek seviyoruz lakin başka yerlerde de müdahil olamadığımız birçok şey oluyor. NATO'nun önümüzdeki dönemde nerelerde ve ne kadar aktif olacağını hep birlikte göreceğiz. 'Ekonomik ve askeri güvenlik krizleri ile dolu yeni bir dünya doğuyor.'

Deniz Ülke Arıboğan / Akşam

Bu haber 1,288 defa okundu.