Türkiye'nin elindeki 'en önemli koz'

21 Kasım 2010 09:25 tsi
'Eksen kayması' tartışmalarının sonu geldi...

Günlerdir uluslararası düzeyde basına yansıyan çalkantılardan sonra belki inanması zor ama görünen o ki, Türkiye NATO’da hemen hemen istediği her şeyi elde etti, bir Türkiye-NATO krizi yaşanmadı ve yaşanması bir yana NATO’nun Amerika’nın ardından en etkili üyesi olarak Lizbon’da öne çıktı.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, gece yarısı “21. yüzyıl NATO’su”nun kararlarının alındığı, eğilimlerin belirdiği zirve yemeğinden çıkıp, kaldığımız otele geldiği anda yüzünde güller açarak söylediği ilk söz, “Türkiye olmasa konu yok. NATO zirvesi 10 dakikada biter” oldu. İşin ilginç yanı, Cumhurbaşkanı Gül’den yarım saat sonra NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’ndan çıkıp otele gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da yüzünde keyifli bir gülümsemeyle odaya girdiği anda, sanki önceden sözleşmişler gibi, “Biz olmasak konuşulacak konu olmayacaktı” sözleriyle Gül’ün yanına ilişti.

Lizbon’dan çıkan dersler

Lizbon Zirvesi’ne gelen yolun hayli meşakkatli olduğu Abdullah Gül’ün şu sözlerinden anlaşılıyor: “Bu konu bizi kaygılandırıyordu. Füze meseleleriyle ilgili söylüyorum. Bugün Lizbon’da ulaşılan sonuç elde edilmeseydi, NATO’yu işletmeyen ülke durumuna düşerdik.”

Yani, İran odağında ortaya çıkan ‘füze kalkanı’ konusu, Türkiye’nin tam da istediği biçimde bir NATO kararı haline dönüşmeseydi, bir ‘Türkiye-NATO krizi’ ortaya çıkacaktı ve Türkiye’nin görüntüsü koca NATO’yu işletmeyen ülke gibi olacaktı.

Batı dünyası içinde zaten AB ile yeterince pürüz ve sorun yaşayan Türkiye’nin bir de NATO’nun ‘sorunlu ülkesi’ olmasının, ileride Türkiye’yi büyük sıkıntılara sokacak sıkıntılar üretmesi kaçınılmazdı.

Lizbon’da bu ‘varta’ atlatılmış, Türkiye elini güçlendirmiş, Batılı müttefiklerinin önemli bölümüyle ilişkilerini tahkim etmiş bir ülke olarak zirveden çıkınca, Türk dış politikasını yürütenlerde neredeyse olağanüstü bir rahatlama ve mutluluk oluştu. NATO Zirvesi’ndeki performansın AB’ye de yansıması ihtimali mevcut. AB’de Kıbrıs Rum Yönetimi’nin üyeliğinin Türkiye’ye oluşturduğu sıkıntı NATO’da yok, çünkü Kıbrıs, NATO’da yok. Cumhurbaşkanı’nın tanımıyla “Onun için NATO’da ağırız.”
NATO’da sahip olunan ve Lizbon’da pekişen ağırlığı, Türkiye’nin elindeki ‘en önemli koz’ ve Türkiye, Lizbon’da elde edilen ‘özgüven’le bu ağırlığı elinden çıkarmaya hiç niyetli değil.
Lizbon Zirvesi, Türkiye’yi ‘Batı kolektif güvenlik sistemi’ içinde güçlü biçimde tespit etmiş oldu ve bu nedenle ‘eksen kayması’ tartışmalarının ufkunu kararttı.

Etkisini ‘stratejik anlamda’ geleceğe yayacak olan en önemli ‘Lizbon dersi’ bu olsa gerek...

Cengiz Çandar / Radikal'deki köşesinden ilgili kısım

Bu haber 1,522 defa okundu.