erbest ticaret anlaşmaları can simidi oldu

26 Ekim 2010 21:46 tsi
Türkiye’nin, Şili ve Ürdün Haşimi Krallığı ile imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarının onaylanmasının ardından Türkiye’nin 24 ülkeyle serbest ticaret anlaşması oldu.

14 Temmuz’da Türkiye Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti arasında Santiago’da imzalanan serbest ticaret anlaşması onaylandı. Ayrıca 1 Aralık 2009’da Amman’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Ürdün Haşimi Krallığı Arasında Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Ortaklık Anlaşması’nın onaylanması uygun bulundu. Bu arada, 2 Şubat 2010’ta Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kosova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Kalkınma İşbirliği ve TİKA Kosova Program Koordinasyon Ofisinin Statüsüne İlişkin Protokol”ün onaylanması uygun bulundu. İlgili Kanun, Resmi Gazete’de yayımlandı.

SERBEST TİCARET ANLAŞMASI NEDİR?

İki ya da daha fazla ülke arasında ticareti etkileyen tarife ve tarife dışı engellerin kaldırılarak, taraflar arasında bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını sağlayan, ancak taraf ülkelerin üçüncü ülkeler ile ticaretlerinde mevcut ulusal düzenlemelerini sürdürmesine izin veren anlaşmalardır. NAFTA ve EFTA bu anlaşmalara örnek olarak verilebilir. Avrupa Birliği, tercihli ticaret rejimi kapsamında bazı ülkelerle tercihli anlaşmalar imzalamaktadır. Bu anlaşmalar arasında serbest ticaret anlaşmalarının yanı sıra, ortaklık ve işbirliği anlaşmaları ile AKP (Afrika-Karayip-Pasifik) Konvansiyonu yer almaktadır. AB ile Türkiye arasında Gümrük Birliğinin tamamlanmasını sağlayan 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi kararının 16. Maddesi çerçevesinde Türkiye’nin AB’nin tercihli gümrük rejimine uyumu öngörülmektedir. Bu uyum, otonom rejimin yanı sıra üçüncü ülkelerle yapılan tercihli anlaşmaları da kapsamaktadır. Söz konusu uyumun sağlanması için Türkiyeye beş yıllık geçiş dönemi tanınmıştır. Bu çerçevede Türkiye, EFTA, İsrail, Macaristan, Romanya, Litvanya, Estonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Letonya, Slovenya, Bulgaristan, Makedonya, Polonya ve Hırvatistan ile serbest ticaret anlaşmaları imzalamıştır. Halen, Fas, Tunus, Mısır, Faroe Adaları ve Filistin ile müzakereler sürdürülmekte olup, Ürdün, Malta, Güney Afrika ve Meksika’ya taslak anlaşma metinleri tevdi edilmiştir.

HANGİ ÜLKELERLE SERBEST TİCARET ANLAŞMAMIZ VAR?

1. Türkiye - EFTA Anlaşması
2. Türkiye - İsrail Anlaşması
3. Türkiye - Macaristan Anlaşması
4. Türkiye - Romanya Anlaşması
5. Türkiye - Litvanya Anlaşması
6. Türkiye - Estonya Anlaşması
7. Türkiye - Çek ve Slovak Cumhuriyetleri Anlaşmaları
8. Türkiye – Bulgaristan Anlaşması
9. Türkiye - Slovenya Anlaşması
10. Türkiye - Letonya Anlaşması
11. Türkiye - Makedonya Anlaşması
12. Türkiye - Polonya Anlaşması
13. Türkiye-Sırbistan Anlaşması
14. Türkiye –Karadağ Anlaşması
15. Türkiye –Hırvatistan Anlaşması
16. Türkiye-Bosna-Hersek Anlaşması
17. Türkiye-Fas Anlaşması
18. Türkiye-Tunus Anlaşması
19. Türkiye-Suriye Anlaşması
20. Türkiye-Mısır Anlaşması
21. Türkiye-Gürcistan Anlaşması
22. Türkiye-Arnavutluk Anlaşması
23. Türkiye-Ürdün Anlaşması
24. Türkiye-Şili Anlaşması

SERBEST TİCARET ANLAŞMALARI NE ZAMAN BAŞLADI

Türkiye’nin, üçüncü ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları akdetmesinin temellerini esasen 1980 yılında başlayan ihracata dayalı büyüme stratejisi ile atıldı. Bu stratejinin dış ticaret politikası açısından en önemli hedefleri, yeni pazarlar bulmak ve ihracatı ürün bazında çeşitlendirmekti. EFTA ülkeleri ile serbest ticaret anlaşmaları imzalanmasına yönelik müzakereler 1990 yılında başlatılmış ve 1992 yılında anlaşmanın yürürlüğe girmesi ile sonuçlandırılmıştır. Aynı şekilde 1992 yılında Macaristan ve Çekoslovakya ile de müzakere süreci başlatılmıştır. 1996 yılına gelindiğinde ise, AB ile gerçekleştirilen Gümrük Birliğinin taraflar arasında Ortak Ticaret Politikası uygulanmasını zorunlu kılması, AB’nin tercihli anlaşmalarından başlayarak üçüncü ülkelerle serbest ticaret anlaşması müzakerelerinin hızla ele alınmasını ortaya koydu.

İŞTE SERBEST TİCARET ANLAŞMALARININ FAYDALARI

Serbest ticaret anlaşmalarının hem ülke için hem de sanayicilerimiz için büyük faydaları var. Bunların başlıca yararlarını şöyle sıralanabilir:

1.Üçüncü ülkelerden alınacak gümrük vergisi tavizleri sayesinde, ihracata yeni pazar yaratmak. Türk ürünlerinin vergisiz olarak bu ülke pazarlarına girişi temin edilmektedir. Böylece anlaşması olmayan diğer ülkelere göre Türk ürünlerinin rekabet şansı yükseltilmiş olmaktadır.

2.Bu pazarlara daha önce tavizli koşullarla girme imkanı bulmuş ülke malları karşısında Türk mallarının sahip olduğu dezavantajı yok etmek: AB ve aynı bölgede bulunan diğer ülkeler arasında daha önceden imzalanmış ve yürürlüğe girmiş anlaşmalar mevcuttur. Bu nedenle, halen bu ülkeler Türk mallarına oranla daha tavizli bir rejimden istifade etmektedir.

3.Türk sanayicisinin ihtiyaç duyduğu hammadde ve yarı mamullerin daha uygun koşullarda temini: Bu ülkelere uygulanmakta olan vergilerin kaldırılması, sanayi üretiminin maliyetlerini düşürecektir. Böylece, tüm dünya ülkelerine karşı rekabet gücümüze olumlu katkı yapacak, diğer üçüncü ülkelere ihracatımızı olumlu yönde etkileyecektir.

4.Türkiye’nin Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemine katılması için altyapının tesis edilmesi. Türkiye, EFTA ve MDAÜ’ler ile Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerini tamamlayarak, sisteme 1.1.1999 tarihinde sanayi ürünleri itibariyle katılmıştır.

5.Ticaretle sınırlı kalmayacaktır: Türkiye’nin coğrafi konumu ve kültürel ve tarihi bağları nedeniyle Türk Cumhuriyetleri ve Orta Doğu ülkelerine yakınlığı dikkate alındığında, AB ile Gümrük Birliği ve diğer ülkelerle serbest ticaret anlaşmalarının aynı zamanda ortak yatırımlar bakımından da yeni imkanlar yaratması beklenmektedir.

6. Gümrük Birliğinden kaynaklanan bir yükümlük yerine getirilmiş olacaktır

İHRACATCININ BİLMESİ GEREKENLER

• İhracat yaparken hedef ülkemizle Türkiye arasında STA olup olmadığını bilmek ve varsa koşullarını inceleyerek buna göre teklif hazırlamak bizi daha kârlı ve daha rekabetçi ticarete götürecektir.

•  Çünkü ithalatçımızın bizden alacağı mala ödeyeceği ithalat vergileri, aralarında STA olmayan ülkelerden yapacakları ithalata göre daha az olacağından, fiyatımız ithalatçıya uygun gelecek ve alıcımızın maliyeti düşecektir.

• Aynı konuyu yapacağımız ithalatlar için de düşünmeliyiz. Zira STA olan ülkelerden, bu anlaşmalara dâhil edilen ürünleri ithal etmemiz halinde, aramızda STA olmayan ülkelerden yapacağımız ithalatlara göre daha kârlı olacağımız çok açıktır.

• Dikkat etmemiz gereken çok önemli bir nokta da, STA koşullarının gerek anlaşma çerçevesinde, gerekse anlaşmaların yenilenmeleri çerçevesinde değişebileceğidir. Bu nedenle dikkate aldığınız STA koşullarının değişip değişmediğini izlemek gereklidir.

Bu haber 1,102 defa okundu.