Türkiye'nin canını yakacak değişim

26 Ekim 2010 12:15 tsi
Prof. Hasan Köni geçen hafta boşuna uyarmadı "Kasım ayına dikkat!" diye. Önümüzdeki aydan itibaren, Türkiye'nin içinde bulunduğu bölgede ciddi krizler çıkabilir. iyibilgi özel

Kasım ayında ABD'de yapılacak ara dönem seçimlerinde, Temcilciler Meclisi ve Senato'daki tahmini dağılımlar, bugün tüm gazetelerde yerini aldı. Seçimler öncesi yapılan anketler, Başkan Obama ve demokrat parti için pek de iyi haberler barındırmıyor. Anketlerin genelinde esen hava kısaca şöyle:

Temsilciler Meclisi’nde şu an demokratlara ait 90’dan fazla sandalye tehlikede, ancak koridorun cumhuriyetçilere ait tarafında sadece dokuz sandalye risk altında. Sonuç olarak önde gelen analistlerin çoğu Cumhuiyetçiler’in Temsilciler Meclisi’ni kontrol altına almak için ihtiyaç duyduğu 39 sandalyeyi ele geçirebileceğini belirtiyor. (Bkz: Kasım seçimleri)

Hürriyet gazetesinden Tolga Tanış konuyla ilgili kısa bir analiz-haber kaleme aldı. Tanış'ın analizinde öne çıkan gerçek, Türkiye aleyhine çalışma sergilemiş olan, stratejik pozisyondaki bir çok demokratın koltuğundan olacağı yönünde. Bunların arasında Kıbrıs ve Ermeni meselelerinde Türkiye aleyhine yaptığı çalışmalar ile tanınan Meclis Başkanı Nancy Pelosi gibi isimler de var. Sadece bu açıdan bakıldığında, sanki ara seçimlerin Türkiye adına "hayırlı" bir değişime yolaçacağı düşünülebilir. Oysa bunun tam aksi yönde gelişmeler de yaşanabilir. (Özellikle de Türkiye ve Türkiye'nin yakın ilişki kurduğu Orta Doğu ülkeleri adına.) Keza seçim öncesi çıkan bu analizleri, bir başka haber ile yanyana koyunca, gelenin, gideni aratabileceği söylenebilir. Nasıl mı? Şöyle ki;

Dün İsrail'de yayınlanan Yedioth Ahronot gazetesinin haberine göre Yahudi lobisi, İsrail'e her yıl verilen 3 milyar dolar yardımı garanti altına alabilmek için konunun karara bağlandığı Dışişleri Bakanlığı Yardım Bütçesi'ni devre dışı bırakmayı hedefliyor. Habere göre yardımlar bu şekilde muhtemel bir kanuni engelleme riskiyle yüz yüze kalmamış olacak. (Bkz: İsrail'den Pentagon hamlesi)

Yukarıdaki haberi dikkatle okuyanlar, şu basit soru ile karşı karşıya kalıyor: İsrail neden böyle bir hamleyi, tam da şimdi yapıyor? Haberde bahsi geçen kanuni engelleme riski nereden çıktı?

İşte, iki haberi yanyana koyunca, aslında Kasım'dan sonra ne gibi zorluklar ile karşı karşıya kalabileceğimizi görüyoruz. Foreign Policy dergisinden Josh Rogin de bu konuya köşe yazısında değinmiş. Rogin, Obama yönetiminin, Kasım seçimlerinden sonra dış politikasını etkileyecek 10 cumhuriyetçi milletvekilinin profilini çıkarmış. İlk sırada incelediği Virginia'lı vekil Eric Cantor. Cantor, İran ve İsrail konularında "arı gibi" çalışan cumhuriyetçilerden biri. Eğer ara seçimlerde, tahmin edildiği gibi cumhuriyetçiler ezici bir başarı sergiler, Cantor çoğunluk lideri olabilir. Böylece meclisteki gündemi belirleme fırsatı da cumhuriyetçilerin olur. Rogin'e göre bu olasılık gerçekleşirse, Obama yönetiminin dış politika vizyonu sekteye uğrayabilir.

Dışişleri Bakanlığı tarafından belirlenen ve dünya çapında ABD'nin sivil amaçlarla hazırladığı büyük miktarlardaki yardım paraları, ara seçimlerin ardından cumhuriyetçiler söz sahibi olursa, gitmesi planlanan yerlere akmayabilir. Ki cumhuriyetçilerin, neo-conlara benzer bir tavırla, ABD ile işbirliği yapmayan ülkelere bu yardım paralarının kesilmesini istediği, açıkça dile getirdikleri bir gerçek. İşte bu nedenle, İsrail apar topar, kendisine yapılan 3 milyar dolarlık senelik yardımı Dışişleri Bakanlığının kontrolünden alıp, Savunma Bakanlığı'na geçirmek istiyor. Çünkü Kasım'dan sonra anahtar pozisyonları ele geçirecek cumhuriyetçiler üzerinden, "belirli ülkelere karşı" yürütülecek taktiksel hamlelere hazırlık olarak, ('kanuni engelleme riskleri') kendini garantiye alıyor.

Diyelim ki yukarıdaki senaryo gerçekleşti. ABD ile işbirliği yapmayan ülkeleri cezalandırmak isteyen cumhuriyetçiler, istedikleri koltukları kaptılar. Ilımlı Başkan Obama'nın eli kolu bağlandı. Türkiye bundan hem dolaylı hem de dolaysız olarak nasıl etkilenir? İkinci soru: Türkiye, ABD'den ne kadar yardım alıyor?

www.iyibilgi.com

Bu haber 2,073 defa okundu.