'İsrail şımarık bir çocuk gibi davranıyor'

20 Ekim 2010 17:16 tsi
ABD'nin tüm iyi niyetine ve desteğine rağmen Ortadoğu barış görüşmelerinde umursamaz tavırlar sergileyen İsrail, müttefiki tarafından şımartılmayı kesmeli ve barış için adım atmalı.

İsrail’i en sert dille eleştirenler, Tel Aviv’in ABD’nin şımarık çocuğu gibi davrandığını söylemekten keyif alıyor. Ben her zaman bu benzetmenin aşırıya kaçtığını düşünmüşümdür. İsrail’in zaman zaman ortaya çıkan inatçılığı hakkında istediğinizi söyleyebilirsiniz ancak İsrail, Birleşmiş Milletler’e (BM) üye olan ülkeler arasında, bir diğer BM üyesinin (İran) hakkında haritadan silinmesini umduğunu açıkça belirttiği tek ülke. Diğer yandan, İsrail yaşanan savaşta ele geçirdiği topraklardan (Lübnan ve Gazze) geri çekildiğini bildiğim ve karşılığında üzerine roketler yollanan tek Ortadoğu ülkesi olma özelliğini taşıyor.

Dahası, eğer şımarık çocuklar hakkında konuşmak isterseniz, İran ve Suriye tarafından şımartılan Hizbullah ile bu konuda boy ölçüşebilecek başka bir grup bulamazsınız. Hizbullah, 2006 yılında İsrail’e karşı binlerce Lübnanlıya ölüm, sakatlık ve yıkım getiren bir savaş başlattı. Ve Hizbullah’ın aldığı ceza, binlerce yeni füze ve yeni bir savaş başlatmak için milyonlarca dolarla ödüllendirilmek oldu.

Bunlar değiştirilemez gerçekler. Benzer bir değiştirilemez gerçek de İsrail'in bugün gerçekten şımarık bir çocuk gibi davranıyor olması. Lütfen bana ABD Başkanı Barack Obama’nın İsrail karşıtı olduğu saçmalığından bahsetmeyin. Obama, nükleer silah üretmesini engellemek için İran’a karşı küresel bir koalisyon oluşturma çabası içinde olduğu dönemde, Ortadoğu barış sürecinde başarılı olması halinde Tahran’a uygulamak istediği ekonomik yaptırımlarda Avrupa ve BM’den destek alabileceği mantığıyla hareket etti.

Aynı zamanda, Obama birçok İsrailli gibi, Batı Şeria’da 2.5 milyon Filistinli barındırmaya devam etmesi halinde, İsrail’in uzun dönemde bir Yahudi demokrasisi olarak kalamayacağına inandı. Daha da önemlisi, Obama İsrail’e yerleşim birimlerindeki inşaatlara uygulanan moratoryumun 60 gün daha uzatılması için baskı yaparken, Genelkurmay Başkanı Yardımcısı General James Cartwright’a, İsrail’in komşuları karşısında “nicel” askeri üstünlüğünü devam ettirebilmesini sağlayacak, eşi benzeri görülmemiş bir güvenlik desteği paketi üzerinde İsrail ordusuyla çalışması için görevlendirilecek ekibin başına geçmesi emrini verdi.

Ve tüm bunlar yüzünden, Obama İsrail karşıtlığıyla kötülenmesi tamamen saçmalık.

NETANYAHU’NUN ŞIMARIKLIĞI

Obama’nın yaptığı ve yapmaya çalıştığı şey ele alındığında, Filistinlilerin barış görüşmelerinin durmasına neden olacak mazeretini ortadan kaldırmak için İsrail’den Batı Şeria’daki yerleşim birimlerinde sona eren 10 aylık moratoryumu uzatmasını istemesi düşmanca bir tavır olarak görülemez. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, bu talebe ya karşı geldi ya da moratoryumun devam etmesi için ABD’den çıkış yolu talep etti. Netanyahu, iki beklentisinde de haksız.

İlk olarak, ne zaman ABD, İsrail’in güvenliğine müdahale etmeyen ancak sadece güvenliği desteklemeye artırmaya yarayacak bir şey yapmasını istediğinde tek bir cevap alıyor: “Evet.” Bu, İsrail’in ABD’den aldığı milyarlarca dolar yardım ve çoktan Batı Şeria’ya yerleşmiş 300 bin yerleşimcinin ardından ne kadar şımardığının bir ölçüsü. İsrail, ABD’nin Ortadoğu barışını amaçlayan, Batı Şeria’daki inşaatların askıya alınma süresinin uzatılması için yaptığı teklifi reddederken hiç vicdan azabı duymuyor.

Biliyorum, eğer Netanyahu ABD’nin teklifini kabul ederse aşırı sağcılar kabinesini terk edecekti. Netanyahu, kabinesinin bazı üyeleriyle anlaşamayacağını biliyor ancak ABD’ye bir anlaşma için kabinesini bir defalığına bozabileceğini söylüyor. Ancak bir uzlaşmaya varabilecek merkezci bir hükümet kurmak için mevcut kabinesinden vazgeçmezse hiçbir zaman bu noktaya gelemeyeceğiz.

ABBAS’IN ZAYIFLIĞI

İkincisi, Filistin Yönetimi Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın İsrail’le barış yapmaya niyeti ve cesareti var mı bilmiyorum. Aslında, İsrail eski Başbakanı Ehud Olmert’in Abbas’a yaptığı ve Kudüs konusunda bir anlaşma da içeren iki devletli teklifinin ardından, 10 aylık moratoryumunun ancak dokuzuncu ayında doğrudan görüşmelere başlayan Abbas’ın barışa kendisini ne kadar adadığını görebilirsiniz.

Diğer yandan Abbas’ın ve Başbakan Selam Feyyad’ın Filistin’in sahip olduğu en iyi hükümeti ve daha da önemlisi, İsrail ordusunun saygı gösterdiği ve gerçek bir ortak gibi davrandığı Filistin güvenlik aygıtını oluşturdu. Bunlar verildiğinde, İsrail’in Filistin Yönetimi’ne adil ve karşılıklı güven içeren iki devletli çözümü isteyip istemediğini “gerçekten” sınamaya yönelik karşı konulmaz bir isteği var.

Bu testin gerçekleşmesi için ABD’nin İsrail’e yalvarması veya rüşvet vermesi gerekmiyor. Şu anki durum sadece işini yapan Obama hakkında değil. Bu İsrail ve Filistinli liderlerin işlerini yapıp yapmadığıyla ilgili. Abbas zayıf ve daha zayıf bir görünüm sergiliyor. Netanyahu güçlü ancak zayıf hareket ediyor. Zaman, her ikisi için de barış görüşmelerini devam ettirme, onları şımartan yabancılar için de kendilerine başka bir eğlence bulma zamanı.

New York Times yazarı Thomas Friedman'ın "Just Knock It Off" başlıklı makalesinden derlenmiştir.

Hürriyet

Bu haber 1,188 defa okundu.