Savaşı o 'küçük ülke' kaşıyor

16 Ekim 2010 14:02 tsi
Plan fena değil ama bu sefer hem ABD hem Rusya çarpar!

iyibilgi Ankara

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkiler özellikle Batılı ülkeler tarafından ne denli toparlanmaya çalışılırsa çalışılsın bir çok zorluk içeriyor ve zaman bazen şifa verici bazen de zehirleyici bir etkiye dönüşüyor.

Bilindiği gibi iki ülke arasındaki ilişkilerin ana sorunu Ermenistan’ın işgal ettiği Azeri toprakları meselesi. Ama bundan büyüğü Türkiye’nin bu neden aldığı pozisyonu değiştiremeyecek olması. Zaten işgal bitmediği sürece değiştirmesi de gerekmiyor.

Öte yandan iki ülke arasındaki gerilimli süreç son zamanlarda sıkça “mini çatışmalara” neden olmaya başladı. Hem Bakü hem de Erivan birbirleri hakkında konuşurken tonlamaya da fazla dikkat etmediklerinden; ABD-AB-zaman zaman Rusya ve Türkiye’nin girişimleri çoğunlukla acılı ve yavaş oluyor.

Tek taşla kaç kuş?

Fakat bu coğrafyada yeni, daha doğrusu bu coğrafaya hep bulunan ama şimdi yeni bir oyun oynayan ülke bulunuyor. Ermenistan ile Azerbaycan arasında bir savaşın çıkması durumu gerçekten de son derece tatsız yeni kapıların açılması anlamına gelir. Ve bu kapıların ardındaki kâbusları görmek istemeyecek çok insan var.

Böylesi bir durumda olası tatsızlıkların bir listesini çıkarmak bile çor ama.. En önemlilerini sayalım;

1) Bir kere Rusya ve Türkiye hemen burun buruna gelir. Bu o kadar hızlı ve büyüyen kartopunun çığa dönüşmesi gibi olur ki.. Allah’tan şu sıralar her iki ülkenin akl-ı selim yöneticisi çok ve bunun “anormal” bir durum olduğunu hemen görebilirler. Ama Rusya-Türkiye dendiğinde bile tüylerin diken diken olması gerekir. Bilindiği gibi Ermenistan boğazına kadar Rusya’ya bağlı bir ülke. Ermenistan’a saldırmak demek bir çok bağlı bölgeyi heyecanlandırır ama önce Moskova ayaklanır. Azerbaycan’ı vurmak demek ise Türkiye’yi ve kimi Türki Cumhuriyetler’i vurmak demek. Dahası buradaki tüm oyuncuların arkasında da güçler var.
2) Aynı savaş Türkiye-İran denklemini de etkiler. Azerbaycan, Rusya ve Hazar noktalarının İran’la yakın ilişkisi var. Fakat Tahran için şu sıralar asal oyunculardan biri olan Türkiye de hayli önemli. Bu durumda İran ne yapar? Kimileri Azerbaycan’ı kimileri Ermenistan’ı destekler diyebilir. Mümkün. Fakat görmezden gelmesi de olası. Çünkü böylesi bir durumda Ankara, İran’ı arkalamak da isteyecektir. Bu durumda İsrail ve ABD’nin karşısındaki İran’ın elini güçlendireceğinden, Tahran yönetimi iki ülke arasındaki savaşa el vermese de hiç dokunmayabilir! Anımsanırsa, İran’ın Dağlık-Karabağ ile ilgili bir iki demeci olmuştu yakın zaman içinde. Yanlış mı hatırlıyoruz?
3) Kıbrıs’ta da dengeler bozulabilir. “Ne alaka” dememek lazım. Çünkü eğer Rusya-Türkiye ilişkisi bozulursa, Güney Kıbrıs da en az Ermenistan kadar Rusya’ya bağlı bir ülke olduğundan orada da karışıklık çıkabilir.
4) Tabii Kafkaslar da hemen karışır. Gürcistan kadar Kuzey Kafkasya’da da tatsızlıklar olabileceği gibi Ortaasya’nın tamamı huzursuz bir hal alır.
5) Bu kaos ortamında başka hangi tetikler bilinmez ama örneğin İsrail, İran’ı da fırsat bu fırsattır diye vurabilir. ABD ise buna kesinlikle karşı duracaktır (Azeri-Ermeni) ve sonuna kadar direnecektir ama zamanlama çok önemli. Obama tepetaklak giderken gelişecek böyle bir senaryo denklemleri iyice zora sokabilir.

www.iyibilgi.com

Bu haber 3,016 defa okundu.