İsrail, Türkiye'den umudu kesti

13 Eylül 2010 11:52 tsi
Yunanistan-İsrail yakınlaşması Ortadoğu'daki denklemleri değiştirebilir. Tarafların hesapları tutsun veya tutmasın, İsrail Yunanistan'a yönelerek Türkiye'yle arasının düzelmesinden umutsuz olduğunu ilan ediyor

Yunanistan boğucu bir ekonomik kriz yaşarken, İsrail de şiddetli bir siyasi ve askeri krizden geçmekte. Peki Atina’da başbakan düzeyinde gerçekleşen Yunanistan-İsrail buluşması krizden çıkmalarına yardımcı olacak mı? İsrail, Yunanistan’a kredi verilmesini sağlayarak bütçe açığını kapatmasına destek olabilir. Yunanistan ise stratejik ortağı Türkiye’yi kaybetmesine alternatif sunarak İsrail’e destek verebilir. Zira İsrail’in hava sahası epey sınırlı ve Türkiye’nin hava sahası, tatbikat, eğitim ve hatta askeri operasyonlar için İsrail uçaklarına açıktı. İsrail-Yunanistan anlaşması, Atina’yla ilişkilerine tarihsel olarak güvensizliğin ve karışıklığın damgasını vurduğu Türkiye’ye doğrudan bir baskı etkeni oluşturuyor.

Türkiye Başbakanı Tayyip Erdoğan’ın ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Atina ziyaretlerinin temsil ettiği açılıma rağmen, Ege’deki Türk-Yunan anlaşmazlıkları saatli bomba oluşturuyor. İsrail geçmişte, ABD üzerinde Yunan lobisinin Türkiye’yi hedef almasını engelleyecek bir nüfuza sahip olduğu için, bu
sorunlarda yanlı davranmıştı. Ancak İsrail’in şu an Türkiye’yle koalisyondan Yunanistan’la koalisyona geçmesiyle birlikte, ABD’deki Yahudi lobisi artık Yunanistan’ı destekleyebilir.

Atina uzatılan eli reddedemezdi

İsrail, ABD’nin baskısına rağmen Türkiye’yle ilişkilerinin eski haline dönmeyeceğini biliyor. İki ülke arasındaki bağlantı hattı Mavi Marmara’ya yönelik korsan eyleminden önce kopmuştu. İsrail artık Türkiye’yi stratejik müttefiki olarak görmüyor. Bu nedenle de Ortadoğu’da alternatif bir müttefike muhtaçtı. Yunanistan’da bu müttefiki buldu.
Peki Arap dünyasına sırtını dönerek İsrail’le stratejik koalisyon kurmak Yunanistan’ın
çıkarına mı? Yanıt Arap ülkelerinin tepkisine bağlı. Araplarla Yunanlıların ilişkileri yıllardır işbirliği ve anlayışa dayalıdır. Hatta Arap ülkeleri Türkiye’nin Kıbrıs’ın Türk kesiminin tanınması talebine de karşılık vermemişti. Türkiye ve Yunanistan’ın NATO üyesi olmalarına rağmen, Arap-Yunan ilişkileri Arap-Türk ilişkilerinden daha sıcaktı. Ta ki AKP’nin iktidara gelmesinin ardından Ankara’nın politikalarını değiştirmesine kadar...
Dolayısıyla İsrail’in Yahudi lobisi kanalıyla vereceği desteğe muhtaç durumdaki Yunanistan, Arap dünyasıyla ilişkilerini korumaya da muhtaç. Türkiye’yi de öfkelendirmemeli, saldırgan misillemelerde bulunmasına yol açmamalı. Fakat Yunanistan borca boğulduğu bir zamanda uzatılan eli reddedemez. Dolayısıyla Atina, şimdiye dek aldığı yardımların ve kredilerin krizden çıkması için yeterli olmadığını anlamasının ardından İsrail’e el uzatıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ön ödeme olarak İsrail turizmini Türkiye’den Yunanistan’a çekme sözü verdi. Böylelikle Türk ekonomisine darbe vururken Yunan ekonomisine çekici bir teklif sundu. Bu hesaplar doğru olsun veya olmasın, İsrail, Yunanistan’a yönelerek Türkiye’yle ilişkilerinin düzelmesi konusundaki umutsuzluğunu ilan etmiş oluyor. Yunanistan da İsrail’le işbirliğine ‘evet’ diyerek, eğer mali sıkıntıdan çıkmasını sağlayacaksa şeytanla koalisyona hazır olduğunu açıklıyor.
Ankara-Tel Aviv koalisyonu altın çağını yaşadığı sırada, Yunanistan’ın Arap dünyasına yönelmesinin itici gücünü oluşturuyordu. Arap dünyası bu eğilimi olumlu karşılamıştı. Bu koalisyonun bozulmasıyla birlikte denk-lemler de değişti. Türk-Arap ilişkilerini ateşleyen sıcaklık, Yunanistan’da Arap müttefiki kaybetme ihtimali konusunda endişe oluşturuyor. Netanyahu’yla Yunanistan Başbakanı Yorgos Papandreu’nın Atina’daki buluşmasına damgasını vuran açık yüreklilik ve el uzatma politikası bu endişeden kaynaklanıyor olabilir.

Baskı taktiği de olabilir

Her halükârda, İsrail-Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde yaşanan dönüşümler birçok tehlike içeriyor. Fakat şu ana kadar Yunanistan Arap müttefiki kurban etmeye hazır olmadığı gibi Araplar da Yunanistan’ı bırakmaya hazır değil. Dahası, İsrail de Arap düşmanlığı nedeniyle bu iki ülkeyi kaybetmeye katlanamaz.
İsrail’in sürpriz Atina açılımı, Ankara’ya baskı yapıp yeni yaklaşımlarını gözden geçirmeye sevk etme amaçlı girişimlerden biri de olabilir.

Türkiye-İsrail koalisyonunu bölgedeki stratejisinin değirmen taşı olarak gören ABD de bunu istiyor. Rusya’nın Ortadoğu’daki hareketlenmesi de bu değişimlerden ayrı değerlendirilemez. Türkiye-İsrail-ABD koalisyonu Ortadoğu’da üçlü bir askeri şemsiye oluşturuyordu. Bu koalisyonun çözülmesi ve Rusya’nın varlığının güçlenmesi yeni bir tablo çizebilir.

Yunanistan, İsrail’i 1993’e kadar tanımamıştı. Papandreu’nun bu yılki ziyaretinin öncesindeki on yıllar boyunca hiçbir Yunanistan başbakanı İsrail’i ziyaret etmemişti. Keza Atina da Netanyahu’dan önce hiçbir İsrailli yetkilinin yüzünü görmemişti. Peki bu değişiklikler devam edecek mi, yoksa Türkiye’yi Ortadoğu’da ABD-İsrail potasına dönmeye sevk etme amaçlı baskılardan mı ibaret? (Mısır gazetesi Şuruk, 12 Eylül 2010)

radikal

 

Bu haber 1,179 defa okundu.