Vetolu yasanın müthiş öyküsü

5 Eylül 2010 10:09 tsi
Temelini Hikmet Sami Türk, bakanlığı döneminde attı. 2006'da raftan indi ancak önce Sezer ardından Anayasa Mahkemesi'ne takıldı. Türk halkı, bu hakka 'evet' kararı çıkması halinde 11 yıl gecikmeyle kavuşacak.

Kamu denetçiliği düzenlemesinin temelini Hikmet Sami Türk, bakanlığı döneminde attı. 2006'da raftan indi ancak önce Sezer ardından Anayasa Mahkemesi'ne takıldı. Türk halkı, 100 ülkede uygulanan bu hakka  'evet' kararı çıkması halinde 11 yıl gecikmeyle kavuşacak.

12 Eylül'de yapılacak referandum, Türkiye'deki sistemin direncini göstermesi açısından da büyük önem taşıyor. Türk halkı, 100 ülkede uygulanan bir hakka  'evet' kararı çıkması halinde 11 yıl gecikmeyle kavuşacak.

DSP'li Hikmet Sami Türk'ün öncülüğünü yaptığı Ombudsmanlıkla ilgili düzenlemenin serencamı ibretlik. Kamu Denetçiliği Kurumu kurulmasına ilişkin ilk taslak Türk'ün İnsan Hakları'ndan Sorumlu Devlet Bakanı olduğu dönemde hazırlandı. Adalet Bakanı olduğu dönemde son şekli verildi. Bu önemli proje 2002 seçimleriyle rafa kalktı. 2006'da yeniden can verildi. Kamu Denetçiliği Kurumu kurulmasına ilişkin kanun Meclis'te kabul edildi. Ancak dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet  Sezer yasayı veto etti. İkinci defa kabul edilmesi üzerine de Anayasa Mahkemesi'ne iptal başvurusunda bulundu. Mahkeme, Sezer'in talebi doğrultusunda oy kullandı. Bu haklar şimdi 12 Eylül'de oylanacak Anayasa Paketi'nde yer alıyor.

'TASLAĞI BEN HAZIRLADIM'

Projenin mimarı Adalet eski Bakanı Hikmet Sami  Türk, Anayasa Paketi'ni eleştirse de ombudsmanlıkla ilgili düzenlemenin olumlu bulduğunu kaydediyor. Türk, şöyle konuşuyor: "İnsan Hakları'ndan Sorumlu Devlet Bakanı olduğum dönemde 'Kamu Denetçiliği Kurumu' kurulmasına ilişkin bir yasa taslağı hazırladım. Adalet Bakanlığı'na geçtikten sonra bu taslağı yeniden ele alıp Meclis'e gönderdik. Ancak 3 Kasım 2002 seçimlerinde Meclis dışında kalınca bu yasayı çıkartamadık. AK Parti'de benim hazırladığım taslağı aynen benimseyerek Meclis'e gönderdi ve yasalaştırdı. Ancak  Sezer'in Anayasa Mahkemesi'ne başvurması ile yasa iptal edildi. Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı yanlıştır. Anayasa Mahkemesi dar yorum yaptı. Her kurumun Anayasa'da olması gerekmez. O zaman Anayasa kurumlar için adres defteri haline dönüşür."

DEVLET iLE BiREYİ UZLAŞTIRACAK

Ombudsmanlıkla ilgili düzenlemenin önemli olduğunu belirten Türk, şu bilgileri verdi: "Kamu Denetçiliği Kurumu, idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. İdarenin her türlü eylemine karşı Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurulacak. Her iki tarafın mutabık kalacağı çözüm bulunacak.  Bu yargı kararı olmayacak. Yani hukuka aykırı işlemin iptaline veya işlemin hukuka uygun olduğuna karar vermiyor. İki tarafı ortak noktada buluşturuyor."

3 AYDA SORUN ÇÖZÜLECEK

Türk, vatandaşın sorunlarının kısa sürede çözüleceğini belirtirken Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvuran kişinin sorununa çözüm bulamaması halinde Danıştay veya idare mahkemesinde dava açabileceğini dile getiriyor.  Bu kurumun vatandaşa büyük kolaylık getirdiğini vurgulayan

Türk, "Mahkemelerde dava açmak için gereken dava harcı ve mahkeme masrafı gibi masraflar olmuyor. Yargı süreci gibi uzun da sürmüyor. 3 ay içinde sorunlarına çözüm bulabilecekler. Hem kısa hem ucuz olacak. Bu düzenleme hem Danıştay hem de idare mahkemesinin yükünü hafifletecek" diyor. 

VATANDAŞLA DEVLET ARASINDA KÖPRÜ OLACAK

Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu, Kamu Denetçiliği Kurumu'nun devlet ile vatandaşa rasında köprü görevi gördüğünü söyledi. Kurumun, kanunda yapılacak düzenleme ile bir Baş Ombudsman ve 10 ombudsmandan oluşacağını belirten Fendoğlu, "Vatandaş devletle ilgili şikayet durumunda ombudsmana başvuracak. Bağımsız bir kurum olacak ve Meclis'e hesap verecek" dedi. Obdudsmanların görevleriyle ilgili somut örnekler veren Fendoğlu, şöyle konuştu:

"Şehit aileleri müracaat edebilecek. İdarenin, belediyelerin sorunları ile ilgili bu kuruma müracaat edilebilecek. Hatta sarı taksiye engelli olduğu için binmesi yasaklanan bir vatandaş buraya müracaat edebilecek. Başörtülü olduğu için bir lokantaya veya üniversiteye alınmayan  bir bayan buraya müracaat ederek şikayetçi olabilecek."

DEVLETTEN ZARAR GÖREN BAŞVURACAK

Prof. Dr. Hikmet Sami Türk'ün verdiği bilgilere göre Kamu Denetçiliği Kurumu, 100'den fazla ülkede uygulanıyor. AB ülkelerinden en çok İsveç'te öne çıkıyor. Uygulamanın anavatanı da burası. İsveç Kralı Demirbaş Şarl, Osmanlı'daki kurumları örnek alarak ombudsmanlık kurumunu geliştirmiş.

Ombusdmana devletin her türlü işlemlerine karşı müracaat edilebilecek. Örneğin kamulaştırma bedelini az bulan vatandaş Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurarak bununu arttırılmasını isteyecek. Yol inşaatının tarlasının ortasından geçmesini istemeyen vatandaş idare ile anlaşarak yolun tarlasının kenarından geçmesini sağlayabilecek. Kars'a tayin edilen memur Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurarak idare ile anlaşarak tayininin Kars yerine Erzurum'a yapılmasını sağlayabilecek.

Bilal Çetin - Bugün

Bu haber 708 defa okundu.