IMF-Türkiye: Sır görüşmenin gece yarısı notları!

IMF heyetinin Türkiye ziyareti “anormal” geçti! IMF normal görüşme süresini çok uzattı. Nedenleri hakkında ikna edici hiçbir açıklama yapılmadı. Görüşmeler gizli tutuldu… Nihayet “gece yarısı” açıklaması ile “IMF heyeti geri döndü” dendi.

İçeride neler oldu?

Detaylara hiç girmeden söylemek gerekirse, resmi açıklamalarda yer alan “konuların genelinde mutabakat sağlanmıştır” ifadesi, özel meselelerde ise hangi pozisyonda bulunulduğunun açıklanması şunu gösteriyor; üzerine anlaşma sağlanan ekonomik konuların sayısı genelin neredeyse onda biri boyutunda.

Temel ekonomik uygulamaların bir çoğunda endişelerini hükümet yetkililerine ve ekonomi bürokrasisine söyleyen IMF neden sessiz? Bu sorunun yanıtı şu; ABD’nin IMF üzerinde eskiden beri sağlam ve sarsılmaz bir iradesi bulunuyor. ABD’nin bölgeye ve Türkiye’ye yönelik çıkarları karşılığında, AKP hükümetiyle çatışmama konusunda sıkı ikazda bulunduğu anlaşılıyor.

IMF neden susuyor?

Yani IMF yetkilileri yanlış ve düzeltilmesi gereken noktaları ve uygulamaları muhataplarına söylediler ama bunu kamuoyuna yansıtmadılar. Hepsi bu. Oysa, kamu harcamaları, Sosyal Güvenlik Reformu, KİT’lerin mali dengesi, yapılması gereken zamlar vb gibi temel konularda sıkıntılar bulunuyor.

AKP hükümetinin “daha üst” pozisyonlarında ise mesele “aşağıya”, “seçimlere kadar idare edin, IMF’i ikna edin veya oyalayın” mesajları gidiyor. Yani Amerika ile Türkiye yönetiminin IMF politikalarının ve ekonomik düzeltmelerin bir süre görünmemesi konusunda zımni bir protokolü varmış gibi.

Karşılığı istemezler mi?

AKP hükümetinin altını gururla en çok çizdiği ekonomik konularda tam da seçim öncesi IMF çıkışlı ağır eleştirilere uğraması, muhtemelen iktidarın en çok istemeyeceği şey. Peki bunun karşılığında ABD ve IMF bir şey istemeyecek mi?

Çok kısa bir süre önce Başbakan Erdoğan, IMF’e olan-şu sıralar 10 milyar doların altına inmiş-borçların istenirse bir kalemde ödenebileceğini, bunun üzerine düşüneceklerini söylemişti. Bu açıklamadan kısa süre sonra Türkiye özellikle borsa üzerinden hafif bir dalgalanma yaşadı ve bu fikir bir daha gündeme getirilmedi.

IMF ile bir ülkenin “borçsuz” ilişkisinin sürmesi diye bir şey pek nadir! Stand-by anlaşmalarının doğasına da aykırı. Hükümet seçimlerden uzak günlerde stand-by anlaşmasının şartlarını ağır bulmuştu. Hazine koridorlarından gelen sesler gösteriyor ki şimdi yeni bir stand bay anlaşması yolda!

Bunu anlamak zor. Hemen tüm ekonomik konularda mutabakat sağlanmışsa, uygulamalar takdir ediliyorsa, stand-by sancılı bulunuyorsa ve borç rahatlıkla bir kalemde ödenebilir hale gelmişse, neden yeni bir stand by’a ihtiyaç duyuluyor? Bunun yanıtını ABD-IMF-Türkiye ilişkisinde aramak gerekebilir.
www.iyibilgi.com