"Muhtıraya bağlılık Cumhuriyet'in temennisi!"

0 0 0000 00:00 tsi
Yıl 1971... Cumhuriyet gazetesinde çıkan bir haber: Devrimci kuruluşlar muhtırayı destekliyor! Peki, bu ne kadar doğru? Dev-Genç 12 Mart'ı destekledi mi? Yoksa Cumhuriyet aynı alışkanlığını mı sürdürüyor? Dev-Genç'e göre bu "Cumhuriyet'in temennisi".

Milliyet'ten Can Dündar'ın yazısı:

DEV-GENÇ 12 Mart'ı destekledi mi?
Ben, destekledi diye biliyorum.
Kaynağım, 14 Mart 1971'de Cumhuriyet'te çıkan bir haber..."Devrimci kuruluşlar muhtırayı destekliyor" başlıklı haberde "Türk Hukuk Kurumu, Türkiye Öğretmenler Sendikası, DEV-GENÇ ve TMMOB'ye bağlı odaların bir ortak durum değerlendirmesi yaparak muhtırayı destekledikleri" belirtiliyor.
Daha sonra birçok kitapta, belgeselde yer bulan bu haber, en son benim 12 Mart tarihli yazımda kaynaklık etti; lakin yalanlandı.
Yalanlayan, 1971'in DEV-GENÇ Genel Başkanı Ertuğrul Kürkçü...
Kürkçü'nün açıklaması, 12 Mart gününün kargaşasını ortaya koyan bir belge niteliğinde...
* * *
Kürkçü, nazik açıklamasında DEV-GENÇ'in darbeyi desteklemediğini belirtiyor; yazıma kaynak olan haberi ise bir "Cumhuriyet temennisi" olarak niteliyor.
Darbeyi nasıl haber aldıklarını, nasıl "ortak değerlendirme" yaptıklarını, daha önceki bir söyleşisinden aktarıyor (Ekspres, Mart 2006):
"O zaman bizim karargâh Mülkiye kantiniydi. Tam kapıdan girerken birisi 'Muhtıra verildi' dedi. Nasıl bir tavır takınmamız gerekeceğini bilemedik ilk başta... Danıştığımız insanlar da -Mahir (Çayan), Yusuf (Küpeli)- Ankara'da değillerdi. O akşam, İnşaat Mühendisleri Odası'nda, darbeye karşı alınacak tavrın konuşulması için düzenlenen toplantıda analizimiz daha netleşmeden kendimizi bir tartışmanın içinde bulduk. TÖS, DİSK gibi güçlü kuruluşlar, 'Muhtıra, talepleri bakımından ilericidir, toprak reformu istiyor' diye bastırıyorlardı.
Biz DEV-GENÇ olarak, 'Hemen bir açıklama yapmak zorunda değiliz' pozisyonundaydık; onlar ısrarla bir açıklama çıkmasını istiyorlardı.
Sonuçta bizim de itirazlarımız olunca, bir orta yol bulundu gibi oldu:
'Reform yaparlarsa destekleriz, yapmazlarsa karşı çıkarız.'
Ben şöyle bir tedirginliğe kapıldım: 'Neredeyse 2 aydır dayak yiyoruz ve bu demokratik güçlerden de koparsak bu saldırıyı asla karşılayamayacağız; iyot gibi açıkta kalacağız.'
O yüzden 'Biz buna evet diyelim' dedim.
Sonra da ortak açıklama çıktı, fakat ortak açıklama, ilk takdim ediliş şekline kıyasla bizim istediğimize yakındı. Ama Cumhuriyet bunu 'Devrimci kuruluşlar muhtırayı destekliyor' diye bastı. Biz desteklemedik, ama açıkça 'Bu bir darbedir, ABD, generaller aracılığıyla Türkiye'ye müdahale etmiştir. Bu, sermaye yanında bir müdahaledir' demediğin zaman her şey başka türlü anlaşılabilir.
Kendi açıklamamızı bir gün sonra yaptık."
* * *
İki sayfalık DEV-GENÇ açıklamasının tam metni, Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi'nde var (Cilt 7; ss: Ek-511-512).
Özetle diyor ki, "Devrimci gençlik belli şartlarla ordudan gelecek her ilerici hareketi sonuna kadar desteklemeye hazırdır."
Nedir o şartlar?
Ağalara ait toprakların yoksul köylülere dağıtılmasından NATO'dan derhal çıkılmasına, toplum polisinin feshedilmesinden bütün bankaların millileştirilmesine kadar 11 şart...
Kürkçü, "Eğer devrimciler 12 Mart'ı desteklediyse, her türlü baskıya karşın askeri rejime karşı mücadeleyi sürdürenler kimlerdi?" diye soruyor ve 1971-74 döneminde öldürülen DEV-GENÇ yöneticilerinin listesini veriyor:
"Umarım bu liste, aynı dönemde mücadeleye katılan, ona değer veren ve hâlâ hayatlarının en değerli dönemi olarak kabullenen insanların neden bu acele yargılardan incindiklerini anlamanıza yardım eder" diyor.

Bu haber 346 defa okundu.