Medya Siirt haberlerini nasıl vermeliydi?

28 Nisan 2010 19:53 tsi
Uzmanlar medyayı uyarıyor: "Ayrıntılar vahşetin düzeyini artırmaz. Olayın oluşu bile yeterince acı vericidir. 'Şuraya götürmüşler, şöyle yapmışlar...' diye yazmak yöntem öğretmektir. Mağdur için de en az yapılanlar kadar rencide edicidir."

Siirt'in Pervari ilçesinde bir ilköğretim okulunda okuyan 13-14 yaşlarındaki 9 çocuğun fail, 2 ve 3 yaşındaki çocuklarında mağdur olduğu cinsel istismar olayının medyada veriliş şekli tartışma konusu oldu.

Kimi yayınlarda olay görmezden gelinirken kimi yayınlarda da olaya adı karışan faillerin ve mağdurların fotoğrafları, okudukları okulun adı, yaşadıkları mahalle, yakınlarının adları ve olayın oluş şekli ayrıntılı olarak verildi. Uzmanlara göre; çocuklara yönelik cinsel istismar haberleri verilirken çocukların kimlikleri gizli tutulmalı, olay hikayeleştirilmeden ve ayrıntıya girmeden verilmeli.

Prof. Dr. Bengi Semerci (Psikiyatrist)

Çocuk olduğu zaman ister mağdur, ister fail olsun her koşulda kimliğini gizli tutmak gerekir. Bu yasal olarak da böyledir. Çocuğun rehabilitasyonu, çevreyle ilişkisi, insanlar tarafından damgalanmaması, bir sonraki aşamalarda normal yaşama döndürülmesi için kimliğinin verilmemesi çok önemli.

Bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta, tabii ki medya haberi verecek ama haberi veriş şekli çok önemli. Haberi verirken kullandığı tabirlerle farketmeden aslında üzücü olabiliyor. Yani "canavar", "şöyle saldırmış, böyle saldırmış" derken bazen fark etmeden belli yaş grupları için bunlar özendirici de olabilir. Çünkü güç olarak algılanabilir ve o nedenle yaptıkları takdirde meşhur olacaklarını, yaparlarsa ön plana geçecekleri algısı oluşturabilir. Medyanın o yüzden bu tür olaylarda mümkün olduğu kadar nötr konuşması, olayı anlatması gerekir. Olayı anlatırken de ayrıntı vermemek çok önemli. Olayın ayrıntıları vahşetin düzeyini artırmaz ya da olayın daha acıklı hale gelmesi bu tür olaylarda çok önemli değildir. Zaten olayın kendisi, oluşu bile yeterince acı verici, dikkat çekici, toplumun ilgisini çekecek bir şeydir. Bunun ayrıntılı olarak "İşte şuraya götürmüşler, buraya götürmüşler, şöyle yapmışlar, önce üstünü çıkarmış, altını çıkarmış, sağa çevirmiş, sola çevirmiş" gibi ayrıntılar vermek, olayı süslemek her şeyden önce yöntem öğretmektir. Özellikle mağdur için de en az yapılanlar kadar rencide edicidir. Çocuğun rehabilitasyonu, çevreyle ilişkisi, insanlar tarafından damgalanmaması, bir sonraki aşamalarda normal yaşama döndürülmesi için kimliğinin verilmemesi çok önemli.

Nermin Yurteri (NTV Haber Koordinatörü)

Son örnekler de gösterdi ki bu tür haberleri verirken çok dikkatli olmak gerekiyor. Olayda fail de mağdur da çocuk. Bu tür haberler verilirken mahremiyetlerinin ihlal edilmemesi gerekiyor. Bu konuda hem basın kanununda açık düzenlemeler var hem de etik ve kanuni boyutu var. Söz konusu çocuk istismarı olunca dikkatli bir dil kullanmak gerekiyor. Örneğin "tecavüz" yerine "cinsel istismar" ifadesini kullanıyoruz. Tabii haberi tamamen görmemek diye bir şey söz konusu olamaz. Göreceğiz ki önlemler alınabilsin ve bu tür olayların önüne geçilebilsin.

Haberi tamamen görmemek diye bir şey söz konusu olamaz. Göreceğiz ki önlemler alınabilsin ve bu tür olayların önüne geçilebilsin. Yorumdan kaçınmak, bilgileri verirken saldırıya uğrayanların kimliklerinin gizli tutulması bizim de özen gösterdiğimiz noktalar. Olayı mümkün olduğu kadar hikayeleştirmeden, çok fazla ayrıntıya girmeden vermeye çalıştık. Daha çok olayın nedenlerini sorgulamak, bir daha böyle olayların olmaması, için neler yapılabileceği üzerinde durmak daha önemli.

Avukat Fatma Başar (İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi Başkanı)

Gazete çıkaran insanların, gazetecilerin ne yayınlayacaklarını bildiklerini düşünüyorum. Çocukların hakları zaten yeterince ellerinden alınmış. İstismara uğramışlar. Aileleri, okul yöneticileri de ilgilenmemiş. Çocuklar baştan mağdur olmuş. Haberlerde çocukların fotoğrafları, yakınlarının isimleri yer almamalıydı.

 
ntv

Bu haber 549 defa okundu.