Yargıyı cendereye alan güvenlik önceliği

28 Nisan 2010 08:37 tsi
1982 darbe Anayasası'nın "güvenlik öncelikli" yapısı yargıyı da cendereye almış durumda... Erhan Başyurt yazdı...

Erhan Başyurt / Bugün

Yargı reformu neden şart?

Türkiye, Anayasa değişiklik paketine kilitlendi.

29 maddelik paketin en çok eleştiri alan maddeleri yargı reformu ile ilgili 3 madde.

Özellikle de Anayasa Mahkemesi ve HSYK'nın yapısında değişiklik, belirli çevrelerin en çok tepki verdiği düzenlemeler.

CHP bile "3 maddeyi ayırın, 26 maddeye destek verelim" diyor.

Yani paket yüzde 90 oranında muhalefetin "uzlaşısını" kazanmış durumda.

Ne var ki, yargı reformu konusunda bu ayak direme anlaşılabilir değil.     

Türk yargı sisteminin tıkandığı şüphe götürmez bir gerçek.

Gazetemiz BUGÜN, Yargıtay'ın iş yükü altında nasıl ezildiğine dün manşetten yer verdi.

2010 yılında Yargıtay'ın tam 850 bin dosyayı karara bağlaması gerekiyor.

2009 yılında bunun yarısından az dosya karara bağlanabildi.

Başka bir deyişle dosyalar kartopu misali yuvarlana yuvarlana büyüyor.

Ardından da zaman aşımından dosyalar düşüyor.

Geçtiğimiz yıl 14 bini aşkın dosya bu şekilde kapandı.

Başka bir deyişle adaletin makul sürede tecellisi gecikiyor ya da adalet hiç tecelli edememiş oluyor.

Bu yapının devamını "Adaletin mülkün temeli" olduğuna inanan kim destekleyebilir?

***

Yargıda değişim talebi, sadece halktan da gelmiyor.

İlk derece mahkemelerin 11 bin kadar kürsü hakim ve savcısı da istiyor.

Adalet Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) geçtiğimiz yıl bin 21 hakim ve savcı arasında yaptığı ankete Zaman gazetesi yer verdi.

Yargının belkemiği olarak kabul edilen hâkim ve savcıların yüzde 80'i HSYK'da reform istediklerini ortaya koyuyor.

Onlar da mevcut yapıdan rahatsız.

1982 darbe Anayasası'nın "güvenlik öncelikli" yapısı yargıyı da cendereye almış durumda.

HSYK ile ilgili Avrupa Birliği İlerleme Raporu'nda kaleme alınan eleştiriler de mevcut.

Yani yapı Avrupa standartlarına da uymuyor.

HSYK kararları konusunda Türkiye'nin AİHM'den aldığı mahkûmiyet de bulunuyor.

Hakim ve savcı teminatını, bağımsızlığını ihlal ettiği ifade ediliyor.

***

Yargının uluslararası standartların gerisinde kaldığını görmek için AİHM'nin Türkiye aleyhine verdiği kararlar da önemli bir ölçü.

Türkiye, 2017 kez mahkûm oldu.

Avrupa'nın ceza rekoru Türkiye'de...

Bu bile tek başına utanç kaynağı.

Türkiye'yi, 862 kararla Rusya, 773 kararla Fransa ve 556 kararla İtalya izliyor.

İç hukuk yollarını tüketen ve hakkındaki kararın "adil" olmadığını düşünen 14 bin kişinin başvurusu da halen AİHM'de görüşülmeyi bekliyor.

Türkiye, dava sayısı bakımından komünizmden yeni çıkmış ve demokratikleşmesini tamamlayamamış Rusya, Ukrayna ve Romanya gibi ülkelerle yarışıyor.

***

Bütün bunlara, yargıya dış etkileri de eklediğiniz zaman Türkiye'de yargı reformu aciliyet arz ediyor.

Bu tür karar vermelerin bir örneğini, dün bu köşede detaylarına yer verdiğim yüksek yargı mensubu şahıs da skandal ses kaydında dile getiriyor.

Yine yargının yürütme ve yasamayı kilitlemeye yönelik, hukukun sınırlarını zorlayan başörtüsü ve katsayı benzeri kararları da ortada duruyor.

Unutmamak lazım ki adaletin doğru tecellisi, hukuk adamlarının bağımsızlığı ve hukukun tarafsızlığına bağlıdır.

Hukukun üstünlüğü tesis edilmeden demokrasiden söz edilemeyeceği gibi toplumsal huzur da mümkün değil.

Sonuç olarak yargı reformu sistemin nefes borularını açacağı için "olmazsa olmaz şart" olarak gözüküyor.

Siyasi nedenlerle ya da mevcut yapıda etkin oldukları için gösterilen dirençler de Türkiye'nin geleceğine ve hukuk sistemimizin itibarına hizmet etmiyor.

 

Bu haber 474 defa okundu.