AB'den 9 liraya et gelecek

27 Nisan 2010 09:12 tsi
Artan et fiyatlarına müdahale için ilk adımı atan hükümet Et ve Balık Kurumu’na canlı hayvan ve et ithalatı yetkisi verdi.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın hızla artan et fiyatlarına ‘müdahale’ edilmesi yönündeki talimatının ardından gerekli adım atıldı. Hükümet, Et ve Balık Kurumu’na canlı hayvan ve et ithalatı için yetki verdi. Yetki verilmesi ile ilgili kararı Devlet Bakanı Zafer Çağlayan açıkladı. Çağlayan, et fiyatlarında son günlerde meydana gelen spekülatif fiyat artışlarının dengelenmesi amacıyla, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve ilgili diğer kurumlarla sürdürülen çalışmalar sonucunda, Et ve Balık Kurumu’na canlı hayvan ve et ithalatı yapabilmesi için gerekli belgelerin itibariyle Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından verildiğini bildirdi.

AB’DE 3.5 EURO

Bu yetkinin ardından gözler EBK’nın yapacağı ithalata verdildi. Et ithalatının Avrupa Birliği ülkelerinden yapılması halinde Türkiye’ye 9.1 lira ile 10 lira arasında karkas et girişi olabilecek. Türkiye’de karkas etin kilogram fiyatı 15 TL civarında (yaklaşık 10 dolar) satılırken AB’de karkas kırmızı et 3,5 euro (yaklaşık 7 lira) Arjantin, Peru, Şili ve Avustralya’da ise 2,5 dolar ila 3 dolar arasında (yaklaşık 3,75 TL ila 4,5 TL) satılıyor. Ancak Türkiye et ithalatına yüzde 225 vergi uyguladığı için AB’den et ithal edilen etin kilosu 22,75 TL’ye; diğer ülkelerden gelen etin kilosu da 12 ila 14,5 liraya ulaşıyor. Dolayısıyla bu vergi oranıyla yapılacak ithalatın düşük fiyattan çok arz artışı yoluyla iç piyasada eti ucuzlatabilecek.

ÖZEL ANLAŞMALAR

İthal etteki yüksek vergiye rağmen, Türkiye ile AB arasında toplam 19 bin ton et için özel vergi kotası bulunuyor. Buna göre AB ülkelerinden ithal edilecek ilk 5 bin ton ete yüzde 30; sonraki 14 bin ton ete ise yüzde 43 oranında düşük vergi uygulanıyor. Buna göre Türkiye, AB ülkelerinden et ithal etmesi halinde 5 bin ton karkas kırmızı et 9 liradan, 14 bin ton et de 10 liradan yurda girmiş olacak. Türkiye yılda 1,2 milyon ton, ayda da 100 bin ton kırmızı et tüketiyor. 19 bin tonluk et ithalatı Türkiye’nin yaklaşık 6 günlük et ihtiyacına karşılık geliyor. Miktar düşük gibi görünse de, yetkililer 3-5 bin tonluk et ithalatının bile etteki spekülasyonu durdurmaya yetebileceğini belirttiler. Dolayısıyla 19 bin ton etin “terbiye edici” olacağını ifade eden yetkililer, “Kota avantajı vergide düşüşe ihtiyaç duyurmayabilir. Yine de gerekirse yüzde 225’lik verginin sıfıra kadar düşürülmesi yetkisi Bakanlar Kurulu’nda. Eğer şartlar gerektirirse vergi düşürülür, çok daha ucuz etin iç pazara girişi sağlanır” dediler.

Hedef spekülatörler

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, et fiyatlarındaki artış konusunda, ‘’arada birilerinin spekülasyon yaptığını’’ söyledi. Asla üreticiye zarar verecek bir uygulama yapmayacaklarını belirten Eker, “Amacımız, aradaki spekülatörlerin zararlı tesirlerini bertarafa etmektir’’ dedi. Üreticiye zarar veremeyeceklerini dile getiren Bakan Eker, “Arada birileri spekülasyon yapıyor, üretici dışında... Tüketiciye ve üreticiye zarar veriyorlar. Bizim hedefimiz onlar. Onların vereceği zararı bertaraf etmek. Burada doğru konuşacağız. Perakendeye bir günde yansımaz bu iş. ama toptan et fiyatlarını etkiler, kesimleri etkiler. Şu anda psikolojik olarak ortam bunu etkiliyor” diye konuştu.

Besici nazdan vazgeçti kesime gelen sayı arttı

Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, kararın ardından kesime gelen hayvan sayısında ciddi bir artış yaşandığını söyledi. Kesime getirilen hayvanların ağırlığının da arttığını belirten Yalçındağ, “Ağırlık artışı, elindeki hayvanı kesime getirme konusunda nazlı davrananların da naz yapmaktan vazgeçtiği anlamına gelir. Bu da fiyatlara olumlu yansır. İşler rayına oturacak. Piyasada artık artış beklentisi sona erdi. Enflasyona göre artış olur ama bu kadar fazla değil” dedi.

Helal sertifikası aranacak

EBK’ya verilen yetki sonrasında etin nasıl ve ne şekilde alınacağı gündeme geldi. Sağlıklı Gıda Platformu (SGP) Yürütme Kurulu Başkanı Hüseyin Bozdağ ithalatla ilgili şu yolların izleneceğini kaydetti: -Canlı hayvan ithalatı yapılırken hayvanların kulaklarındaki çiplere bakılarak hastalık taşıyıp taşımadığı, nerede yetiştiği, neyle beslendiği gibi bilgilerine ulaşılacak. -Avrupa’dan gelecek olan karkas etlerde de yine hayvanın kulağındaki çiplere bakılarak hastalık taşıyıp taşımadığına bakılacak. -AB’den gelecek ürünlerde helal kesim olup olmadığı sorunu ortaya çıkıyor. Bunun için de İslam ülkelerine bağlı müftülüklerden helal sertifikası alınacak.

Fiyatları indirme hazırlığı başladı

Tüketiciler Birliği Onursal Başkanı Bülent Deniz, Et ve Balık Kurumu’na canlı hayvan ve et ithalatı yetkisinin verilmesini “Gecikmiş ama yerinde” bir karar olarak nitelendirdi. İthalat yetkisi verilmesi haberinin piyasada olumlu karşılandığını belirten Deniz, “Piyasada indirim hazırlıkları var. Fiyatlarda düşüş bekleniyor” dedi. Et ithalatı konusunda alınması gereken önlemler olduğunu hatırlatan Deniz “AB’de zaten çok sıkı bir denetim uygulanıyor. Asıl sıkıntı AB dışındaki ülkelerden alınacak etlerde. Bu konuda da Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı alınacak etler için alarmda olmalı. Helal sertifikası, sertifika satan firmalardan değil, vakıf ve kuruluşlardan alınmalı” diye konuştu.

Hayvancılık biter ne olduğu belirsiz etler piyasaya girer

EBK’ya canlı hayvan ve et ithalatı yetkisi verilmesi tepkilere de neden oldu. Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı Ömer Çelik, et konusunda yaşanan tartışmaların, Türkiye’nin et ve süt hayvanı varlığını azaltmakla değil artırmakla sona erdirilebileceğini belirtti. Türkiye’ye geçmiş yıllarda ithal edilen etlerin kalitesine ilişkin de günlerce tartışma yaşandığına dikkati çeken Çelik, “Et ithalatına izin verirsek ne olduğu belirsiz etlerin ülkemize girmesine onay vermiş oluruz. Bu bir yana et ithalatına izin verirsek hayvancılığımızı bitiririz” dedi.

12 LİRAYA DÜŞER

Konya Kırmızı Et Yetiştiricileri Birliği Başkanı Nazif Karabulut da Türkiye’de yeterli miktarda besi hayvanı bulunan bir dönemde et ithalatı kararını ‘’hata’’ olarak değerlendirdi. Karabulut, “Gelecek yıllarda besici bulamazlar, yapılan bu yanlışlığı hayretle izliyoruz. Zaten 2 gün önce yapılan açıklamaların ardından bugün toptan karkas etin fiyatı 16.5 liradan 15 liraya düştü. Bu gidişle et 12 liraya kadar düşebilir. Bu kararla besici kaybedecek, zaten yıllardır zor durumda olan özellikle küçük besici çok zor durumlarda kalacak” diye konuştu. Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkan Yardımcısı Muhsin Yıldız ise, karar sonrası et fiyatlarının kısa sürede düşeceğini söyledi. Yıldız, ‘’Canlı hayvan ithalatı ile fiyatlar 12 liraya kadar düşer. Biz de 24 liraya sattığımız kıymayı 15-18 liraya satarız. Böylece vatandaş ete ulaşmış olur’’ dedi.

Bu haber 733 defa okundu.