Las Mekke Vegas!

0 0 0000 00:00 tsi
New York Times'ta Hasan M. Fettah'ın yazdığı yazıya göre Kabe'nin etrafı Sturbucks, Cartier, Tiffany, H&M, Topshop ile çevrili. Korku şu: Mekke’ye gitmenin insanlar üzerinde manevi etkisi kalmayacak. Şehrin tılsımı kaybolacak... İşte o ilginç

Dünyanın farklı bölgelerinden bu şehre gelen Müslümanlar, günde beş defa Hz. İbrahim’in inşa ettiğine inandıkları kutsal mabette ibadetlerini yerine getiriyorlar. Aynı zamanda bir Müslümanın hayatında en az bir kez kutsal toprakları ziyaret etmesi gerekiyor.

Üzerlerinde basit bir pamuklu kumaştan yapılan beyaz hac elbisesi bulunan Müslümanlar, etraflarında Kâbe olarak bilinen siyah örtülü kutsal yapıdan daha fazlasını görüyorlar. Etraflarında Sturbucks’ı da görüyorlar. Ve Cartier, Tiffany, H&M, Topshop...

Abraj El-Beyt Alışveriş Merkezi –Suudi Arabistan’ın en büyük mağazalarından biri, ışıklı reklâm panolarıyla donatılmış, içerisinde eğlence merkezi, fast food restoranları, iç çamaşırı mağazası bulunan bir yer- İslam’ın kutsal mabedinin tam karşısına inşa edilmiş.

Bu gelişmeden herkes söz etmiyor.

Washington’da faaliyet gösteren ve Suudi karşıtı bir araştırma kuruluşu olan  Körfez Araştırma Enstitüsü Başkanı Ali El-Ahmed, “Mekke Las Vegas’a dönüşmeye başladı ve bu bir felaket” diye konuştu. “Bu durum Müslümanlar üzerinde feci bir etki yaratır çünkü böyle giderse Mekke’ye gitmenin insanlar üzerinde manevi etkisi kalmayacak. Şehrin tılsımı kaybolacak. Tüm gördüğünüz cam beton yığınları.”

Hac mevsiminden bir hafta önce, Aralık’ta açılan alışveriş merkezinin inşaat sektörüne 13 milyar dolarlık bir hareket getirmesi bekleniyor.

Abraj El-Beyt konaklama ve otel kompleksi, büyük bir gökdelen oteli de bünyesinde bulunduracak. Bu kadim şehrin silüeti yeniden çizilecek.

Müteahhit firmanın yetkilisinin dediğine göre proje 2009’da tamamlandığında, kompleks dünyanın 7. yüksek binasına sahip olacak. İçerisinde bir hastane, oteller ve ibadet yerleri olacak.

Ömer Dağı’nın düzleştirilmesi çalışmaları da dev otellerin ve çok katlı komplekslerin yapımına imkan sağlayacak. Vinçler şehir sileütinin bir parçası olacak, ve tabii bölgeye yapılması planlanan 130 kadar gökdelen de.

Londra’da bulunan Dr. İrfan Ahmed, “Bu Mekke’nin sonu olur” dedi. Mekke’yle birlikte İslam’ın ikinci kutsal şehri Medine’nin ve Suudi Arabistan’daki diğer kutsal mekanların korunması amacıyla faaliyetlerini sürdüren İslami Kültürel Miras Vakfı’nın kurucusu olan Ahmed, “Daha önce, Osmanlılar zamanında dahi, Harem-i Şerif’ten daha yüksek bir bina yapılmamıştı. Bugün ise yapılar mabetten çok daha yüksek ve hürmetsiz.”

Elbette ki para inşaat patlamasındaki en önemli etkenlerden biri. Mekke’ye her yıl sadece hac döneminde yaklaşık 4 milyon insan akın ediyor ve yıl boyunca ziyaretler devam ediyor. Yemek, alışveriş ve konaklamaya harcanan ortalama para 2,000-3,000 dolar.

Mekke caddeleri boyunca uzanan reklâm panolarında yatırımcılara bu şehirde bir bina sahibi olmanın ne büyük kazançlar getireceği hatırlatılıyor. Arap uydu kanallarındaki reklâmlarda da izleyicilere, “Siz de kutsal toprakların manzarasını seyretme fırsatına sahip olabilirsiniz” deniyor.

Gayrimenkul danışmanı Muhammed El-Abboud, Pakistanlı işadamlarının bir kerede 15 milyon dolar ödeyip birkaç apartman dairesi satın aldığını söyledi. Suudi prensleri de tüm bir kata sahipler.

Üç odalı bir dairenin ortalama fiyatının 3 milyon dolar olduğunu söyleyen Abboud, Harem-i Şerif’i direk gören bir dairenin fiyatının 5 milyon dolara kadar çıkabildiğini belirtti.

Tüm bu gelişmelere yöneltilen eleştirilerden biri de, bu tip uygulamaların mü’minleri ayırdığı, bir kesim insanın kalabalıklara karışmaktan imtina ettiği ve bunun, herkesi eşit kabul eden haccın ruhuna aykırı olduğu şeklinde.

Abboud, “Mekke’nin tamamı kutsaldır, hal böyleyken tüm bunlar nasıl yapılabiliyor” dedi. Bazı gruplar ise inşaat patlamasının dini nedenlerle de ilgili olduğunu söylüyor. Bu konuda Suudi Arabistan’ın büyük kısmını oluşturan ve ibadet edilen mekanlar olmasından korktukları tarihi binaları yok etmek isteyen aşırı muhafazakar Selefiler suçlanıyor.

Dr. Ahmed içinde cami ve mezarlıklar da bulunan 300’den fazla tarihi binanın yerle bir edildiğini, yıkılan binaların listesini sunarak anlattı. Ahmed, Hz. Muhammed’in yaşadığı evin de yıkılan binalar arasında olduğunu ve bugün yerinde bakımsız bir kütüphanenin bulunduğunu söyledi.

Suudi mimar Sami Angawi ise gelişmelerle ilgili, “Bu yapılanlar Kâbe’ye hürmetsizliktir, Allah’ın evine ve çevreye hürmetsizliktir” diye konuştu. “Bu şehirde bir ağacı bile kesemezsiniz; peki nasıl oluyor da koskoca bir dağ yok edilmek isteniyor? İslami kurallar ihlal ediliyor”

Tüm bunlar Mekke’ye pahalıya mal oluyor. Buraya bir kereden fazla gelen hacılar yapılan altyapı ve yeraltı çalışmalardan memnun. Buna karşılık bir zamanlar hacıların eşyalarını satabildikleri “gece pazarı” artık yok. Mabedin çevresinde bulunan ev ve binalar 1970’lerde mescidi genişletme çalışmaları kapsamında yıkıldı. Mescit çevresindeki mahalleler ve orada yaşayan, gelen hacıları karşılayan aileler uzun süredir yok.

Mekke uzun zamandır dini olduğu gibi ticari bir merkez; ancak şehir küresel markaların tahakkümüne girmeye başladı.

Mimar Angawi, krallığın tarihi eserleri yok etmesine karşı yalnız başına bir kampanya başlatmış. Dr. Ahmed, yıkımların durdurulması için Asya ve Arap hükümetlerine lobi faaliyetlerinde bulunuyor. Washington’daki Ali El-Ahmed de yıkılan tarihi binaların yer aldığı bir veri tabanı oluşturmuş. Bu yürekli girişimciler, Suudi Arabistan’ın içinden ve dışından pek çok kesimin, dini kurumlar ve projeler için sağlanan finansal desteği kaybetme korkusuyla sessiz kaldığını belirtiyorlar.

Suudi Arabistanlı yetkililer ise İslami eserleri koruduklarını ve Mekke’de iki küçük müze açtıklarını söyleyerek kendilerini savunuyorlar. Söylediklerine göre şehirdeki İslam kültür mirasını koruma amaçlı 19 milyon dolardan fazla para harcanmış. Ve tabi yapılan eleştirileri kabul etmiyorlar.

Müteahhitler ve gayrimenkul yetkilileriyse inşaatların daha fazla hacıya konaklama imkânı sağlayacağını ve bunun çok daha iyi olacağını söylüyorlar.

Angawi, “Mekke hiç bir zaman şu anki gibi bir değişim yaşamadı” diyor. “Gördükleriniz yapılacakların %10’u bile değil; böyle devam ederse çok daha kötü olacak.”

ADAM Basın Taramaları Grubu'ndan Muhittin Keskin bu yazıyı iyibilgi.com için New York Times'tan çevirdi

Bu haber 433 defa okundu.