Çin'den İran'a BM çelmesi

2 Nisan 2010 09:40 tsi
ABD, İran'a yeni yaptırım paketine yönelik 'Çin Seddi'nin gevşediğini duyurdu. Pekin'in meseleyi BM Güvenlik Konseyi'nde görüşmeye ciddi biçimde hazır olduğu açıklandı. Çin ise, 'Diplomatik yoldan barışçı çözüm' vurgusu yaptı

İran’a yeni BM yaptırımı çıkarmak için vidaları sıkan ABD yönetimi, Çin’in BM’de ciddi müzakerelere hazır olduğunu duyurdu. Ama Çin sert yaptırım karşıtı tutumundan çark ettiğini doğrulamazken, barışçı çözüm istediğini tekrarladı. İranlı baş nükleer müzakereci de soluğu Pekin’de aldı.

ABD’nin BM Temsilcisi Susan Rice, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ABD, Britanya, Fransa, Rusya ve Çin’in, Almanya’nın eşliğinde, İran’a karşı bir BM karar taslağı hazırlama konusunda uzlaştığını öne sürdü. “Çin, tüm Güvenlik Konseyi’nin İran’a karşı sert yaptırım rejimi çıkarmasının ilk adımı olarak, New York’ta 5+1 grubu olarak masaya oturup ciddi müzakerelere başlama konusunda mutabık oldu” diyen Rice “Bu bir ilerlemedir, ancak müzakerelerin şevkle başlaması gerekmektedir” vurgusu yaptı. AP’ye konuşan Amerikalı yetkililer de, Pekin’in Washington ile yapılan bir telefon görüşmesinde, ABD’nin geçmesi için bastıracağı temel alınarak, potansiyel BM kararının ayrıntılarını tartışmayı taahhüt ettiğini sızdırdı.

Hu nükleer zirveye gidiyor
ABD Dışışleri Bakanı Hillary Clinton da, “Nükleer silahlı İran’ın bölgesel-küresel istikrar ve petrol sevkıyatı açısından ne gibi sonuçlar doğrucağına dair Çin dahil pek çok ülkenin farkındalığı artıyor. Fikir birliğine ulaşılacağına inanıyoruz” dedi. İsrail’in BM Temsilcisi Gabriela Şalev “Çin açısından ilginç bir değişim ve ilerleme. Ancak erken sevinçe kapılmamalıyız. Sonuçta BM felç edici yaptırımlar çıkaramayacak” diye konuştu. Çin Dışişleri sözcüsü Kin Gang’ın, Devlet Başkanı Hu Jintao’nun 12-13 Nisan’da Washington’daki nükleer zirveye katılacağını açıklaması, yaptırımlara karşı ‘Çin Seddi’nin gevşediğine yoruldu. Ama Rice’ın sözleri hatırlatılınca, Kin, “Barışçı çözüm için çaba harcadık ve harcamaya devam edeceğiz. Diplomatik çözüm gerek” dedi. Durumdan kaygı duyduklarını, diplomatik yollardan münasip çözüme teşvik için tüm taraflarla görüşeceklerini söyleyen sözcü, “Nükleer programı olan her ülke, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetimlerine tabi olmalı ki, barışçılığı garanti edilebilsin. Nükleer güvenliğe büyük değer veriyor ve nükleer silahsızlanmayla nükleer teröre karşı çıkıyoruz” diye ekledi.

‘İran’ın Çin’e kozu yok’
İranlı nükleer müzakereci Said Celili’yi ağırlayan Çin Dışişleri Bakanı Yang Jiechi ise, “Bu zamanda ziyaretiniz çok önemli. Çin’in İran’la ilişkilerine büyük önem atfediyoruz” dedi. 21. yüzyılın en büyük gücü olmaya ilerlerken enerji ihtiyacının yüzde 11’ini İran’dan karşılayan Çin, İran’a karşı üç yaptırım paketine onay verdiyse de, ABD’nin çok sert olmasını istediği dördüncü pakete direniyor. Yunnan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi’nin İran uzmanı Yao Jide, “Elbette İran endişelenecek. Çin de bunu, İran’ı nükleer programını şeffaflaştırıp UAEK’nın denetimine sokmaya zorlamak için fırsat bilecek. İran’ın Çin’e karşı kozu yok” yorumunu yaptı.

Radikal

Bu haber 1,178 defa okundu.