Rumlara AİHM darbesi

6 Mart 2010 09:54 tsi
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kıbrıs'ta yaşanan mülkiyet davalarına ilişkin dün tarihî bir karar aldı.

AİHM, Rumların talepleri için KKTC'de kurulan 'Taşınmaz Mal Komisyonu'na (TMK) başvurmaları gerektiğine hükmetti. Kıbrıs'ta devam eden müzakerelerin seyrini etkileyecek önemdeki karar Türk tarafı için büyük bir kazanç oldu. Böylece TMK işlemlerinin uluslararası hukuka uygunluğu AİHM tarafından tescillendi. Bu karar sonrasında, AİHM önündeki milyarlarca Euro'ya mal olabilecek bin 500 civarındaki Rum mülkiyet başvurusunun kayıttan silinmesi bekleniyor.

AİHM kararı maddi boyutundan ziyade Türk tarafı için siyasi anlamda büyük bir kazanç oldu. Çünkü Kıbrıs meselesinin en karmaşık boyutunu mülkiyet sorunu oluşturuyor. 1974 barış operasyonuyla adada karşılıklı göçler yaşanmış ve karşılıklı mülkiyet sorunu ortaya çıkmıştı. Müzakerelerde bir türlü mesafe alınamayan konu mülkiyet sorunu idi. Önceki ay İngiltere'de görülen Orams gibi davalarla Rum tarafı müzakerelerde Türk tarafı üzerinde avantaj sağlamaya çalışıyordu. Orams kararıyla morallerin bozulduğu Türkiye ve KKTC için, dün AİHM'nin aldığı karar diplomatik bir zafer niteliği taşıyor. Rum Yönetimi, son 4 yıldır TMK'nın meşruiyet kazanmasını engellemek için birçok hukuki ve diplomatik girişimde bulunmuştu. Ancak Strasbourg Mahkemesi dün aldığı kararda, Rumların "adada Türk askerinin bulunması ve TMK üyelerinin KKTC Cumhurbaşkanı tarafından atanması" gibi nedenlerle komisyonun taraflı olduğu şeklinde gerekçelerini tatmin edici bulmadı. "Demopoulos ve Diğerleri" başlığını taşıyan dünkü karar TMK'yı etkin bir iç hukuk yolu olduğunu hükme bağladı. Karar, KKTC'de işleyen bir hukuk düzeninin mevcudiyetinin uluslararası hukuka uygunluğunun AİHM tarafından teyit edilmesi anlamına geliyor. Bundan sonra Rumlar, KKTC'de 1974 öncesinde sahip oldukları taşınmazlarıyla ilgili taleplerini öncelikle TMK'ya götürmek durumunda kalacak. Adada çözüm hedefinden uzaklaşması halinde bile TMK, mülkiyetle ilgili talepleri açısından tek çözüm yolu olarak kalacak.

TMK, AİHM'nin 2005 sonunda verdiği Xenides-Arestis kararı çerçevesinde, KKTC'de kurulan bağımsız bir organ. Rumların mülkiyet konusundaki taleplerini dostane çözümle sonuçlandırmak ve tazminat taleplerini karara bağlamak amacıyla faaliyet gösteriyor. AİHM, TMK'nın 'iç hukuk' yolu sayılması için bazı şartlar ortaya koymuş; bunlar KKTC tarafından yerine getirilmişti. TMK kurulunda, Avrupa Konseyi eski Genel Sekreteri Daniel Tarchys ve ünlü Alman hukukçu Prof. Hans Kruger de bulunuyor. TMK'ya halen 433 başvuru yapıldı. 85'i dostane çözümle sonuçlanırken, 70 davada Rumlara 47 milyon Euro tazminat ödendi. Türklerin Güney Kıbrıs'ta bulunan mallarıyla ilgili ise benzer bir çözüm mekanizması bulunmuyor. Kıbrıs Türklerinin Rum tarafındaki malları halen Vasilik Yasası altında tutuluyor. Türklerin mülklerine ulaşmaları ve kullanmaları engelleniyor. Kıbrıs Türkleri de bu mülkleri için AİHM'ye bazı başvurular yaptı; davalar sürüyor.

Zaman

Bu haber 324 defa okundu.