Bela 'geliyorum' diyor

4 Mart 2010 08:09 tsi
Dünyanın en stratejik bölgesi bu stresi kaldırabilecek mi?

Başkentler hareketli... Dünyanın en stratejik bölgesi, yani, Ortadoğu, “yüksek ısınma” işaretleri veriyor...

Türkiye’nin “darbe” sorgulamaları ve “tutuklanan askerler” haberleriyle dünya gündemine girdiği bir süreçte, Ankara dışındaki bölge başkentlerinde yaşanılan hareketlilik ve bu gelişmelerin Washington’a yansıması, “bela”nın ciddi şekilde büyüdüğünü gösteriyor.

İsrail-Amerikan soğukluğu

Geçen haftanın sonuna dönelim. Washington’u ziyaret eden İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak’ın, Amerikalı mevkidaşı Robert Gates ile yaptığı görüşmelerden, “Ben Amerika’yı anladım, İsrail bu şartlar altında İran konusunda tek başına hareket edecektir” sonucunun çıkması bölgeyi kelimenin tam anlamıyla “gerdi...”

Barak’ın, “Amerika Birleşik Devletleri ile aramızda, İran’a dönük politikalarda ciddi değerlendirme farklılıkları, kapasitelerin kullanımı konusunda da ayrılıklar olduğunu gördük. Bu durumda, eşgüdüm için çaba sarf etmeye gerek görmüyoruz. Tabii ki görüşlerimizi birbirimize aktaracağız, ama eşgüdüm sağlamak amaçla olmayacak bu. İsrail, İran’ın nükleer programının sadece bölgeye değil, bütün insanlığa getireceği sonuçları yakından takip ederek gerekeni yapacaktır”  demesi zaten her şeyi gösteriyordu.

Amerikan yönetiminin, diplomasiye zaman kazandırma ve İran’ı, sıcak bir çatışma yaşanmadan nükleer programını sivilleştirmeye zorlama politikası öteden beri İsrail’i rahatsız ediyordu. Şimdi artık bütün bölge ülkeleri, İsrail’in, İran’a karşı gerekirse, tek başına ve kimseyle eşgüdüm aramadan hareket edeceğini biliyor.

Tahran-Şam hattı

İsrailli bakan Washington’da bu ölçüde net mesajları verirken, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad da, Şam’da, Cuma namazını Suriye lideri Beşar Esad ile birlikte kılıyordu. Ortadoğu’nun bu iki geleneksel müttefikinin yakın görüntüleri, İsrail’in, İran’a dönük bir saldırısının sadece bu ülkeyle sınırlı kalmayacağını, Ortado
ğu’nun çok geniş bir hesaplaşmaya yöneleceğini de göstermiş oldu.

Özellikle, Suriye ve bağlantısında Hamas (Filistin), Hizbullah (Lübnan) gibi örgütlerin, Ahmedinecad ile gerçekleşen görüşmelerde, “İsrail’e karşı bir savaş olacaksa, bu kez yanımızda İran ordusunu askeriyle görmek isteriz”  mesajını verdikleri yönündeki bilgiler de dikkat çekiciydi.

İran ordusunun durumu

Tahran’dan akan bilgiler, “sertlik yanlılarının” nükleer silahı yeni bir tür “milliyetçilik” kavramına dönüştürmelerine karşılık, İran’daki generallerin sıkıntılı olduğunu gösteriyor.

İran ordusu, Humeyni Devrimi’nden bu yana, “sivil otorite”nin kontrolünde çıkmadı. Bununla birlikte generallerin, artık, ülkenin savunma planlamasının kesin olarak yapılabilmesi için yeni bir “güvenlik doktrini”nin yazılması yönünde yönetime talep ilettikleri de belirtiliyor.

“Nükleer silahın”, İran’ı kısa bir süre için güçlü kılsa bile, yakın gelecekte, her türlü müdahaleye açık hale getireceği ve zamanla ülkenin güvenliğini ciddi şekilde tehdit altına sokacağına ilişkin “teknik görüşler” İran ordusu saflarında yüksek sesle ifade ediliyor.

İsrail’de iç hesaplaşma

Artık ufukta daha net görülmeye başlanan “savaş belasının” sadece Tahran’da değil, Kudüs’te de ciddi tartışmalara yol açması dikkat çekici. Özellikle İran’ın durup dururken elindeki tüm nükleer yakıt stoğunu yer üstüne çıkarttığını Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na göstermesi, İsralli “ılımlı” politikacılar tarafından, “İran bizi nükleer tesislerini vurmaya zorlayarak tuzağa çekiyor” görüşünün dile getirilmesine yol açtı. Kudüs’teki “ılımlı” kanat, Tahran’daki Ahmedinecad ve ekibinin bir İsrail çatışmasını ülkedeki muhalefeti yok etmek amacıyla kullanmayı planladığına inanıyor ve bu konuda hemen harekete geçilmemesini istiyor. Radikal kanat ise, İran’ın iç siyaset dengelerinin kendilerini hiç ilgilendirmediği savunuyor.

Bir yanda İsrail-İran sıcak çatışması... Diğer yanda ilgili başkentlerdeki iç siyaset mücadelesi...

Bölgeye dikkat...

Ardan Zentürk / Star

Bu haber 1,654 defa okundu.