Türkiye'nin kozu!

0 0 0000 00:00 tsi
Son günlerde Türkiye'yi rahatsız eden her taşın altından Fransa çıkıyor. Rumların ada açıklarında petrol ve doğalgaz arama girişiminde de Fransız şirketlerinin adının geçmesi Türkiye'nin sabrını zorluyor. Ancak Türkiye'nin elinde öyle bir koz var ki...

Son zamanlarda Türkiye'yi rahatsız eden pek çok konunun altından Fransa çıkıyor. Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyeliğine karşı olmalarını neredeyse kanıksadık. Hatta Fransa'dan kaynaklanan olumsuzluklar bununla kalsa, öpüp başımıza koyacak noktaya geldik.

Ermenilerin soykırım iddialarının inkârını suç sayan yasanın Fransız Ulusal Meclisi'nde kabulünün ardından, Senato'dan da geçmesi, Fransızların Cumhurbaşkanlığı seçim sürecine girmesi nedeniyle şimdilik ertelendi. Bazıları, bunu, Fransızların Türkiye karşıtlığına değil de, çok sayıda Ermeninin Fransa'da yaşaması nedeniyle oy avcılığına bağlayıp, seçimlerden sonra, konunun kapanacağını savunuyor. Ancak seçimden, yasanın hazırlayıcısı Sosyalist Parti'nin adayı Segolene Royal de galip çıksa, yasanın geçmesi için genel kurulda ateşli bir konuşma yapan Patrick Deveciyan'ın danışmanlığını yaptığı Nicolas Sarkozy de galip çıksa, yasanın Senato'dan da geçmesini kaçınılmaz olarak görenlerin de sayısı azımsanacak gibi değil.

 

Fransız-Rum yakınlaşması Ankara'yı öfkelendiriyor

Ama son zamanlarda Ankara'yı asıl öfkelendiren, Fransız-Rum yakınlaşması. Bu yakınlaşmanın yansıması Türkiye'nin AB ile ilişkileri açısından zaten yeterince can sıkıcı oluyor. Ancak Fransızların Kıbrıs sorununun yarattığı özel hassasiyetleri hiçe sayan adımlar atarak, Türkiye'nin sinir uçlarına dokunması bir hayli düşündürücü.

Yaz aylarında Fransa'nın Kıbrıs Rum Kesimi ile askeri bir anlaşma imzalayacağı yönündeki duyumlar geride bıraktığımız hafta somut haber olarak karşımıza çıktı. Fransa ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi işbirliğini arttırmaya yönelik askeri bir anlaşmaya imza atıldığını ilan ettiler. İşin rahatsız edici tarafı, Ankara'nın, konunun hassasiyetine dikkat çekmek ve hoşnutsuzluğunu iletmek için yaptığı girişimler karşısında Fransız diplomasisinin kulağının üstüne yatmış olması. İlk aşamada, böyle bir anlaşmanın varlığından bile habersiz davranan Fransız Dışişleri Bakanlığı'nın israrlı girişimler karşısında "hukukçularımıza inceletiyoruz ama sözkonusu askeri anlaşma diğer AB ülkeleriyle yaptığımız anlaşmalardan farklı değil" diyerek sanki Ada'da hiçbir anormal durum yokmuş gibi davranması da hiç yakışık almadı.

Son günlerde gündemi meşgul eden Kıbrıs Rum Kesimi'nin ada açıklarında petrol ve doğal gaz arama girişiminin bir ucu da yine bir olağan şüpheliye, Paris'e uzanıyor.

Konu Rumların Lübnan'la Akdeniz'de münhasır ekonomik bölgelerde gas ve petrol aranmasına ilişkin Ocak ayında bir anlaşma imzalamasıyla alevlendi. Dahası benzer bir anlaşmayı Rumların Mısır'la da imzaladığı ortaya çıktı. Ankara'nın ilk tepkisi tabii ki Mısır ve Lübnan'la temasa geçerek, bu ülkeleri, imzaladıkları anlaşmaları tanımadığı yönünde uyarmak oldu. Yine AB'ye üye ülkeler ile  ABD, Rusya gibi ilgili ülkeler nezdinde de girişimlerde bulunuldu.

Ancak işin devletten devlete boyutu olduğu kadar şirketler boyutu da var.

Rumlar geçen ay, ada açıklarında gaz ve petrol aranmasına yönelik ihale açtı. Rum Ticaret Bakanı Antonis Michaelides, ihaleye 5 büyük şirketin ilgi gösterdiğini açıkladı ancak isim vermedi. Michaelides'in verdiği bilgiye göre bu şirketler ihale konusunda bilgi alabilmek için 35 bin dolar ödedi. Yine Rum bakanın açıklamasına göre şirketlerin aldıkları bilgileri inceleyip, teklif vermek için 16 Temmuz'a kadar süreleri var.

Ankara'da, Kıbrıs açıklarında petrol ve gaz aramaya hevesli olduğu düşünülen şirketlerin bir listesi yapıldı. Bu liste ile ilgili bilgi almak açıkçası çok zor oldu. Tahmin ediyorum; listede yer alan bazı şirketlerin Türkiye'de de kayda değer yatırımları var. Total, Shell ve Gazprom'un da bu listede yer aldığı söyleniyor.

 

Şirketler üzerindeki baskılar artırılabilir

Bu şirketlerin bazılarıyla doğrudan, bazılarıyla da dolaylı olarak temasa geçildi. Kıbrıs'taki tartışmalı hukuki durum anlatıldı. Ayrıca bu şirketlerin hükümetleriyle de temasa geçilerek, Kıbrıs açıklarında petrol arama heveslerinden caydırılmaları istendi. Bazılarından, "Biz zaten tartışmalı yerlere girmeyiz" yanıtı alındı. Bazıları ise kulağının üstüne yattı. Kulağının üstüne yatarlar arasında Fransızlar da vardı.

Edindiğim bilgilere göre, Fransız Total firması ile doğrudan temasa geçilmedi. Ancak konu Fransız hükümetinin dikkatine getirildi. Fakat Ankara'yı tatmin eden bir yanıt alınamamış.

Sonuçta, hükümetler nezdinde yapılan girişimlerden sonuç alınamasa da, şirketler üzerindeki baskılar artırılabilir. Zira Türkiye'nin sunduğu enerji pastası da son derece iştah açıcı. Önümüzdeki hafta İstanbul'da Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin organizasyonunu üstlendiği enerji arenası yapılıyor. Enerji Bakanı Hilmi Güler'in de katılacağı toplantıya, uluslararası enerji şirketlerinden de pek çok yetkilinin katılması söz konusu. Belki aralarında Kıbrıs'ta petrol ve gaz aramaya hevesli olanlar da vardır. Enerji arenası bu şirketlerin bir kez daha uyarılması için kaçırılmaması gereken bir fırsat olabilir.
 
Barçın Yinanç/Referans

Bu haber 359 defa okundu.