Ne zaman tanrı ne zaman Allah demeliyiz?

9 Şubat 2010 09:49 tsi
Atılgan Bayar: "Kendinde entelektüelite vehmedenlerin, 'tanrı ile Allah eşanlamlıdır,' veya 'tanrı, Allah kelimesinin öztürkçesidir,' diye yazması hakikaten yakışık almıyor."

Yaradan'a 'tanrı' mı, 'Allah' mı demeliyiz, tartışması sürüp gidiyor.  Laikçiler, 'fark etmez, iki kelime de aynı anlama geliyor,' deyip, yine de her bağlamda 'tanrı' demeyi tercih ediyorlar.
Lakin, 'tanrı' kelimesi ile 'Allah' kelimesi arasında çok büyük farklar var.

ÖNCE DİLBİLİMSEL AÇIDAN BAKALIM...
'Tanrı,' cins isimdir. Tanrı dendiği zaman bir dinin tanrısını değil, her dinde bulunan ilah kavramını anlarız.

Evet, Türkçedir. Ama Allah isminin Türkçesi değildir. Tanrı, eski Türkçe'de de bir tek ilahın adı değildir. İlahların jenerik ismidir. Bir tek tanrı, eski Türçe'de de, örneğin, 'Gök-tanrı' diye belirtilir.
'Allah' ise özel isimdir. Müslümanların iman ettiği ilahın adıdır.

Bu yüzden,' tanrım,' dediğinizde mensup olduğunuz dini saklarsınız. 'Allahım,' dediğinizde Müslüman olduğunuzu söylersiniz.

SONRA İLAHİYAT AÇISINDAN BAKALIM...
Bir cins isim kullandığınızda, yani 'tanrı' dediğinizde, bütün tanrılardan ve dinden bağımsız bir tanrı kavrayışından bahsetmiş olursunuz; özel bir ilahtan, bir dinin tanrısından değil. Bu açıdan, 'tanrı' kelimesi ilahiyat açısından deist (tanrıya inanan ama dini merkeze almayan) bir anlayışı temsil eder...

ŞİMDİ DE POLİTİK AÇIDAN BAKALIM...
'Tanrı,' kelimesi tercihi bazı devlet metinleri açısından ise zorunlu bir laik pozisyondur. Çünkü 'tanrı' dendiğinde, her dinin tanrısından bahsedildiği bilinir ve özel  bir din vurgusu yapılmamış olur.
Ama bireyler açısından öyle değildir. Bu yüzden, demokratik laiklikte herkes kendi tanrısından bahsederken, Müslüman Allah, Budist Buda, pagan Eros, Yahudi Yahve, der.

 'Tanrı mı demeliyiz, Allah mı' tartışmasında herkesin istediğini söylemesi ama 'bu temel bilgiler ışığında' söylemesi, yani ne söylediğini bilerek ve bağlamını ihmal etmeden söylemesi  sağlıklı olur, diye düşünüyorum. Yoksa, elbette herkesin kendi tanrısına istediği isimle seslenmesi laik demokrasinin, din ve vicdan hürriyetinin esaslarındandır.

Fakat  kendinde entelektüelite vehmedenlerin, 'tanrı ile Allah eşanlamlıdır,' veya 'tanrı, Allah kelimesinin öztürkçesidir,' diye yazması hakikaten yakışık almıyor.

Hala anlamak istemeyenlere her iki kelimeyi de bir cümle içinde kullanarak anlatmaya çalışayım;
'Her dinin vardır muhakkak bir veya birkaç tanrısı; İslam'ınki yalnızca Allah'tır.

Atılgan Bayar / Akşam

Bu haber 1,412 defa okundu.