Mevcut davalar etkilenmeyecek

22 Ocak 2010 08:13 tsi
Anayasa Mahkemesi'nin kararı ile birlikte sivil mahkemelerdeki yargılamaların akıbeti merak konusu oldu. Özellikle Ergenekon davasında yargılanan askerlerin durumu ilk sırada geliyor.

Bu durumun, kendileri ve avukatları tarafından tekrar tartışma konusu yapılacağı uzun zamandır dile getiriliyordu. Askerlerin sivil mahkemede yargılanacağı konusundaki düzenleme, Haziran 2009'da TBMM'den geçmişti. Ancak bu yasa değişikliğinden üç ay önce, sivil savcıların asker şahıslar hakkında hazırladığı 2. Ergenekon iddianamesi mahkeme tarafından kabul edilmiş ve yargılama süreci başlatılmıştı. Savcılar, asker kişilerin darbe girişimlerinin sivil yargının alanına girdiğini, uluslararası hukuka da uygun bir şekilde anlatmıştı. Cumhuriyet savcıları Zekeriya Öz, Mehmet Ali Pekgüzel, Nihat Taşkın, Fikret Seçen, Ercan Şafak ve Murat Yönder imzalı iddianamede, 'darbe teşebbüsüyle suçlanan askerleri sivil mahkemelerin yargılayamayacağı' şeklindeki iddialara da cevap verilmişti. "Görev ve Yetki" başlığıyla yapılan açıklamada, Askerî Ceza Kanunu, Askerî Yargıtay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararları irdelenerek muvazzaf ve emekli askerlerin TCK'nın 312, 313, 314'üncü maddelerinden yargılamalarının sadece sivil mahkemelerde yapılacağı anlatılmıştı. İddianamede, askerî mahkemelerin görev alanlarının askerî suçlarla sınırlı olduğu kaydedilmişti. Askerî suçların ise Askerî Ceza Kanunu'nda "askeri ve askeri benzeri suç" olarak sınırlı biçimde düzenlendiği belirtilmişti. Ergenekon savcıları tarafından hazırlanan 1913 sayfalık bu iddianame, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 25 Mart 2009'da kabul edilerek yargılama süreci başlatılmıştı

HUKUKÇULAR KARARA TEPKİLİ:

Yeni yasa çıkana kadar mevcut yargılamalar geçerli olur

Fatih Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Osman Kaşıkçı: Kanunun iptal edilmesi daha önceki düzenlemeye dönmeyi gerektirmez, dönemez. Bu yüzden askerler sivil mahkemede yargılanmaya devam edecek. Sivil mahkemelerde yargılanan asker kişiler askerî mahkemelere intikal ettirilemez. Yargılama yapılmakta olan hususlarla ilgili hemen yürürlüğe yeni kanun girer, ancak ortada yeni bir kanun yok.

Karar, mevcut dava ve soruşturmaları etkilemez

Emekli Savcı Reşat Petek: Uluslararası anlaşmalar Türkiye'de iç hukuk hükmüyle uygulanır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokollerine baktığımızda, yine AİHM'ye giden davaların Türkiye aleyhine sonuçlananlara baktığımızda, belirli bir rütbe disiplini içinde hareket eden askerî mahkemelerin bağımsız ve tarafsız yargı olarak kabul edilmediğini görüyoruz. Bırakın askerlerin sivil mahkemede yargılanmasını, askerî mahkemeleri tartışmak zorundayız.

Sivil yargının alanını genişletmek hukuk devletinin gereğidir

Anayasa hukukçusu Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu: Olması gereken, askerin görevleri dışında işledikleri suçların sivil mahkemelerde görülmesidir. Darbe anayasası, askere oldukça geniş bir yargı yetkisi vermiş durumda. Sivil yargının alanını genişletmek demokratik hukuk devletinin önemli bir ilkesi.

Meclis, referandumla bu konuyu halletme yoluna gitmeli

Emekli Askerî Hâkim Faik Tarımcıoğlu: Avrupa Birliği yolunda yürüyen Türkiye'de 367 kararını veren Anayasa Mahkemesi'nden başka bir şey beklemiyordum. Bunun hukukî hiçbir gerekçesi yokken, siyasî konjonktüre göre hareket edilmiştir. Ama bu çözülebilir bir mesele. TBMM referandumla bu işi halleder.

Anayasal düzeni hedef almak askerî suç sayılamaz

AK Parti Grup Başkan Vekili Bekir Bozdağ: Kanun Anayasa'ya uygundu. Bu yanlış bir karardır ve tartışılacak. CMK 250. maddeye göre yargılanması gereken suçlar açık. Anayasal düzene karşı işlenen suçlar ve terör. Örgütlü çete ve uyuşturucu suçları. Uyuşturucu, askerî bir suç mu? Anayasal düzeni hedef almak, askerî hizmetle ilgili mi? Değil. Peki bunlar askerî mahalde işlenebilecek, bütün unsurlarıyla tamamlanabilecek suçlar mı? Bunun da hiç alakası yok. 

Cunta faaliyetleri daima karargâh sınırlarını aşar

Eski Savcı Gültekin Avcı: Ergenekon soruşturmasını yürüten sivil savcılar görevlerine aynen devam ederler. Kararın, Ergenekon soruşturma sürecine bir etkisi olmayacaktır. Çünkü cunta faaliyetleri daimi suretle karargâh sınırlarını aşan faaliyetlerdir. Balyoz Harekat Planı'nda olduğu gibi sivil vatandaş, özellikle gazeteciler etkilenecek. Her darbe planında olduğu gibi faaliyetler kışla dışına taşacağı için hukukî süreç de sivil cumhuriyet savcılarının yetkisine girer.

Darbeyle suçlananlar yine sivil mahkemede yargılanacak

CHP Sözcüsü Mustafa Özyürek: Gece yarısı bir önerge verilerek çıkarılmıştı. Ön hazırlık yapılmamıştı. Anayasa'nın 145. maddesi çok açıktır. Biz buna aykırı olduğunu ifade etmiştik. Bunu aslında hükümet de kabul ediyor. Ama bu, suç işleyen askerlerin yargılanmayacağı anlamına gelmiyor. Bu yasa çıkmadan önce de darbe iddiasıyla suçlanan emekli ve muvazzaf askerler mahkemelerde yargılanıyordu.

Karar uygulamayı değiştirmez, suyu bulandırıyorlar

İstanbul Barosu Avukatı Cüneyt Toraman: Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı, Anayasa'nın 145. maddesinin 'yazılış biçimini' esas alarak verilmiştir. Eğer bu esas alınacak olursa, askerlerin, askerî mahallerde işlenen veya askerlik hizmetiyle ilgili olarak işlenen suçların tamamının, askerî mahkemelerde görülmesi gerekirdi. Oysa, uygulama hiçbir zaman böyle olmadı. Mahkeme, bugüne kadar uygulama imkanı olmayan bir maddeye, can vermeye çalışıyor. Anayasa Mahkemesi bu kararıyla uygulamayı değiştiremeyecek, suyu bulandıracaktır.

zaman

Bu haber 558 defa okundu.