'Politik oyunlar ve basit şantajlar' 

0 0 0000 00:00 tsi
Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşenko kendisi ile yapılan röportajda Rusya ile aralarındaki politik oyunları ve basit şantajları ortaya koydu. İşte o röportaj

Moskova ve Kiew yıllardır Ukrayna’dan geçen boru hattı için mücadele ediyorlar. Sözkonusu boru hattı Sovyetler zamanından bu yana ihraç edilen Rus gazının Batı Avrupa’ya akmasını sağlıyor. Kış dönemlerindeki vana kapamaları ve fiyat belirleme zorlamaları ortamın iklimini belirleyen başlıca konular. Şubat başnda Rusya Devlet Başkanı Putin sürpriz bir açıklama yaptı ve Ukrayna`nın, Rus gazından pay sahibi olması karşılığında, kendi boru hatlarının Rusya ile ortak bir firma üzerinden işletilmesini kabul ettiğini açıkladı. Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşenko ile Kiew’de Konrad Schuller’ in röportajı.

Sayın Başkan, Wladimir Putin’in Ukrayna’nın, Gaz boru hatlarını Rusya’yla birlikte işletmesi karşılığında Rus gazından pay istediği şeklindeki açıklamalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Ben böyle bir şey için hiçbir zaman hiç bir kimseye yetki vermedim ve Ukrayna’da bu yönde hiçbir resmi görüşme sürdürmemektedir. Bu tür sorunlar için, Ukrayna kanunlarına göre, Başkanlık makamı yetkilidir. Ve ben de size diyorum ki: Ulusal güvenlik düşüncesinden hareketle, gaz transfer sisteminde herhangi bir değişikliğe gidilmesi düşünülemez.

Putin kendini mi kandırıyor? 

Konuyla ilgili bundan fazlasını söyleyemem. Gaz transfer sistemi bu ülkenin enerji güvenliğinin esaslarından biridir. Şayet bu konu hakkında pazarlık yapılacaksa, Avrupa’nın enerji güvenliğinin vazgeçilmez unsurlarından biri olduğununun sonucuna varırız. Buradaki mesele iki devlet arasındaki ilişkilerden ziyade; Avrupa enerji güvenliği, aynı şekilde teslimatçılar, tüketiciler ve transfer işini yapanlar arasındaki problemdir.

Birkaç gün önce Putin’in müzakerecilerinden birisi sizin önünüze imzalamanız için bir memorandum koydu. Bu memoranduma göre siz, Rusya’nın sizin gaz boru hatlarınıza müdahalesine izin veriyorsunuz. Gasprom bloğu Ukrana’yı yutmayı mı deniyor? 

Burada bir sürü fantazi var. Ben Rus tarafının burada ne söylediğini yorumlamak istemiyorum. Biz son yıllarda Rusya ile o kadar çok proje üzerine konuştuk ki, bu görüşmelerin neresinde sadece politik oyunların sözkonusu olduğunu, neresinde basit şantajların yapıldığını ve de bunlardan hangisinin ciddi olduğunu bugün hiç kimse söyleyemez.

Avrupa’nın buradaki rolü nedir?

Problem şu: Bugün, yapılandırılmış bir Avrupa enerji pazarı ortada yok. Bunun için Almanya ile, Fransa ile veya İngitere ile ayrı ayrı Rus bağlantıları var. Fakat bu yapı üzerine ortak bir enerji politikası kurulamaz. Ben Ukrayna’nın (gaz) tranfer sisteminin ikili ilişkiler yapısıyla oluşturulması gerekliliğine inanmıyorum. Öyleyse bunun ortak bir pazar çerçevesinde oluşacak sisteme göre kurulması gerekmektedir. Bu sayede de kendimizi ikili ilişkilerden meydana gelen tehditler ve şantajlardan kurtarmış oluruz. Ayrıca olay Rusya’yla ilgili olmaktan da öte (gaz) teslimatçısı tarafla da ilgili. Orta Asya’da da gaz yok mu ki? Ya da İran’da?

Ukrayna’yı Orta Asya’nın veya İran’ın Gaz varlığı ile Avrupa arasında bir köprü olarak mı görüyorsunuz?

Bu bizim anahtar misyonumuz. Elinize bir harita alın ve orta Asya’dan Berlin’e bir hat çizin. Bu hat Ukrayna içinden geçer.

Buradaki durum Rusya’dan bağımsız olmakla mı ilgili?

Tabiiki. Avrupalılar bu arada Kazakistan veya Türkmenistan gibi gaz teslimatçısı ülkeleri kazanmaya çalşıyorlar. Gerçi bunun için biraz geç kalındı, fakat sonunda bu bölgeyle ilgilenmeye başladılar. Alman Dışişleri Bakanı kısa süre önce o bölgedeydi. Ben bunu oldukça önemli buluyorum.

Sadece Ukrayna değil, Beyaz Rusya da Rus baskısı altında bulunuyor. Bazıları Lukaschenka rejimiyle Rusya arasındaki sorunun Batı’ya, enerji transfer ülkesi Beyaz Rusya’yı Rus mengenesinden kurtarma fırsatı vereceğini düşünüyor.

Ben, Beyaz Rusya’nın Avrupa ‚ön ülkesine’ geri döneceğine inanıyorum. Biz burada iyi bir komşuluk için yollar bulacağız. Avrupa’ya Rus gazının yüzde sekseni Ukrayna üzerinden, geriye kalan yüzde yirmisiyse Beyaz Rusya üzerinden gidiyor. Biz bu yüzde yirmilik kısmın Avrupa için problem teşkil etmeyeceği bir duruma ulaşmalıyız. Ama bunun için Minsk tarafında  ilk adımın  atılacağı bir diyaloğa itiyacımız var. Eğer kalan adımlar daha sonra ortak bir Avrupa konteksince atılırsa, ben bunu memnuniyetle karşılarım.

İlki iki yıl önce ve ikincisi beş ay önce olmak üzere sizi zehirlemeye yönelik saldırılar gerçekleştirirldi. Bugüne kadar bunların etkileri sizde kaldı. Kendinizi nasıl hissediyorsunuz?

İki yıl önce, zehirlenmenin en üst noktasındayken, korkunçtu. Bugün ise bambaşka. Enerji ve güce tekrar kavuştum. Uzun zamandan bu yana ki en iyi dioxin değerlerine sahibim. Şu anda zehirin yüzde yirmisi kaldı vücudumda. Bu oran öncekilere göre çok daha az bir oran. Beni bu konuda destekleyen herkese çok teşekkür ediyorum, çünkü zamanında bana yapılanlara çok az insan dayanabilirdi.

Soruşturmalar bugüne kadar hiç bir sonuç getirmedi. Niçin her şey bu kadar yavaş ilerliyor?

Bu olayda, ilgili çok grup var. Ve bir takım insanlar bu olayın aydınlatılmasını istemiyorlar. Ki bunlar da sadece ulusal çerçevede olan insanlar değil.

Saldırının arkasında yabancı ülke mi bulunuyor?

Uzmanlar araştırmalarında aynı maddeyi Ukrayna içinde bulmayı denediler, fakat bunun ülke içinde temininin mümkün olmadığını ortaya çıkardılar.

Bazıları diyorlar ki, bu türden zehir sadece İngiltere’de, Rusya’da ve Amerika Birleşik Devletleri’nde üretiliyor.

Ve İsrail’de.

Öyleyse saldırının arkasında bu ülkelerden birileri mi bulunuyor?

Bizim uzmanlarımız kanıtların bulunmasının zor olmadığını söylüyorlar.

Peki kanıtlar nereye götürüyor?

Bu bir sır.

Ama şahsen siz cevabı biliyorsunuz?

Ben bundan fazlasını söylemek istemiyorum. Bazı ülkeler belli kimseleri sorgulamaya alacakları için ricada bulundular. Bunu açıklamak mümkün olsaydı çok mutlu olurduk.

Kaynak: Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi
 Çeviren: Kadir Kon / Dünya Bülteni

Bu haber 251 defa okundu.