Pentagon’dan Büyükanıt’a 2.5 soru!

0 0 0000 00:00 tsi
Genelkurmay Başkanı’nın masaya getireceği mesele ve dosyaları biliyorlar.. Yanıtları hazır. Ama Pentagon ve Başkan yardımcısı Chenney, Orgeneral Büyükanıt’a 2.5 soru soracak.. Bunlardan birinin somut yanıtı için ruhlarını vermeye de hazırlar.

Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt’ın Washington ziyareti son dönem Türk-Amerikan ilişkilerinin kritik ayaklarından birini oluşturacak. Ankara ve Ortadoğu açısından, Türklerin masaya getirmek istedikleri konular ve hallice dosyaların içeriği az çok kestirilebiliyor. Bunlara ilişkin gerçekleşecek görüşmelerin kulisleri yarın iyibilgi’nin özel notları içinde yeralacak.

Ancak bu “ikili” temasın bir de karşı yakası bulunuyor.. Washington’da Türkiye’nin Abdullah Gül’den sonra asker ayağının da neler söyleyebileceği doğal olarak biliniyor. Irak, terörist PKK meselesi, Ermeni lobisinin soykırım tasarısı, askeri anlaşmalar, sair konular… Fakat hem Beyaz Saray hem de Pentagon açısından “daha çok merak edilen” konular da var.

Duygular…

Amerikan askeri cenahı açısından Türk muhatapların ayrı bir önemi var. Bu kuru “sıkı mütteffik söylemleri”nin ötesinde bir önem. Türk Silahlı Kuvvetleri on yılları aşkındır süredir Pentagon ve NATO içindeki Amerikan yapılarıyla çok sıkı ilişkiler içinde. Üstelik bunların tamamı müspet izlenimler taşıyor.

Öyle ki Türkiye ile ABD siyasi sistemi arasında zaman zaman meydana gelen gerilimler, bu işbirliğinden çok az etkilenmiş durumda. Bu ortak hissiyatı teyit eden bir çok tarihi anektod her iki kesimin ortak hafızasında bulunuyor.

Ancak meşhur “çuval meselesi” hariç. Bu olay denebelir ki iki ülkenin askeri kesimleri içinde en ağır yarayı açan olay. Üstelik hala kabuk bağlamış da değil. İşte Pentagon, TSK’nın en büyük komutanının ziyaretine, yarayı kapamasa bile iyice pansuman yapacak bir adım olarak bakıyor.

Bu duyguları söylemeyecek ama açıkça hissettirecek “davranış kodları” ziyaret için hazırlanmış durumda. Ziyaretin özellikle askeri her adımında TSK’ya bunlar duyumsatılacak.

İki buçuk Gerçek…

Somut meraklara gelince. Amerikan askeri kanadının, yani Pentagon’un iki buçuk tane merak konusu bulunuyor. Bunları gerçekten merak ediyorlar ve resmi heyetin tüm üyelerini hem resmi oturumlarda hem de ağırlama fasıllarında bu konular üzerinde sıkıştıracaklar.

En çok merak edilen konu Amerikan hükümetiyle aynı. Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve Başbakan Erdoğan’ın aday olması, hatta seçilmesi halinde Türk ordusunun alacağı pozisyon. Bu en “hit” konu ve gerçek yanıtı öğrenebilmek için meraktan çatlıyorlar.

Buçuk konu da yine iç politika ile ilgili.. O da genel seçimler. Yalnız bu konudaki Amerikan merakı çok yüksek değil. Sebebi de sonucu az çok kestirmeleri. Bu denenmiş(!) bir sonuç olduğundan merak seviyeleri çok yüksek değil.

Artık tezkere bekleyen yok ama…

İkinci konu ise elbette İran. Rusya lideri Putin’in Almanya’daki açıklamasından sonra İran’a yönelik bölge politikaları çoğunlukla ABD’nin aleyhine dönmüş durumda. İran’a sınırdaş ülkeler sayıldığında güvenilebilecek tek ülke Türkiye. Hatta sınır uzağındaki ülkeler içinde de öyle. İsrail, Tahran dosyasında mümkün olduğu kadar taraf yapılmamaya çalışılıyor.

Sebebi de çok yalın. Olası bir İran-ABD çatışmasına Tel Aviv’in katılımı, ABD’nin yanındaki ama “çok güvenilmeyen” Arap ülkelerini de oyun dışı bırakacak! Hal böyle olduğundan ve sınır ülkeler; Irak, Afganistan zaten bir ton soruna batmışken, kuzeyde de (!) artık kafi destek bulunmadığından, Basra’dan sonra Ankara “tek dal” kabul ediliyor.

İçinden çıkılmaz hale gelen Irak olaylarının sorumluluğu Pentagon için tek bir adresi işaret ediyor ve orası Tahran. Bunun için birşeyler yapılacak. Yapılacak şey dillendilirilmese de artık biliniyor ve bunun için Ankara’nın bakışı önemli.

Oysa yanıt belli…

Fakat bu merakın giderilmesi için Büyükanıt paşanın ABD’ye gitmesine gerek yoktu. Zira Dışişleri Bakanı Gül’ün “içeride” söylediği gibi, “Türkiye bölgede artık yeni sorun istemiyor.” Ve bu yanıt Orgeneral Büyükanıt’ın ağzından da tekrarlanacak.

Pentagon’un bu konuya bağlı olarak getireceği bir ek dosya nükleer tehlike ile ilgili. Ankara’nın da bu konuda kaygıları var ama oldukça barışçıl bir çizgi izliyor. ABD’nin merakı ise acaba İran yüzünden bölge ülkeleri içinde “heveslenenler” olabilir mi?

Türkiye bu sorunun ardında yatanı biliyor. Bu sorunun geleceğinin de farkında ve aslında öznenin Türkiye olduğunu görüyor. Açıkcası “Türkiye, İran yüzünden bu silaha sahip olmayı ister mi?” Buna yanıt verilmeyecek.. Daha doğrusu şu yanıt uygun görülüyor; “Nükleer yarıştan ve çekişmeden memnun değiliz. Bölgede bu silahın bulunmasından hoşlanmıyoruz. İran gerçekleştirirse o zaman bakarız. Uluslarası baskının ve diplomasinin iş yapacağını düşünüyoruz. BM daha etkin olabilir. Buna destek veriririz. İran’la daha önce konuştuk bu konuyu yine konuşuruz.”

iyibilgi.com

Bu haber 321 defa okundu.