Türkiye toryumla zengin olabilir!

0 0 0000 00:00 tsi
İşte size süper "enerjik" bir haber. Maden bilimciler "bir çuval toryumla bir şehri ısıtırız, enerji sorunumuzu da toryumla çözeriz” diyor. Peki toryum ne? Sorduk, soruşturduk. iyibilgi özel

Son günlerde ülkede toryum fırtınası esiyor. Maden bilimciler, ülkedeki toryum yataklarının değerlendirilmediğinden yakınan bilim adamları, bir çuval toryumla bir şehri ısıtmanın mümkün olduğunu, ülkede bir milyon ton petrole eşdeğer toryum rezervi bulunduğunu iddia ediyorlar. Peki toryum nedir? Ne işe yarar? Ülkemiz için ne ifade ediyor? "iyibilgi" okurları için araştırdık.

İlk olarak 1828 yılında İsveçli kimyager Jöns Jacob Berzelius tarafından keşfedilen toryum metali gümüşi bir renge sahip. 1898'de Marie Curie tarafından radyoaktif olduğu bulgulanan bu element, uranyuma alternatif olarak gündeme geldi. Toryumun radyoaktif elementler içinde en temizi olduğu belirtiliyor. Türkiye'de en az 800.000 ton toryum elementi olduğu iddia ediliyor. Eğer bu doğru ise bu dünyadaki toplam toryum rezervinin yüzde 70'i demek.

Bir çuvalı bir şehri ısıtır

Osmangazi Üniversitesi Teknoloji Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Muammer Kaya, verdiği demeçlerde “bir çuvalı ile bir şehri ısıtabilecek” toryum madenine dikkat çekiyor. Kaya, "1 ton toryumun 1 milyon ton petrole eşdeğer" diyor. Dünyanın ikinci büyük toryum yatağının Sivrihisar’da bulunduğunu belirten Prof. Kaya, “21’nci yüzyılın en stratejik hammaddelerinden biri olan toryum yoğunlaştırılmış bir yakıttır. Bir çuval kömür ile bir ev ısıtılabilirken, bir çuval toryum ile tüm bir şehri ısıtmak mümkündür” şeklinde konuşuyor.

100 yılımız garantide olur

Prof. Kaya, toryumun Türkiye’nin enerji sorununu çözebileceğini ve 100 yıl Türkiye’nin enerjisini üretebileceğini belirtiyor. Ankara Gazi Üniversitesi’nden Prof. Salih Sultansoy’un hesaplamasına göre ise Türkiye’nin Eskişehir’de sahip olduğu toryum trilyonlarca dolar petrole eş değer. Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Engin Arık’ın hesaplamasına göre ise 1 ton toryum 1 milyon ton petrole denk.

Kesenin ağzı neden açılmıyor?

Peki ülkemizde hammaddesi bulunmayan uranyum santralleri yapmak yerine neden, var olan toryum değerlendirilmiyor?  Ülkemizde toryum çıkarmak için gerekli teknoloji yok. Bunun için yüklü bir finansman gerekiyor. Hammadde ve teknoloji satıcısı ülkeler kendilerine kâr olarak dönecek ve Türkiye’nin bağımlılığını arttıracak bu santrallerin ülkemizde kurulması için kredi veremeye hazırken bu araştırmalar için kesenin ağzını açmıyor.

Acilen toryum teknolojisi geliştirmek zorundayız

Dumlupınar Üniversitesi Maden Fakültesi akademisyeni Prof. Dr. Birol Elevli ile toryumu konuşuyoruz. Toryum rezervlerimizin zengin olduğunu doğrulayan Prof. Elevli, şunları aktarıyor:

“Ülkemizde toryum var. Ama bu toryumu topraktan nasıl ayrıştıracağımız konusunda bir çalışma yok. Ülkemiz topraklarındaki toryum oranı binde 12. Toryum çıkarma teknolojisi geliştirilirse, toryum enerji ihtiyacımızı kapatır. Ama şu anki teknolojimizle, 1 ton topraktan 12 gr toryum çıkarmamız ekonomik görünmüyor. Bakın 10 yıl önce bakır madeninin tenörü yüzde 2’den azsa o toprakta çalışmazdık. Yine 10 yıl önce altın toprakta yüzde 5’den azsa önemsemezdik. Fakat şimdi teknoloji gelişti ve bu toprakları değerlendirebiliyoruz. Toryum için de teknoloji geliştirme çalışmaları yapmalıyız. Bu çalışmalarla enerji alanındaki dış bağımlılığımızı kaldırmak mümkün.”

Japonya ve ABD'de hazineyi keşfetti

Prof. Birol Elevli, Hindistan’ın geliştirdiği teknolojiyle topraklarındaki toryumu çıkarıp ve enerji ihtiyacını karşıladığını da örnek olarak sunuyor. Dünyada toryum ile çalışan tesislere ABD, Almanya ve  Japonya’da da yoğun olarak rastlanıyor.

Bu haber 3,272 defa okundu.