0 0 0000

ABD ve 'darbe'

Newsweek'te çıkan "Türkiye'de 2007'de darbe olma ihtimali yüzde 50" tezli yazıya Genelkurmay'dan beklediğim açıklama hâlâ yok; 'Neo-Çılgın' yuvası vakfı parasıyla destekleyen işadamı da suskun. Newsweek yayın yönetmeni Fareed Zakaria için biraz daha beklemek gerekiyor...

Ortalık bütün bütüne de sessiz sayılmaz. ABD Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Matt Bryza konuştu.

Matt Bryza'nın adı tartışmaya Hürriyet'te çıkan bir değiniyle karıştı. Yalçın Bayer'e konuşan bir 'eski Hariciyeci', Bryza'nın Zeyno Baran'ın yakın arkadaşı olduğunu hatırlatarak, yazıyla ABD yönetimi arasında irtibat kurdu. Önce Zeyno Baran Hürriyet'e açıklama gönderdi, sonra da Matt Bryza Milliyet'ten Yasemin Çongar'a konuştu.

Hürriyet, açıklamayı şöyle özetledi: "Lâiklik ve Cumhuriyet merkezli kimi zaman rahatsızlık meydana getiren tartışmalar da Türk kamuoyunca bilinen bir gerçektir. Bu gördüğüm gerçeğe dair izlenimlerimi aktardım; kastım milletimizi ve ülkemizi yöneten dinamikleri rencide etmek değildir. Yazımın maksadı maalesef yanlış anlaşılmalara yol açmıştır ve bu açıdan Türk okuyuculardan özür dilerim."

Daha önemlisi Matt Bryza'nın Yasemin Çongar'a anlattıkları. Bryza, yalnızca yazının tezine karşı çıkmakla kalmıyor, Türkiye'nin değerinin bugünkü yapısından kaynaklandığını pek güzel anlatıyor. Milliyet'in "Türkiye'de askerî darbe olmaz" başlığıyla verdiği okumaya değer tespitleri aktarıyorum:

ABD Dışişleri'nin Avrasya'dan sorumlu Müsteşar Yardımcısı Matthew Bryza, "Bugün ya da görünür gelecekte, Türkiye'de herhangi bir askeri müdahalenin olası olduğuna kesinlikle inanmıyoruz" dedi. Bryza, 28 Şubat benzeri bir müdahalenin bugün ABD tarafından desteklenip desteklenmeyeceği sorusunu ise, "Eğer Türkiye, demokrasisini zayıflatacak bir yola girerse, ABD gözündeki stratejik değerini de zayıflatır" diye yanıtladı.

Bryza'nın adı, Newsweek dergisinde yer alan Zeyno Baran imzalı ve 'Türkiye'de darbe olasılığının yüzde 50 olduğunu' savunan makale üzerine Türkiye'de tartışma konusu olmuş ve bazı yorumcular, bu makaledeki görüşlerin Bryza'ya ait olduğunu öne sürmüştü. Baran'ın nişanlısı olan Bryza, Newsweek makalesindeki iddialara ilişkin Amerikan resmi görüşünü Milliyet'e anlattı.

'Büyükanıt darbe istemiyor / "Darbe olasılığı görüyor musunuz?" sorusunu olumsuz yanıtlayan Bryza, "Türkiye'yi yıllardır izleyen biri olarak, Türk ordusunun Türk siyasetine müdahale etme yönünde bir arzu ve eğilim taşıdığını hiç görmedim. Bence bu durum, Genelkurmay Başkanı Org. Büyükanıt'ın liderliği için de kesinlikle geçerli" dedi.

Bryza, "Demokrasi, siyasi farklılıkların, serbest ifade ve tartışma yoluyla çözümünü sağlayan mekanizmaların varlığı demektir. Türkiye'de de bu var. Türkiye'nin demokrasisi son derece sağlıklı, hiçbir arızası yok. Bütün beklentimiz, Türk demokrasisinin geçmişte olduğu gibi, bugün de mevcut anlaşmazlıklarını çözmeyi başaracağı yönündedir" diye konuştu.

Bryza, "ABD, Türk ordusunun 'irtica' kaygısını paylaşıyor mu?" sorusunu ise şöyle yanıtladı:

"Türk ordusu, ülkedeki durumu benim Washington'dan anlayabileceğimden çok daha iyi bilebilir. Ama şunu söyleyebilirim: Türkiye'nin güçlü, lâik kurumlarının İslâm'ın Türk toplumunda kültürel bir unsur olarak varlığını sürdürmesini sağlamanın yolunu bulmuş olmasının değerini biliyoruz. Aynı zamanda bir ayrılık da sağlıyorlar, İslâm özel hayattaki yerini korurken, burada kalıyor ve kamusal alana nüfuz etmiyor. Türkiye'deki lâik, demokratik kurumlar sağlıklı ve güçlü. Bu kurumların bu farklılıkları çözeceğine inanıyoruz."

Yeni 28 Şubat'a destek yok / ABD'nin 28 Şubat müdahalesini destekleyip desteklemediği sorusunu, o dönemde doğrudan bu konu üzerinde çalışmadığı gerekçesiyle yanıtlamayan Bryza, "ABD, 28 Şubat benzeri bir müdahaleyi bundan sonra destekler mi?" sorusuna ise, "ABD, bu tür sorunların demokratik çözümünü destekliyor. Türkiye'nin ABD için stratejik anlamda derin önem taşımasının esas nedeni, nüfusunun çoğunluğu Müslüman bir lâik demokrasi olarak başarısından kaynaklıdır. Türkiye, kendi örneğiyle, dünyanın daha geniş bir kesiminde demokratik reformlara ilham verebilir. Eğer Türkiye demokrasisini zayıflatacak bir yola girerse, ABD gözündeki stratejik değerini de zayıflatır" yanıtını verdi.

'AKP de Atatürk'ü sahipleniyor' / "AB kriterleri yönünde, ordu üzerinde sivil denetim yönünde adım gereği bir gerçek" diyen Bryza, şunları söyledi: "Bizse, TSK'nın kendine özgü tarihi rolünü ve Atatürk'ün fikirlerinin koruyuculuğunu üstlenmesini anlıyoruz. AKP'deki aktivistler olsun, lâik partilerdekiler olsun, bütün siyasetçiler Atatürk'ü, onun parlaklığını ve Türk ve Avrupa tarihine katkılarını sahipleniyorlar."

Duman biraz dağılmaya başlıyor gibi.

Bu yazı 944 defa okundu.