0 0 0000

Kürt petrolü!

Cumartesi ve pazar Kuzey Irak'ın yani Irak Kürdistanı'nın Süleymaniye bölgesindeydim.Bir grup meslektaşla birlikte özel bir program için oraya gitmiştik.

Türk firması Genel Enerji ile yabancı Addax petrol şirketinin ortaklaşa bir çalışması ile Kürdistan'ın Tak Tak bölgesinde petrol çıkarılacak. Pazar günü ilk üretim sondaj kuyusunun açılımı ile ilgili özel bir tören yapıldı.Törene Kürtler büyük önem vermişti.

Kürdistan Federe bölgesi başbakanı Naçirvan Barzani ile yardımcısı Ömer Fattah'ın yanı sıra çok sayıda Kürt yetkili ile bölge halkı katılmıştı.

Kürtler olayın ekonomik boyutunu bir yana bırakarak bu işi çok önemsiyorlar. Bağdat'taki merkezi hükümetten ve Türkiye'den hiçbir yetkilinin katılmadığı törende Kürtler 'petrol ülkesi' olma hayalini yaşayarak önemli mesajlar verdiler.

Onlara götre 'Tak Tak bölgesinde çok zengin petrol yatakları var'. Hatta bazılarına göre 'buradaki petrol Kerkük'ten daha fazla ve daha kaliteli.'

Naçirvan Barzani konuşmasında tüm bu gerçeklere vurgu yaparken Türkiye'nin kendileri için ne kadar önemli olduğunu söylemekten geri kalmadı. 'Bu petrolün bir Türk firması tarafından çıkartılmasının önemine' dikkat çeken Barzani ve yardımcı Faath, Türkiye ile her alanda ilişkilerin geliştirilmesine özel özen göstereceklerini söylediler. Ancak Türkiye açısından bir sorun vardı. Ankara, hala Kuzey Irak'taki Kürdsitan Federe Bölgesi'ni resmen tanımıyor. Aynı şekilde bazılarının 'aşiret reisi' olarak tanımladığı bu bölgenin Başkanı Mesut Barzani'yi de tanımıyor.

Tıpkı Irak Devlet Başkanlığı'na seçilen Celal Talabani'yi Türkiye'ye davet etmediği gibi.

Ankara , yeni parlamentonun Irak anayasasına son şeklini vermesini bekliyor. Türk hükümetine göre parlamento belki de bu anayasada önemli değişiklikler yapabilir. Örneğin federal bölgelerin kurulması ve yetkilerinin sınırları ile ilgili olarak... Ben sanımıyorum...

Belki Kerkük konusunda olabilir!

Kürtler ise 'Türkiye, petrol zengini Kerkük'ün Kürdistan'a katılmasına karşı çıkıyor ama biz kendi bölgemizdeki petrolü Türk şirketlerine veriyor ve bu petrolü Türkiye üzerinden dünyaya pazarlamayı planlıyoruz' diyorlar.

Kürtler Türk firmalarına her türlü kolaylığı gösteriyor ve kendi bölgelerinin tüm kalkınma projelerini bu firmalara veriyor. PKK konusu ise hala bir sorun. Görüştüğüm tüm Iraklı Kürt liderler PKK sorununun bitmesi gerektiğine inanıyor.

Türkiye ile ilgili olarak konferans verdiği 200 kadar Kürt medya temsilcisi de aynı görüşteydi. 'Türk hükümeti koşulsuz bir af çıkartırsa PKK dağılır' diyen Kürt liderler bu konuda önemli gelişmeler yaşanabileceğini söylüyor. Hatta bazılarına göre 'PKK Kandil'den iner ve süreç içinde silahlı mücadeleden vazgeçer'. Yine onlara göre 'Ankara şu anki tavrını sürdürür ve Türkiye'deki Kürtlerin gönlünü kazanırsa sorun kendiliğinden çözülür'.

Elbette bazıları da Kürt halkının haklarının tanınması gerektiğini de söylüyor ve bu hakların nasıl tanınması gerektiğini Türk ve Kürt politikacılara bırakıyor. Ancak herkesin ortak görüşü 'Türkiye bölgenin en önemli ülkesi ve Iraklı Kürtlerin örnek alabileceği ülke'.

Ama yine herkese göre 'Türkiye bildik eski yöntemlerle değil, yeni koşulların gerekçelerine uygun olarak davranmalıdır ve Irak'ı ve Irak Kürdistanını İranlılara bırakmamalıdır'.

İranlılar, Amerikan işgaline rağmen Irak'ta çok etkin. Kürdistan federe bölgesi başkanlığına seçilen Mesut Barzani'yi ve Kürdistan başbakanlığına seçilen Naçirvan Barzani'yi ilk kutlayan İranlılar olmuş. İran Dışişleri Bakanı Muttaki, dün Amerikan işgali altındaki Bağdat'a gidecekti. Hükümetin kurulması işlemi gecikince ziyaret 23'üne ertelendi. İran, Bağdat'taki hükümetin kurulma sürecinde neredeyse en önemli oyuncu.

Hatta Amerikalardan daha önemli. Oysa ABD, İran'ı vurmakla tehdit ediyor. Oysa başta Kürtler olmak üzere birçok Iraklı taraf Türkiye'yi görmek istiyor. Ancak Türkiye'de 'bazıları' ve dolaysıyla ABD ve müttefikleri Türkiye'yi ne Irak'ta ne de bölgede görmek istemiyor.

Yoksa ABD neden PKK sorununu çözmek istemiyor. Neden Kandil'deki PKK'lılarla görüşüyor ve onlara her türlü kolaylılığı sağlıyor. Hatta Kürt liderlere 'Siz bu işe karşmayın, biz zamanı gelince bu konuya el atarız ' diyor!

Özetle Türk firması Genel Enerji'nin Kürt petrolünde zamanla söz sahibi olmasını ben çok önemsiyorum.

Bununla Türki uluslararası petrol piyasasında artık bir oyuncu olabilir. Türkiye bu ve diğer şirketlerin açtığı yoldan yürüyerek Irak ve Irak Kürdistannında giderek önem kazanıyor. Önemli olan bu önemin farkında olmak ve gereğini yapmaktır. Unutmamak gerekiyor ki ; Ortadoğu gibi çok ilginç ve bir o kadar riskli bölgede yaşıyoruz.

Risk almak ise biraz hayal ama daha çok cesaret ister.

Türkiye'de ise her ikisi var.

Yoksa 1 Mart tezkeresi reddedilir miydi!

Bu yazı 1,387 defa okundu.