0 0 0000

Satır araları dönemi

İLERLEME raporu haberleri yine sancılı.

Kritik toplantılar öncesi Rumların gizli belge ve bilgileri kamuoyuna sızdırarak pazarlık sırasında ellerini güçlendirme taktiği yine devrede.

Avrupa Birliği Komisyonu’nun Türkiye ile ilgili hazırladığı İlerleme Raporu Kıbrıslı Rumlar tarafından basına sızdırıldı. Raporun, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin istekleri doğrultusunda olduğu izlenimi yayılıyor.

Hayır, sadece izlenim değil. Rum Yönetimi, resmiyet kazanmamış raporda yapılan değişikliklerden memnun olduğunu bile açıklamış bulunuyor.

Rumların bu taktiğinin, geçmiş deneylerden herkesin çok iyi bildiği bir amacı var.

Türk tarafına "Sen çoktan bittin" mesajı verip kenara itmek, Türkiye’ye de "pazarlığı çok sıkı tutarsan çoğunluğu karşına alır, uzlaşmaz taraf olursun" diye gözdağı vermek ve satır arası pazarlıklarında istediği değişiklikleri elde etmek.

Tabii işin iç politika yönü de var. Bu tip haberlerle son an uzlaşmalarında kendi kamuoyuna "merak etmeyin biz istediğimizi kopardık" diyebilmek.

Henüz yayınlanmayan bir rapor hakkında konuşmak doğru değil.

Ama Rumların basına sızdırdığı iddiaları yorumlamak mümkün.

***

FİLELEFTEROS Gazetesi’nde yayınlanan habere göre Rumların "elde ettik" dedikleri "kazançlar" şöyle.

"Türkiye, AB ile Ortaklık belgesi metni temelinde Kıbrıs Cumhuriyeti’ne karşı üstlenmiş olduğu yükümlülükleri reddediyor"; "Türkiye’nin Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanıması, üyelik sürecinin esaslı unsurlarından biridir"; "Türkiye’nin taahhütlerini yerine getirmekte yetersiz kalması halinde müzakere prosedürünün tamamının etkilenmesi muhtemeldir."

Bu satırların girmesiyle Türkiye’nin AB üyesi olmak için Kıbrıs’ı tanımak zorunda olduğu şimdiden adım atmasının kendi hayrına olacağı söylenmiş oluyor.

Bunlar dense bile, yeni bir şey değil. Çünkü Türkiye Kıbrıs Rum Yönetimi’ni Kıbrıs’ın tek temsilcisi olarak tanımıyor. Bu köklü sorunun BM şemsiyesi altında çözümünden önce de tanımayacağını da açıkça söylüyor.

Avrupa Birliği’nin bu konuda Türkiye’ye verilmiş sözleri var. Gerek adaylık statüsünün verildiği Helsinki Zirvesi öncesinde Finlandiya Başbakanı’nın yazdığı mektup, gerek bu mektubu zamanın başbakanı Ecevit’e getiren Dış Politika Komiseri’nin garantisi Ankara’nın arşivlerinde. Ayrıca Türkiye’ye müzakere tarihi verilen zirve ve sonraki diğer bütün zirve toplantılarda Komisyon başkanlarının "Çözüme kadar Türkiye’nin Kıbrıs’ı tanıma mecburiyeti yoktur" şeklindeki açıklamaları da arşivlerde.

Rumlar, çözümden önce Kıbrıs’ın Türkiye tarafından tanınması ve sorunun Avrupa Birliği çerçevesine havalesini istiyorlar. Ama buna Türkiye’nin razı olması mümkün değil.

***

AYRICA taslakta, Türkiye’nin pozisyonunu destekleyen yaklaşımlar da var. Türkiye’nin çözüm konusunda yapıcı bir tutum benimsediği belirtiliyor, Kıbrıs eylem planına dikkat çekiliyor. Ve Kıbrıs Türklerine yönelik izolasyonların kaldırılması gerektiği vurgulanıyor.

Nitekim Avrupa Komisyonu, Kıbrıs Türklerinin izolasyonuna son vermek için vaad ettiği mali yardımın ilk dilimini hafta içinde serbest bıraktı. Bu o kadar önemli olmayabilir ama bu yardım, Rum yönetimi üzerinden değil doğrudan Brüksel ile KKTC arasında kurulacak bir mekanizma aracılığıyla hayata geçirilecek. Ayrıca, Olli Rehn’in, "Bir sonraki adım doğrudan ticaret tüzüğü olmalı" sözleri de önemli.

***

KIBRIS sorunu ne Avrupa kulislerinde ne de ilerleme raporlarıyla çözülebilir. Bu mesele, satır araları güreşiyle sonuca bağlanacak bir mesele değil.

Çünkü Kıbrıs, Türk kamuoyu vicdanında derin bir "adalet sorunu" haline geldi. Adil çözüm dışındaki her taktiğin, Türkiye’yi müzakereleri durdurma seçeneğini bile göze alabilecek noktaya getireceği artık fark edilmeli.

Bu yazı 1,131 defa okundu.