En Sıcak Konular

Mümtaz'er Türköne


Mümtaz'er Türköne
0 0 0000

Generallerin insan hakları



Hepimizin merakla takip ettiği konu, yani Kara Kuvvetleri komutanlığına Hasan Iğsız'ın, Jandarma Genel komutanlığına da Saldıray Berk'in getirilmemesi, YAŞ toplantılarının gündemi değildi. Bunlar YAŞ ataması değiller.

Koca koca adamlar, herhalde askerin devlet içindeki fiilî gücüne dayanarak askerî atamalara siyasî iktidarın hiç müdahale edemeyeceğini öne sürüyor. Bir bürokratik kurum kendi atamasını kendisi yapamaz. Yaparsa, devlet içinde devlet ortaya çıkar. Nitekim hükümet, elindeki yetkiyi kullandı ve Genelkurmay'ın önerisini dikkate almadı. Neydi bu yetki? Dün Lale Kemal'in Taraf'ta yazdıkları, hükümetin elindeki yetkilerin kanunî dayanaklarını sıralıyor. Genelkurmay başkanı olmanın 926 sayılı TSK Personel Kanunu'nun 49. maddesinin (h) fıkrasına göre iki şartı var. Birincisi orgeneral veya oramiral olmak. İkincisi de Kara, Deniz veya Hava Kuvvetleri'nde komutanlık yapmış olmak. Bu şartları sağlayan birini Bakanlar Kurulu teklif edip, cumhurbaşkanı da onaylarsa atama gerçekleşir. Tekrarlayalım: Bu konuda YAŞ'ın hiçbir yetkisi yok.

Generaller arasında en tepeden en aşağıya kimin hangi göreve atanacağı bütünüyle siyasî otoritenin yetkisi içinde. Öyleyse ilan edilen YAŞ kararlarını, "Hükümet bu işlere neden karıştı?" sorusuyla değil, "Hükümet yetkisinin ne kadarını kullandı?" sorgulaması ile değerlendirmemiz gerekir. Hükümet, hepimizi rahatlatacak bir tavır sergiledi. Haklarında soruşturma yürütülen orgenerallere kuvvet komutanlıklarını emanet etmedi. Yine aynı durumdaki subayların terfisini ve ilerlemesini durdurdu. Peki hükümetin tasarrufu, generallerin insan haklarını ihlal anlamına geliyor mu?

YAŞ kararlarını "insan hakları" merceğiyle değerlendirenler var. Hakkında dava açılan generalin veya subayın terfisinin durdurulması insan haklarına aykırı imiş. Açığa alınma tam bir insan hakları ihlali olurmuş. Generallerin "bile" insan haklarına saygı gösterecek kadar ileri bir hukuk düzenine ulaşmak, övünülecek bir durum olmalı. Lakin bir problem var. Bu kadar ileri bir insan hakları düzenini, yine bu generaller engelliyorlar. Terfileri veya açığa alınmaları tartışılan generaller, sistematik ve organize insan hakları ihlaline teşebbüsten yani "darbe teşebbüsü"nden kovuşturma geçiriyorlar. Generallere rağmen generallerin insan haklarını savunmak mümkün mü? Daha kestirmeden soralım: Generallerin insan hakları olur mu?

Bu soruya, "insan hakları"nı sıralayarak analitik bir cevap verelim. İnsan hakları, bireyin yalnızca insan olmakla kazandıkları haklardır. Askerlik mesleği, bu haklardan bazılarından feragat etmek anlamına gelir. Mesela, en temel hak olan "yaşama hakkı"nı ele alalım. Bir general, "hayatım tehlikede, ben birliğimin başında hücuma kalkamam. Bu iş insan haklarına aykırı" diyebilir mi? "Özgürlük ve kişi güvenliği" de öyle. Güvenli ve sanatçılar gibi özgür bir hayat sürmek isteyen, askerlik mesleğinden uzak durmalı. Hele general olmaya hiç kalkmamalı. Yine temel insan haklarından biri olan "ifade özgürlüğü hakkı"nı bir general, sıradan bir vatandaş gibi kullanabilir mi? Meslek askerlik olunca görev ve sorumluluklar hakların ve özgürlüklerin önüne geçer. "Özel yaşama ve aileye saygı" hakkı, askerî kurallara göre zaten geçerli değil. YAŞ, özel yaşamına özen göstermeyen subayları ihraç etmiyor mu? Geriye kala kala "adil yargılanma hakkı" kalıyor. Bu temel insan hakkını kullanırken bir general ile sıradan vatandaş eşit mi? Olmalı mı? Polis kapıyı çalıp beni izharen celp edebilir, ya 3. Ordu komutanını? Ezkaza ya Jandarma Genel komutanı olsaydı?

Türkiye'de süren tartışmaların insan hakları ile derinden alâkalı bir tarafı var. Ancak bu, generallerin insan hakları değil. Şayet eline silah ve yetki verdiğiniz silahlı güç hukukun dışına çıkarsa, o ülkede insan hakları ihlalleri başlamış demektir. Hükümet de bu silahlı gücü hukuk içine sokmakla mükellef. Kısaca hükümet, vatandaş olarak bizlerin insan haklarını korumak adına gerekeni yapmış bulunuyor.

zaman



Bu yazı 1,081 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 30 Eylül 2012 Bu sefer çözülecek mi?
    • 16 Eylül 2012 Din eğitiminde devlet tekeli kalkıyor
    • 14 Eylül 2012 Siyaset, artık dine alet edilmiyor!
    • 13 Eylül 2012 CHP, PKK ile müzakere yapabilir mi?
    • 9 Eylül 2012 Merkez Sağ'ın son noktası
    • 7 Eylül 2012 Başbakan sertleşmekte haklı mı?
    • 28 Ağustos 2012 Hükümet haklı çıktı
    • 26 Ağustos 2012 Kawa ve Ergenekon
    • 24 Ağustos 2012 Terör sorunu ayrışıyor
    • 17 Ağustos 2012 Hem şiddet üreten, hem barış isteyen bir örgüt
    • 16 Ağustos 2012 'Paralel devlet'in iflası
    • 12 Ağustos 2012 Kürt, Türk, Alevî ve Sünni olmak
    • 10 Ağustos 2012 Yangını kim söndürecek?
    • 5 Ağustos 2012 Ordulaşan partiler ve partileşen ordular
    • 22 Temmuz 2012 Davutoğlu haklı çıkarsa?
    • 17 Temmuz 2012 'Hücre yenilenmesi'
    • 29 Haziran 2012 ÖYM'leri kaldırması için hükümete yetki verdiniz mi?
    • 24 Haziran 2012 Türkiye savaşa girer mi?
    • 21 Haziran 2012 Teröre teslim olmak
    • 19 Haziran 2012 Çözüme yakın mıyız?

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    6,620 µs