0 0 0000

Kürt seçimleri, Irak ve Türkiye

Dün söylemiştim : Seçimin en önemli figürü Nevşirvan Mustafa. Mustafa'nın liderliğini yaptığı Değişim Hareketi'nin kazanacağı sandalye çok önemli. Eğer bu hareket beklenenin üzerinde sandalye kazanırsa Talabani ve onun lideri olduğu KYB çok  karmaşık bir süreç yaşar.
Bu ise KYB'nin  ile İslamcıların Erbil'de güç kazanması ile zor durumda kalacak olan Barzani'nin lideri olduğu KDP ile ilişkilerini etkiler.
Böyle bir durum önümüzdeki dönemde Kürt Federe Bölgesi'ndeki tüm gelişmeleri etkiler ve  bölge ile Bağdat ilişkilerine olumsuz bir şekilde  yansır. Nedeni ne olursa olsun Bağdat ile ilişkisi kötü ve gergin bir Erbil'in Türkiye ve dolaysıyla bölge ülkeleri ile ilişkileri iyi olmaz.
Örneğin Bağdat ile  Kerkük, seçim yasası, Kürdistan anayasası, peşmergenin durumu, petrol ve benzeri konularda ciddi sorunları olan Erbil  BM'nin Kerkük konusundaki baskılarına karşı ya sertleşir ya da yumşayarak kendi içinde sorunlar yaşar. Böyle bir durum kuşkusuz şu an devam eden ve pek yakında PKK konusunda önemli sonuçlar doğurması beklenen Ankara-Erbil-Bağdat- Washington görüşmelerine de yansır. Tam da Irak ve bölgede Kürtlere karşı tepkinin hızla yükseldiği bir sırada.
Bu durumda  Kürt yönetiminin tutum ve davranışları  doğal olarak Irak'ta güvenlik ve istikrarı ve dolaysıyla Amerika'nın Irak'tan çekilmesini etkileyebileceği gibi Kürtlerle Sünni ve Şii gruplar arasındaki ilişkileri etkileyecektir.
Çünkü Şiiler 16 Ocak 2010'da yapılacak seçimlere ortak bir liste halinde girmek için yoğun çaba harcarken Sünniler (direnişçiler dahil) el altından ABD ile görüşüyor. Şii ve Kürtleri kızdıran bu görüşmeler onlara göre gizli bir şekilde Ankara'da ve Türkiye'nin arabuluculuğu ile yapılıyor.
İşte tüm bu olası gelişme ve  öngörülerden dolayı Kuzey Irak'taki Kürt seçimleri çok önemli ve herkesin ilgisini çekiyor. Çünkü sonuç ne olursa olsun Erbil ve Süleymaniye ve dolayısıyla KYB ve KDP esikisi gibi olmayacak ve Kuzey Irak yeni ve farklı bir sürecin içine girecek. Bu süreç yukarıda özetlemeye çalıştığım gibi Kürtleri, Irak'taki gelişmeleri ve dolaysıyla PKK ve Kürt sorunundan dolayı başta Türkiye olmak üzere diğer komşu ülkeleri etkileyecektir.
Ve bu nedenle  2010'da yapılacak seçimlere kadar Irak'ı çok önemli gelişmeler bekliyor. Bu gelişmeler öncelikle Amerika'nın bu ülkeden çıkıp çıkmayacağını belirleyeceği gibi Türkiye'nin bu ülke ve dolaysıyla Kürt Federe Bölgesi ile ilişkilerinin geleceğini belirleyecektir. PKK ise bu ilişkinin en öncelikli konusudur.
Bunu bilen Barzani ve Talabani doğal olarak bu kartı önce ABD sonra da Bağdat'taki Sünni ve Şiilerle  pazarlıklarında kullanacaklardır.
Ve Erbil'de seçim sonrasında nedeni ne olursa olsun zayıf ve sorunlu bir duruma düşücek Kürt yönetimi bölgede yeni dengeler peşinde koşacaktır. Yeni bölgesel dengeler peşinde olması beklenen
ABD'nin desteğinden de yoksun kalmaları olası olan Kürtler Kerkük, Musul, Petrol, Kürt anayasası ve benzeri konularla ilgili olarak Bağdat ile  pazarlıklarında çok fazla direnmeyebilir.
Bunun tersi de olabilir.
Amerikan işgali sonrasında büyük hayaller kuran ve bu hayallerinin en önemlilerini gerçekleştiremeyen Kürtler hırçınlaşabilir ve birilerinin provokasyonu ile sahip oldukları askeri güce güvenip yeni maceralar peşinde koşabilir. Böylesi çılgın maceraların planını yapan ya da yapacak olan Kürtler öncelikle seçim sonuçlarına bakacaklardır. Çünkü bu seçimde Barzani ve Talabani'nin zemin kaybetmesi çok önemli bir gerçeği kanıtlayacaktır:
Kürtler artık büyük milliyetçi söylemler yerine gündelik yaşamları ile ilgili basit gerçeklerle ilgilenmeyi tercih ediyor.
Eğer bu tespit doğru çıkarsa o zaman yalnız Irak'taki Kürt Federe Bölgesi'nin geleceği değil bölgedeki tüm Kürtlerin bulundukları ülke halkları ve yönetimleri ile ilişkileri yeni bir çizgiye oturabilir.
İşte bu nedenle Kuzey Irak seçimlerini herkes ve özellikle Irak'a komşu ülkeler yakından izliyor ve önemsiyor.
Ama bu seçimi en çok önemseyenlerin başında iki kişi geliyor:
Mesud Barzani ve Celal Talabani.
Biri Kürt ulusal hareketinin simgesl ve tarihsel  önderinin oğlu diğeri hayatının 60 yılını bu mücadeleye veren kişi.
Saddam'ın elinden kurtulan bu ikili, bakalım son seçimde test edilecek olan demokrasi rüzgarlarından nasıl ve ne kadar etkilenecek?

akşam

Bu yazı 1,230 defa okundu.