En Sıcak Konular

İbrahim Karagül


İbrahim Karagül
0 0 0000

Asker'den askere 'ilk kurşun' sıkıldı!



Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkinin bugünkü niteliğini sadece Başbakan Tayip Erdoğan'ın Davos'taki çıkışına karşı pozisyon belirleyerek anlamanın mümkün olmadığı artık ortada. İki ülke arasındaki gerilimin Erdoğan'ın Şimon Peres'e söylediği sözlerle sınırlı olmadığı, AK Parti'nin İsrail'e bakışıyla tanımlanamayacağı da. Kabul etmek zor gelebilir, bu yazılanlar belli bir perspektife hapsedilerek anlamsızlaştırılabilir ama önümüzdeki gerçek şu: Türkiye'nin ve İsrail'in bölgesel çıkarları artık örtüşmüyor. Bundan sonraki süreçte de örtüşmeyecek.

İki ülke arasındaki ayrışma giderek büyüyecek, ilişkilerdeki açı genişleyecek. Bunun İsrail karşıtlığı ile, her eleştiri yapanın karşısına dikilen anti-semitizm kavramıyla alakası yok. Bu sadece Gazze'deki İsrail kıyımıyla da sınırlı bir durum değil. Türkiye, 1995'ten bu yana İsrail'e verdiği desteği artık devam ettirmeyecek. İlişkiler bundan sonra çok daha dengeli bir hal alacak. İki ülkenin Ortadoğu'yu dönüştürmek için giriştikleri büyük macerada yolları Davos'dan çok önce ayrılmıştı zaten.

Arap kuşatmasını Türkiye ile kırmak İsrail'in bölgesel stratejisinin en önemli aşamasıdır. Bunu büyük oranda başardı da. Çünkü Türkiye, yıllardır İsrail'e karşı yükselen öfkeyi kontrol etti, etkisizleştirdi. Ama artık İsrail'i sırtında taşımak istemiyor. Taşıma lüksü de yok. Çünkü Osmanlı'dan sonra ilk kez bölgeyi kendi gözleriyle görmeye başladı. İlk kez kendini merkeze alan bir gelecek projesi yürütüyor. Türk-İsrail ekseninin en büyük projesi Irak, İran ve Suriye'nin tecrid edilmesi, etkisizleştirilmesiydi. Bu en önemli olayda belirgin bir şekilde iki ülke çok farklı düşünüyor şimdi. Türkiye, İsrail'in en önemli düşmanlarını dost görüyor, İran ve Suriye ile Tel Aviv'in hazmedemeyeceği kadar yakın.

Bu yüzden İsrail Kara Kuvvetleri Komutanı Avi Mizrahi'nin, hem de birçok ülkenin katıldığı bir askeri toplantıda, Erdoğan ve Türkiye'ye karşı ağır ifadeler kullanması, Kıbrıs'ı, Kürt sorununu, Ermeni tezlerini Türkiye'ye karşı kurşun gibi kullanması, ilişkilerdeki ayrışmanın gerçek boyutunu ortaya serdi. Bu yüzden hem Dışişleri Bakanlığı hem de Genelkurmay Başkanlığı söz konusu açıklamaya sert cevap verdi. İsrail'e nota verildi. Bir zamanlar "stratejik eksen" kuran iki ülkenin geldiği nokta burası.

Mizrahi, İsrail devletinin bilinçaltında olanları açığa çıkardı: "Biz Filistinlileri katlettiysek siz de Ermenileri katlettiniz", "biz Filistin'de işgalciysek siz de Kıbrıs'ta işgalcisiniz", "biz Filistin'de savaş suçu işlediysek siz de Güneydoğu'da işlediniz" demek istedi. Açıklama, Türkiye'nin en hassas sıkıntılarının İsrail tarafından algılanış biçimini, ilişkilerin kötüleşmesi halinde nasıl Türkiye'ye karşı koz olarak kullanılacağının işaretlerini verdi. İsrail ordusundaki, devletindeki Türkiye algısını deşifre eden bir açımlamaydı bu. Dolayısıyla, İsrail Genelkurmay Sözcülüğü'nün "bizi bağlamıyor" ifadesi gerçeğin üstünü örtmekten çok uzak.

İki ülke ilk kez bu kadar birbirine sertleşti. Siyasilerin değerlendirmeleri dönem dönem farklılaştı. Bülent Ecevit Cenin katliamını "soykırım" olarak niteledi. Başbakan Erdoğan Şeyh Ahmed Yasin'in katledilmesini "devlet terörü" olarak niteledi. Ama ilk kez askerden askere böylesine sertliğe tanık oluyoruz. Bu çok önemli. Bu, gerçekten bir kırılma yaşandığına işaret ediyor. Neden?

Çünkü Türk-İsrail ilişkileri askeri karakterlidir. Siyasilerin nüfuz edemediği bir alandır. Neredeyse bilinmeyen bir el tarafından yönetilir. 23 Şubat 1996'da Çevik Bir'in imza koyduğu Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşması'nda, 28 Ağustos 1996'da imzalanan Savunma Sanayi İşbirliği Anlaşması'nda, 14 Mart 1996'da imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması'nda sivillerin rolü yoktur. Diğer gizli anlaşmalarda, istihbarat anlaşmalarında, operasyon ortaklıklarında sivillerin rolü yoktur. Bu anlaşmaların yoğun olarak 1996'da yapılmasına ve 28 Şubat müdahalesindeki İsrail rolüne özellikle dikkat çekmek istiyorum. Konya'da İsrail uçaklarının uçmasından İran ve Suriye sınırlarında İsrail gözlem evleri kurulmasına kadar bilmediğimiz derin ortaklıklarda sivillerin belirleyici rolü yoktur.

Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşması Meclis'ten ve Türk halkından gizlenmiştir. Meclis'e onaylatılmış ama tartıştırılmamıştır. Milyarlarca dolarlık askeri anlaşmalar ihalesiz, bilinmeyen bir el tarafından İsrail'e verilmiştir. 170 adet tankın modernizasyonu, hiç tecrübesi olmamasına rağmen tepeden bir emirle İsrail'e verilmiştir. Tankların tamamı 2003'te teslim edilecekti, 2009'da hâlâ teslim edilmedi. Proje 290 milyon dolardan 687.5 milyon dolara yükseltilmiş, bir tankın bakım maliyeti 4.5 milyon dolara çıkmıştır. Oysa bir Leopar-2 tankı Almanya'dan 1 milyon dolara alınmıştır. Bu tanklar artık işe yaramayacaktır. Gazze saldırılarının hemen öncesinde Aselsan ve Elbit Systems üzerinden 141 milyon dolarlık bir anlaşma yapılmıştır. Böylesine bağımlılık ilişkisi söz konusudur iki ülke arasında. Siz, vergi verenlerin milyarlarca doları birileri tarafından İsrail'e aktarılmış, vaat edilen teknoloji transferleri yapılmamıştır.

Türkiye şimdi İsrail dışında bir Ortadoğu vizyonuna sahip. Yukarıdaki bağımlı, tek taraflı ekseni kuranların bölge vizyonları iflas etti. Türkiye'yi çok dar bir alana hapsetti. Bu ülke, o dar sokaktan kurtulmalıdır ve kurtulacaktır.

Türkiye ile İsrail arasındaki ayrışmaya bugünlerde dikkat etmek gerekiyor. İdeolojik bir tercih değil, Türkiye'nin gelecek vizyonudur söz konusu olan. İsrail bu vizyona ağır darbe vurmaktadır ve Türkiye, iki ülke arasındaki "stratejik ortaklık" kalıbına sığmamaktadır.

Bu yüzden, Türkiye ve İsrail arasındaki ayrışmanın çok daha net örnekleriyle karşılaşacağız bundan sonra. Olay, bir siyasal çevrenin İsrail'e bakışının çok ötesinde geçmiştir. İlişkilerin niteliği ve algılanma biçimi de bu yüzden değişmeye devam edecektir. Eski cümleleri ve eski bölge algılamasını değiştirmeyenler en azından bu kadarını bir yere not etsin!

yenişafak



Bu yazı 1,137 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 20 Nisan 2012 Türk-Kürt-Sünni..
    • 30 Mart 2012 Suriye satrancı, İsrail'e askeri üs
    • 16 Şubat 2012 En tehlikeli ihtimal: Ya savaş tersine dönerse!
    • 10 Şubat 2012 Hesaplaşma: Kim kimi tasfiye edecek?
    • 2 Aralık 2011 Bitti Esad, gerçekten bitti..
    • 18 Kasım 2011 Artık, Suriye ile savaş halindeyiz!
    • 9 Eylül 2011 Evet, Tahrir'de konuş! Tarihi değiştir! De ki...
    • 18 Ağustos 2011 İran-Suriye ve PKK: O 'kart' yine masada..
    • 10 Ağustos 2011 Altı saat ne konuştular?
    • 27 Temmuz 2011 Ölüm koalisyonu Haçlı savaşçıları..
    • 22 Temmuz 2011 Avrupa Birliği parçalanıyor..
    • 29 Nisan 2011 Cuma, öfke, kan...
    • 10 Şubat 2011 Barış beklerken savaş gelmesin!
    • 31 Aralık 2010 Bir casusa bu kadar para veriliyor mu!
    • 29 Aralık 2010 İki not ve bir kirli ittifak!
    • 24 Eylül 2010 İsrail-PKK bağlantısı bu işi bozabilir mi?
    • 3 Şubat 2010 Bu toplantı hiç de hayra alamet değil!
    • 17 Aralık 2009 İran-Suudi savaşına doğru mu gidiyoruz?
    • 8 Aralık 2009 Reşadiye'den kim ne mesaj veriyor?
    • 28 Ekim 2009 Birileri tarih yapıyor, bunu kimler yazacak?

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    4,846 µs