0 0 0000

Yaşananlardan çıkartılacak dersler

Türkiye, yaklaşık 40 yıldır terörle iç içe yaşıyor. 40 yıl önce Paris'te başlayıp bütün dünyayı saran gençlik hareketlerinden bizim hissemize, kesintisiz olarak 1980 Eylül'üne kadar devam eden siyasî cinayetler düştü.
Yaklaşık 5 bin kişi bu dönemde -o dönemin tabiri ile- "siyasî cinayet"e kurban gitti. Dünya gençliğinin özgürlük peşinde koştuğu bir başlangıçtan, 12 yıl süren bir şiddet dönemi çıkartmak, devlet içindeki derin iktidar mücadelesinin eseriydi. 1984'te PKK terörü ile başlayan ve yaklaşık 24 yıldır devam eden terör döneminde ise 40 bin insan hayatını kaybetti.

40 yılı canımız yana yana yaşadık. Peki hangi dersleri çıkarttık? Terörle mücadele zirvesine askerlerden gelen öneriler, bu 24 yıldan hiç ders çıkartılmadığını gösteriyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi yıllarca olağanüstü hale göre yönetildi. Olağanüstü halin kaybettirdiklerinin muhasebesini yapan oldu mu? Şimdi OHAL önerenler, nasıl bir sonuç bekliyorlar?

Genelkurmay Başkanı'nın, bağımsız think tank kuruluşu uzmanlarına sorduğu sorulardan biri şu: "PKK'ya katılımları nasıl önleriz?" Bu sorunun cevabını vermeye girişmek bile her şeyi yeni baştan düşünmeyi ve her şeyi değiştirmeyi gerektirmiyor mu? PKK'ya katılım biletlerini kesenlerden işe başlamak lâzım. Kürtçe yasağı getirenlerden, Kürtçe yasağının kalkmasına direnenlerden meselâ. "Hak verirsek sonunu alamayız" diyenlere bakarak dağa çıkanlardan bahsetmeliyiz.

Türkiye'nin son 24 yılında PKK terörü ile mücadelede başarılı olduğunu söyleyemeyiz. Ama tersinden bakıldığında terör sorununun arkasında duran Kürt sorunu konusunda, sanıldığının aksine başarılıyız. 90'lı yılların başından itibaren dile getirilen "kardeş kavgası" senaryolarının bir türlü hayat bulmaması bir başarı değil mi? DTP'nin Türkiye'nin Kürt nüfusunun en fazla dörtte birini temsil ederek TBMM çatısı altında bulunması ve çözümü Ankara'da araması yine başarı sayılmaz mı? Türkiye'nin bugünkü iktidarının bütün Türkiye'yi eşit oranda temsil eden bir partinin elinde olması bir siyasî başarı değil mi? AB uyum yasaları çerçevesinde Kürtlerin talep ettiği haklardaki gelişmelerin, terörü azdırmak yerine bölgeye istikrar getirmesi yine bir başka başarı ölçüsü değil mi?

Terörle mücadele için uygulanan askerî yöntemin bir işe yaramadığını, terörü azaltmak veya kontrol altına almak gibi bir sonuç vermediğini kabul etmek, yaşananlardan ders çıkartmak için bir ön şart. Askerî tedbir ile askerî yöntemi dikkatle ayırarak söylüyorum bu sözü.

Türkiye, terörle mücadeleye egemen olan askerî yöntemden vazgeçmeli. Askerî tedbirleri etnik sorunun genel çözümünün bir mütemmim cüzü olarak olması gereken yere yerleştirmeli. Sorunun çözümüne siyasî aklı egemen kılmalı. Ancak geçmişten dersler çıkartarak yola koyulacak bu akıl Türkiye'ye huzur getirebilir.

Denenmiş ve çare olmadığı ispatlanmış yöntemlere geri dönmeyi istemek akla ve mantığa aykırı. Türkiye'yi hukukun uğramadığı ilkel bir kabile devleti gibi yönetmenin mümkün olacağını düşünmek, dünyaya ve çağa yabancı olmak demek. Türkiye, bir mahalli seçime gidiyor. Güneydoğu'da kabaran şiddetin seçim hesaplarına dayandığı ortada. 72 milyonu bir arada tutmak için daha fazla rıza ve bunun için de kendisini hukukla somutlaştıran daha fazla şefkat gerekli. Daha fazla baskı, daha fazla özgürlük ve hak sınırlaması değil. Türkiye, 24 yılını verdiği askerî çözümden artık vazgeçmeli. Barış ve huzura giden silahlı engelleri aşmalı. Terörle Mücadele Yüksek Kurulu'nda hak ve özgürlüklerin kısıtlanması ve silahlı güce daha fazla keyfi yetkinin verilmesi değil; halkın gönüllü ortaklığını ve rızasını daha fazla temin edecek tedbirler tartışılmalı ve olgunlaştırılmalı.

zaman

Bu yazı 943 defa okundu.