0 0 0000

Ege için yeni arayışlar

GÜNLERDEN beri Yunanlılar eski cumhurbaşkanı Konstantin Stefanopulos'un Ege sorunlarının çözümü için ortaya attığı bir fikri tartışıyorlar.

Bizde henüz pek yankı bulmayan bu fikir, Ege hava sahası anlaşmazlığının -ve gerekirse Ege ile ilgili diğer sorunların- Uluslararası Lahey Adalet Divanı'na götürülmesini öngörüyor.

Saygın bir eski politikacı olan Stefanopulos, bu önerisini geçen pazar, "Kathimerini" gazetesinde yayımlanan bir makalesinde ortaya sürdü. Ege sorunlarını çözümlemek için iki ülke Dışişleri müsteşarları düzeyinde şimdiye kadar yapılan 33 toplantıdan bir sonuç çıkmadığını hatırlatan Stefanopulos, geride tek bir seçeneğin kaldığını, bunun da Ege ile ilgili meselelerin Lahey'e götürülmesi olduğunu söylüyor ve şu ifadeyi kullanıyor: "Lahey'e hangi anlaşmazlıkların götürüleceği sorusuna yanıtım şudur: Hepsi"... Bunlara karasuları, kıta sahanlığı, adaların silahsızlandırılması da dahil...

Her şey tartışılır

Stefanopulos'u bu yazıyı yazmaya iten başlıca faktör, Yunan kamuoyunda ve siyasal çevrelerinde son zamanlarda Atina'nın izlediği Türkiye politikasından duyduğu hoşnutsuzluk, hatta düş kırıklığıdır. Ege semalarındaki son "it dalaşı" ve bu olayda bir Yunan pilotunun ölmesi, bu duyguları büsbütün kızıştırmıştır. Yunan basınında da bir süredir Türkiye'den beklentilerin yerine gelmediği, dolayısıyla Atina'nın bu politikayı değiştirmesi gerektiği savunuluyor. Nitekim "Kathimerini" de Stefanopulos'un yazısının ardından Atina'nın eski "hareketsizliğine son vermeyi" ve Türkiye ile ilgili stratejisine "yeni bir yön vermeyi" düşündüğünü bildiriyor.

Stefanopulos'un önerisine hükümetin verdiği tepki de, ölçülü olmakla beraber, bunun dikkate alındığını gösteriyor. Dışişleri Bakanı Dora Bakoyannis'in bu öneride ilginç ve düşündürücü noktalar bulunduğunu söylemesi bunun işareti... Genelde Stefanopulos'un görüşlerinin, Yunan çevrelerinde "bir çıkış yolu" olarak karşılandığı söylenebilir. Şimdiye kadar Yunanlılar örneğin karasularının 12, hava sahasının 10 mil olarak kabul edilmesinin "tartışılmaz olduğunu" öne sürüyorlardı. Stefanopulos'un "Hepsi Lahey'e götürülebilir" demesi ve bunun birçok çevrede kabul görmesi, çeşitli anlaşmazlıkların "tartışılabilirliği"ni teyit ediyor...

Lahey'den ne çıkar?

Ancak kıta sahanlığından hava sahasına, karasularından adaların silahsızlandırılmasına kadar, anlaşmazlıkların "hepsi"nin Lahey'e götürülmesi doğru mu, yararlı mı, gerçekten çözüm getirir mi? Unutmamalı ki bu "mahkeme" siyasi etkiler altındadır. Kaldı ki, buradan çıkacak kararın bir tarafı memnun etse bile, öteki tarafın tepkisine ve itirazlarına hedef olması ihtimali de yüksektir...

Bu bakımdan çözümü "üçüncü taraf"ın kararlarında değil, "iki taraf"ın direkt görüşmelerle uzlaşma çabalarında aramak lazım. Stefanopulos'un dediği doğrudur: Şimdiye kadar yapılan toplantılardan bir sonuç çıkmadı. Bu, Ankara ve Atina'nın bu meselelerde bir "orta yol" bulmak için siyasi irade ve kararlılık göstermeleri gereğini ortaya koyuyor.

Yunan Dışişleri Bakanı'nın 10 Haziran'da İstanbul'a gelişinde Türk meslektaşıyla yapacağı görüşme, böyle yeni bir yaklaşım ve yöntemin ele alınması için iyi bir fırsat olabilir...

Bu yazı 1,225 defa okundu.