0 0 0000

Irak’la tek temasımız kamyoncular mı?

Saddam sonrası Irak’ı daha kötü günlerin beklediğini söylemek için olağanüstü bir öngörü yeteneğine sahip olmak gerekmiyor. Bölgedeki acılara acı katacak yeni bir kin tohumu daha atıldı. Saddam’ın bedeni, Irak’taki ateşi yıllarca besleyecek bir yakıt oldu. Irak’ta tarihten bu yana yaşanmayan bir mezhep savaşı yaşanıyor artık. İşgalcinin ‘başarı’sı bu. Irak toplumunun en dinamik unsurları artık enerjilerinin büyük bölümünü birbirlerini katletmeye harcıyorlar. Her gün onlarca kişi öldürülüyor. Iraklı’dan istenen, iç savaşın dehşetinden can havliyle işgalciye sığınmasıdır. Kürtler, Sünniler ve Şiiler arasında artık derin bir ayrılık var. Bağımsızlık sonrası güçlü bir siyasi iradenin bile yıllarca rehabilite etse üstesinden gelmesi güç olacak bir yarılma sözkonusu.

Irak’ta fiili savaşa son derece planlı programlı görünen bir psikolojik savaş da eşlik ediyor. Önce oğullarının sonra Saddam’ın öldürülmesi, idam görüntüleri, infazın bayram falan dinlememesi, cesedin teşhiri, hatta resimdeki kan bile tesadüf gibi görünmüyor. İdamı da mümkün olabilecek en fazla nifak çıkarabilecek biçimde yaptırıyor. ABD bölgedeki liderlere gözdağı verirken, Ebu Gurayb örneğinde sıradan insanlara da her şeyi yapabileceği mesajını gönderiyor. Saddam’ın ‘sızdırılan’ mesajları da ateşe benzin döktüğü için iletilmesine izin verilmiş olabilir.

Böyle bir ortamda Türkiye ne yapıyor? Irak’ın ardından bütün bölgeyi sarabilecek ateşi söndürmek için hükümetin ne tür önlemleri olduğunu, örneğin Irak’taki mezhep savaşını durdurmak için ne tür girişimlerde bulunduğunu bilmiyorum. Dilerim tehlikenin büyüklüğünün farkındadır ve bu konuda taraflarla görüşüp ikna etmeye çalışıyordur.

Hükümet bir yana, Türkiye’de sivil toplum ne yapıyor acaba? Sağcı, solcu veya İslamcı kesimlerden Irak’taki ateşi söndürmeye yönelik çaba gösterenler var mı? Öncelikle Türkiye toplumunda bu konuda katkı sağlayabilecek, ufkunu ulusal sınırın dışına taşıyabilmiş, Irak veya Suriye toplumlarıyla iletişim, ilişki ve işbirliği içinde olan gruplar, siyasi veya dini topluluklar veya partiler var mı? Milliyetçilerin kendilerini ulusal sınırlara hapsetmeleri veya sadece bu ülkelerdeki soydaşlarıyla sınırlandırmaları anlaşılır bir durum. Ama merak ediyorum, örneğin ulusalcı olmayan Türkiye solu, az da olsa İngiliz soluyla kurduğu ilişkinin benzerini Irak soluyla da kurabilmiş/kurmaya gayret etmiş midir? Aynı soru, geleneksel İslami yapılar, örneğin tarihsel olarak bölgedeki her ülkede mevcut olan tarikatlar ve cemaatlerle, İslamcı STK’lar için de geçerli. Kendilerini ümmetçi olarak tanımlayan bu gruplar ne yapıyor? Irak Bosna’dan daha mı uzak? Irak’taki Şiilere ve Sünnilere ‘yapmayın, etmeyin, oyuna geliyorsunuz’ diyebilecek bir ‘hukukları’ var mı?

Korkarım ki yanı başımızda tarih akıyor, hem de uğursuz bir şekilde akıyor ve biz ona yeterince müdahil olamıyoruz.

Irak’taki iç savaşın galibi yoktur. Irak’taki yangını söndürmek ise, hem ahlaki bir ödevdir hem de bölgede yaşayan herkes, Müslümanlar, Hıristiyanlar, Museviler ve diğerleri için gerçek bir güvenlik sorunudur.

Bu yazı 679 defa okundu.